DOI Artikel:
Purchla, Jacek: Schronisko fundacji księcia Aleksandra Lubomirskiego przy ulicy Rakowickiej w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20537#0148
7. Tadeusz Stryjeński i Władysław Ekielski, projekt konkursowy
Schroniska fundacji ks. A. Lubomirskiego. Rzut poziomy parteru
(wg Wiener Bauindustrie Zeitung)
mm : mm l tmwi
rTrT
JLt; mm i JL; mm i mm.: mm , aj ;
M'l srauatm.' ■ ■■■■ n : ——fcum mol
nni]
8. Tadeusz Stryjeński i Władysław Ekielski, projekt zrealizowany Schroniska fundacji ks. A. Lubomirskiego. Rzut
poziomy I piętra
w szerokim nurcie architektury tego czasu, dążą- duchu tegoczesnym, lecz, czerpiąc motywa z po-
cej do wypracowania stylu rodzimego, narodowe- mników najwspanialszych naszej przeszłości, utwo-
go (ryc. 6, 7, 8)30. Głównymi akcentami tej rodzi- rzyli całość architektoniczną poważną, sympatycz-
mości były: nakrywająca ryzalit główny kopuła ną i miłą dla oka. Pozbierać motywa i użyć nie
o formach zaczerpniętych z Kaplicy Zygmuntów- sztuka; o takie porywy w Krakowie nietrudno,
skiej oraz wielkie, trójdzielne okna pierwszego Ale wiedzieć, jak ich użyć i gdzie, jak je ująć w
piętra, naśladujące renesansowe okna pałacu wa- proporcję i zharmonizować w jednolitą całość, do-
welskiego. pełniając własną pomysłowością, ażeby nie wpaść
Ta ciekawa próba zyskała sobie bardzo po- w rozstrojenie i niesmak — do tego czucia po-
chlebną i jakże charakterystyczną dla ówczesnej trzeba i wtajemniczenia się w ducha architektu-
teorii architektury polskiej opinię: „Przyklasnąć ry, na tle której się tworzy" 31.
należy autorom, że nie silili się na kompozycje w W dzisiejszej architekturze gmachu głównego
30 Ten interesujący problem poruszali m. in.: W.
D a 1 b o r, Zagadnienie rodzimości architektury polskie j
(Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury, III, 1953,
nr 1), s. 3—i34; A. K. Olszewski, Przegląd kon-
cepcji stylu narodowego w teorii architektury polskiej
przełomu XIX i XX w. (Sztuka i Krytyka, VII, 1956,
nr 3—i), s. 276—300; T. S. Jaroszewski, i A. R o t-
termund, „Renesans polski" w architekturze XIX
i XX w. [w:] Renesans. Sztuka i ideologia (praca zbiór.),
Warszawa 1976, s. 613^638; J. Skurałowicz, „Styl
krajowy" w budownictwie rezydencjonalnym Wielkopol-
ski przełomu XIX i XX wieku [w:] Sztuka XIX wieku
w Polsce. Naród—miasto, (praca zbiór.), Warszawa 1979,
s. 125—il43; tenże, Dwory i pałace w Wielkim Księ-
stwie Poznańskim, Poznań 1981, s. 105—114.
31 M e u s, o.c, s. 202.
142
Schroniska fundacji ks. A. Lubomirskiego. Rzut poziomy parteru
(wg Wiener Bauindustrie Zeitung)
mm : mm l tmwi
rTrT
JLt; mm i JL; mm i mm.: mm , aj ;
M'l srauatm.' ■ ■■■■ n : ——fcum mol
nni]
8. Tadeusz Stryjeński i Władysław Ekielski, projekt zrealizowany Schroniska fundacji ks. A. Lubomirskiego. Rzut
poziomy I piętra
w szerokim nurcie architektury tego czasu, dążą- duchu tegoczesnym, lecz, czerpiąc motywa z po-
cej do wypracowania stylu rodzimego, narodowe- mników najwspanialszych naszej przeszłości, utwo-
go (ryc. 6, 7, 8)30. Głównymi akcentami tej rodzi- rzyli całość architektoniczną poważną, sympatycz-
mości były: nakrywająca ryzalit główny kopuła ną i miłą dla oka. Pozbierać motywa i użyć nie
o formach zaczerpniętych z Kaplicy Zygmuntów- sztuka; o takie porywy w Krakowie nietrudno,
skiej oraz wielkie, trójdzielne okna pierwszego Ale wiedzieć, jak ich użyć i gdzie, jak je ująć w
piętra, naśladujące renesansowe okna pałacu wa- proporcję i zharmonizować w jednolitą całość, do-
welskiego. pełniając własną pomysłowością, ażeby nie wpaść
Ta ciekawa próba zyskała sobie bardzo po- w rozstrojenie i niesmak — do tego czucia po-
chlebną i jakże charakterystyczną dla ówczesnej trzeba i wtajemniczenia się w ducha architektu-
teorii architektury polskiej opinię: „Przyklasnąć ry, na tle której się tworzy" 31.
należy autorom, że nie silili się na kompozycje w W dzisiejszej architekturze gmachu głównego
30 Ten interesujący problem poruszali m. in.: W.
D a 1 b o r, Zagadnienie rodzimości architektury polskie j
(Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury, III, 1953,
nr 1), s. 3—i34; A. K. Olszewski, Przegląd kon-
cepcji stylu narodowego w teorii architektury polskiej
przełomu XIX i XX w. (Sztuka i Krytyka, VII, 1956,
nr 3—i), s. 276—300; T. S. Jaroszewski, i A. R o t-
termund, „Renesans polski" w architekturze XIX
i XX w. [w:] Renesans. Sztuka i ideologia (praca zbiór.),
Warszawa 1976, s. 613^638; J. Skurałowicz, „Styl
krajowy" w budownictwie rezydencjonalnym Wielkopol-
ski przełomu XIX i XX wieku [w:] Sztuka XIX wieku
w Polsce. Naród—miasto, (praca zbiór.), Warszawa 1979,
s. 125—il43; tenże, Dwory i pałace w Wielkim Księ-
stwie Poznańskim, Poznań 1981, s. 105—114.
31 M e u s, o.c, s. 202.
142