DOI Artikel:
Krakowski, Piotr: Architektura neogotycka w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20538#0173
6. Nowe Łazienki (potem Hotel Krakowski, 1858—1862) (lit. J. Brydak)
Filip Pokutyński. Z dzieł zrealizowanych wymie-
nić należy neogotycki zameczek Milewskich w
Piekarach, którego projekt powstał około r. 1856.
Jak wiadomo, Pokutyński studiował w latach
1849-—1851 w Kónigliche Bauakademie w Berli-
nie, ulegając wpływom Schinkla, który wpraw-
dzie już wtedy nie żył, ale zostawił swoich ucz-
niów, zajmujących w jego czasach stanowiska pro-
fesorskie. Dlatego zrozumiałe są w projekcie za-
meczku w Piekarach wpływy niemieckiego archi-
tekta, a poprzez niego wpływy neogotyku angiel-
skiego. Zameczek, wzniesiony z cegły, pierwotnie
nietynkowany, jest przykładem swobodnej, malo-
wniczej kompozycji o zróżnicowanej bryle. W
warszawskim czasopiśmie Kłosy podkreślono nie-
zwykle malownicze położenie rezydencji nad Wi-
słą w sąsiedztwie Tyńca, zrealizowaną do końca
ideę integralnego wkomponowania w krajobraz,
jego turystyczną atrakcyjność w najbliższym są-
siedztwie Krakowa. ,,Pałac — czytamy — wznie-
siony wiódług planu i pcd kienunlkiem budolwni-
130 Piekary pod Krakowem (Kłosy, XXI, 1875, nr 531),
s. 150.
131 Por. E. Borsch-Supan, Berliner Baukunst
czego Filipa Pokutyńskiego jest ozdobą okolicy” 130.
Neogotycki zameczek (czy bardziej może wil-
la) Miliewsikieh w Piekarach powstał niewątpli-
wie pod wpływem Schinkla i jego uczniów, u któ-
rych Pokutyński uczył się, przebywając w Berli-
nie. Równocześnie jednak pamiętać należy — by-
ła zresztą o tym już mowa — że w środowisku
berlińskim modny był wtenczas neogotyk angiel-
ski, co szczególnie silnie dało się zauważyć w bu-
downictwie świeckim pozy wznoszeniu rezydencji,
przede wszystkim wiejskich. Jak to nie bez zło-
śliwości zauważył Alexander Ferdinand von
Quast, każdy niemiecki właściciel ziemski, zapa-
trzony na angielskich lordów, dążył do tego, aby
zbudować u siebie pośrodku parku jeśli nie go-
tyckie zamczysko najeżone blankami, to przynaj-
mniej mały zameczek lub cottage 131.
Innym przykładem neogotyckich zainteresowań
Pokutyńskiego był izespół dwóch budynków: ofi-
cyny pałacyku Antoniego Marfiewicza przy ul.
Podwale (obecoie 1 Maja 7) oraz Łazienek Miej-
nach Schinkel 1840—1879 (Studien zur Kunst des 19. Jahr-
hunderts, 25, Mtinchen 1977), s. 152.
165
Filip Pokutyński. Z dzieł zrealizowanych wymie-
nić należy neogotycki zameczek Milewskich w
Piekarach, którego projekt powstał około r. 1856.
Jak wiadomo, Pokutyński studiował w latach
1849-—1851 w Kónigliche Bauakademie w Berli-
nie, ulegając wpływom Schinkla, który wpraw-
dzie już wtedy nie żył, ale zostawił swoich ucz-
niów, zajmujących w jego czasach stanowiska pro-
fesorskie. Dlatego zrozumiałe są w projekcie za-
meczku w Piekarach wpływy niemieckiego archi-
tekta, a poprzez niego wpływy neogotyku angiel-
skiego. Zameczek, wzniesiony z cegły, pierwotnie
nietynkowany, jest przykładem swobodnej, malo-
wniczej kompozycji o zróżnicowanej bryle. W
warszawskim czasopiśmie Kłosy podkreślono nie-
zwykle malownicze położenie rezydencji nad Wi-
słą w sąsiedztwie Tyńca, zrealizowaną do końca
ideę integralnego wkomponowania w krajobraz,
jego turystyczną atrakcyjność w najbliższym są-
siedztwie Krakowa. ,,Pałac — czytamy — wznie-
siony wiódług planu i pcd kienunlkiem budolwni-
130 Piekary pod Krakowem (Kłosy, XXI, 1875, nr 531),
s. 150.
131 Por. E. Borsch-Supan, Berliner Baukunst
czego Filipa Pokutyńskiego jest ozdobą okolicy” 130.
Neogotycki zameczek (czy bardziej może wil-
la) Miliewsikieh w Piekarach powstał niewątpli-
wie pod wpływem Schinkla i jego uczniów, u któ-
rych Pokutyński uczył się, przebywając w Berli-
nie. Równocześnie jednak pamiętać należy — by-
ła zresztą o tym już mowa — że w środowisku
berlińskim modny był wtenczas neogotyk angiel-
ski, co szczególnie silnie dało się zauważyć w bu-
downictwie świeckim pozy wznoszeniu rezydencji,
przede wszystkim wiejskich. Jak to nie bez zło-
śliwości zauważył Alexander Ferdinand von
Quast, każdy niemiecki właściciel ziemski, zapa-
trzony na angielskich lordów, dążył do tego, aby
zbudować u siebie pośrodku parku jeśli nie go-
tyckie zamczysko najeżone blankami, to przynaj-
mniej mały zameczek lub cottage 131.
Innym przykładem neogotyckich zainteresowań
Pokutyńskiego był izespół dwóch budynków: ofi-
cyny pałacyku Antoniego Marfiewicza przy ul.
Podwale (obecoie 1 Maja 7) oraz Łazienek Miej-
nach Schinkel 1840—1879 (Studien zur Kunst des 19. Jahr-
hunderts, 25, Mtinchen 1977), s. 152.
165