DOI Artikel:
Fabiański, Marcin: Znaczenie wnętrza Panteonu dla architectury europejskiej XV-XVIII wieku: wstęp do badań nad kopułowymi salami w budowlach prywatnych i publicznych
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20537#0099
i kasetonami oraz gładkim pierścieniem, a więc
bardzo ściśle nawiązującą do Panteonu. Charakte-
rystycznym motywem są również ławy ułożone w
koncentryczne pierścienie oraz kolumnowe obejś-
cie. Zasadniczo te same cechy pojawiają się w
wariancie projektu z Cooper-Hewitt Museum109
(ryc. 21). Owal sali zastąpiono tu jednak wielobo-
kiem; kolumny obejścia, poprzednio jońskie, za-
mieniono na korynekie; kopuła uległa spłaszcze-
niu i pozbawiono ją gładkiego pierścienia wokół
okulusa, zaś skala całości została znacznie zmniej-
szona.
Za redukcje rozwiązania tego typu należy u-
znać audytorium w Ecole de medioine Jacąues
Gondoina z lat 1771—1776 (brak obejścia kolum-
nowego, plan półkolisty), Salle de Cinq Cents w
Palais Bourbon Gisorsa i Leconte'a (1795—1797)
oraz Jules de Joly'ego (1828—1833, półrotunda z
obejściem). W tej tradycji mieszczą się również
liczne iinne budowle w Ameryce a w Europie no.
Vaux-le-Vicomte i projekty wschodniego skrzy-
dła Luwru, poza wyraźnymi nawiązaniami do
wnętrza i kopuły Panteonu, odznaczały się jesz-
cze jedną nowatorską cechą. Otóż nie ukrywały
centralnego salonu wewnątrz budynku, lecz uwy-
datniały go na zewnątrz. Pomysł został częściowo
przejęty z obustronnie wysuniętego salonu w Le
19. Projekt Luwru, medal Colberta z r. 1667 (wg A.
Laprade'a)
Raincy Le Vau, a także z trzeciego projektu Le
Pautre'am, ale cały układ przestrzenny posiada
dalsze analogie. I dlatego warto przyjrzeć się im
bliżej 112.
109 Zob. Crosscurrents. French and Italian Neoclas-
sical Drawings and Prints from the Cooper-Hewitt Mu-
seum, Washington 1978, s. 79 nr 63.
110 Por. Pevsner, o.c, s. 36—41.
111 Te i inne przykłady poprzedzające to klasyczne
rozwiązanie zestawia Berger, Louis Le Vau's..., s.
40—42; tenże, Antoine Le Pautre. A French..., s. 27—
28.
112 Przedstawione niżej uwagi — jako odbiegające
od zasadniczego tematu artykułu — należy traktować
93
bardzo ściśle nawiązującą do Panteonu. Charakte-
rystycznym motywem są również ławy ułożone w
koncentryczne pierścienie oraz kolumnowe obejś-
cie. Zasadniczo te same cechy pojawiają się w
wariancie projektu z Cooper-Hewitt Museum109
(ryc. 21). Owal sali zastąpiono tu jednak wielobo-
kiem; kolumny obejścia, poprzednio jońskie, za-
mieniono na korynekie; kopuła uległa spłaszcze-
niu i pozbawiono ją gładkiego pierścienia wokół
okulusa, zaś skala całości została znacznie zmniej-
szona.
Za redukcje rozwiązania tego typu należy u-
znać audytorium w Ecole de medioine Jacąues
Gondoina z lat 1771—1776 (brak obejścia kolum-
nowego, plan półkolisty), Salle de Cinq Cents w
Palais Bourbon Gisorsa i Leconte'a (1795—1797)
oraz Jules de Joly'ego (1828—1833, półrotunda z
obejściem). W tej tradycji mieszczą się również
liczne iinne budowle w Ameryce a w Europie no.
Vaux-le-Vicomte i projekty wschodniego skrzy-
dła Luwru, poza wyraźnymi nawiązaniami do
wnętrza i kopuły Panteonu, odznaczały się jesz-
cze jedną nowatorską cechą. Otóż nie ukrywały
centralnego salonu wewnątrz budynku, lecz uwy-
datniały go na zewnątrz. Pomysł został częściowo
przejęty z obustronnie wysuniętego salonu w Le
19. Projekt Luwru, medal Colberta z r. 1667 (wg A.
Laprade'a)
Raincy Le Vau, a także z trzeciego projektu Le
Pautre'am, ale cały układ przestrzenny posiada
dalsze analogie. I dlatego warto przyjrzeć się im
bliżej 112.
109 Zob. Crosscurrents. French and Italian Neoclas-
sical Drawings and Prints from the Cooper-Hewitt Mu-
seum, Washington 1978, s. 79 nr 63.
110 Por. Pevsner, o.c, s. 36—41.
111 Te i inne przykłady poprzedzające to klasyczne
rozwiązanie zestawia Berger, Louis Le Vau's..., s.
40—42; tenże, Antoine Le Pautre. A French..., s. 27—
28.
112 Przedstawione niżej uwagi — jako odbiegające
od zasadniczego tematu artykułu — należy traktować
93