DOI issue:
Recenzje - przeglądy
DOI article:Marcinkowski, Wojciech: Mikołaj z Lejdy a rzeźba późnogotycka w Europie środkowo-wschodniej: Przegląd nowszych publikacji
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20619#0154
23. Sio. Katarzyna z Iwanowic,
koniec w. XV. Kraków, Muzeum Narodowe
(cop. muzeum)
24. Warsztat Michaela Wolgemuta,
Sio. Urszula w retabulum ołtarza głównego
kościoła par. (ew.) Panny Marii w Zwickau,
ukończone 1479 (cop. Sachsische Landes-
bibliothek - Staats- und Universitats-
bibliothek Dresden, Dezernat Deutsche
Fotothek; fot. W. Móbius)
25. Św. Małgorzata z Iwanowic,
koniec w. XV. Kraków, Muzeum Narodowe
(cop. muzeum)
trudno wyrobić sobie pogląd co do zakresu przecho-
wania oryginalnych partii stolarskich nastawy. Do cza-
su opublikowania zapowiadanej już od dłuższego cza-
su pracy Tórók pozostaje tylko uspokajająca świado-
mość, że wiedeńska szkoła konserwacji dopuszczała
wprawdzie zastępowanie zniszczonych elementów no-
wymi, ale przy zachowaniu pierwotnej koncepcji cało-
ści. Przy takim założeniu można by rozważyć, czy trud-
ny do wytłumaczenia duży dystans między głowami fi-
gur korpusu nastawy a baldachimami podwieszonymi
na sklepionku korpusu nie jest pozostałością „schod-
kowego” podziału wnętrza retabulum koszyckiego na
dwie kondygnacje, co Tripps domniemywał dla kon-
stanckiej nastawy Mikołaja z Lejdy193.
Tak charakterystyczny dla Mikołaja motyw wychyla-
jącej się z okna półpostaci występuje w sztuce ołtarzo-
wej południowej strony Karpat tylko raz: „Fensterguc-
kerzy” na bocznych, skośnych ściankach założonego na
planie trapezu korpusu Retabulum Ukrzyżowania w fa-
rze w Bardiowie (ok. 1480)194. Natomiast zdecydowanie
częściej - czego dotychczas nie zauważono! - motyw
ten pojawia się na Śląsku: Retabulum z ołtarza główne-
go w Ścinawie (1514), Retabulum Różańcowe tzw. z Bi-
blioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, Retabulum Ró-
żańcowe tzw. z Lubija. Wszystkie te dzieła wiązane są
z warsztatem Jakuba Beinharta, który, co znamienne, do
Wrocławia przywędrował ze szwabskiego Geislingen19F
193 Zob. wyżej rozdz. 2.2.2.
194 L. C i d 1 i n s k ź, Nśkolik poznamek k slooenskym stredooSkym
oltarum, Umćnf, 23: 1975, s. 123.
195 Kwestię tę omawiam w przygotowywanej monografii nastawy
ze Ścinawy.
150
koniec w. XV. Kraków, Muzeum Narodowe
(cop. muzeum)
24. Warsztat Michaela Wolgemuta,
Sio. Urszula w retabulum ołtarza głównego
kościoła par. (ew.) Panny Marii w Zwickau,
ukończone 1479 (cop. Sachsische Landes-
bibliothek - Staats- und Universitats-
bibliothek Dresden, Dezernat Deutsche
Fotothek; fot. W. Móbius)
25. Św. Małgorzata z Iwanowic,
koniec w. XV. Kraków, Muzeum Narodowe
(cop. muzeum)
trudno wyrobić sobie pogląd co do zakresu przecho-
wania oryginalnych partii stolarskich nastawy. Do cza-
su opublikowania zapowiadanej już od dłuższego cza-
su pracy Tórók pozostaje tylko uspokajająca świado-
mość, że wiedeńska szkoła konserwacji dopuszczała
wprawdzie zastępowanie zniszczonych elementów no-
wymi, ale przy zachowaniu pierwotnej koncepcji cało-
ści. Przy takim założeniu można by rozważyć, czy trud-
ny do wytłumaczenia duży dystans między głowami fi-
gur korpusu nastawy a baldachimami podwieszonymi
na sklepionku korpusu nie jest pozostałością „schod-
kowego” podziału wnętrza retabulum koszyckiego na
dwie kondygnacje, co Tripps domniemywał dla kon-
stanckiej nastawy Mikołaja z Lejdy193.
Tak charakterystyczny dla Mikołaja motyw wychyla-
jącej się z okna półpostaci występuje w sztuce ołtarzo-
wej południowej strony Karpat tylko raz: „Fensterguc-
kerzy” na bocznych, skośnych ściankach założonego na
planie trapezu korpusu Retabulum Ukrzyżowania w fa-
rze w Bardiowie (ok. 1480)194. Natomiast zdecydowanie
częściej - czego dotychczas nie zauważono! - motyw
ten pojawia się na Śląsku: Retabulum z ołtarza główne-
go w Ścinawie (1514), Retabulum Różańcowe tzw. z Bi-
blioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, Retabulum Ró-
żańcowe tzw. z Lubija. Wszystkie te dzieła wiązane są
z warsztatem Jakuba Beinharta, który, co znamienne, do
Wrocławia przywędrował ze szwabskiego Geislingen19F
193 Zob. wyżej rozdz. 2.2.2.
194 L. C i d 1 i n s k ź, Nśkolik poznamek k slooenskym stredooSkym
oltarum, Umćnf, 23: 1975, s. 123.
195 Kwestię tę omawiam w przygotowywanej monografii nastawy
ze Ścinawy.
150