Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0389
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
De homine liberoexhibendo.


774
Recedendi. Iſte tres leges continuantur.


C AVod. ſcilicet vt liberi exhibeantur.
d Prospexit. vt j.ad l. Fauiam.l non ftatim.S fin. & C.ad l. Fauia.

DE LIBERO HOMINE EXHIBENDO.
DE LIEE ponituredtuin, cuius ſenſus eſt Si homi-

cundo loqulur, ;
libertatis eſt inductú.
ſne homines liberi te-
neantur vt ſerui:quod
ſim le ſeruituti erat.
Poreſt retinens eriam
accuſari lege Fa & vna
via non tollit aliam:
maxime ſi à diuerſis
intẽtetur. Tertiô dicit:
quod dictû eſt in edi-
cto, liberum, intelligas
ſiue maſculu, ſiue fœ-
5 Interdictum minam: ſiue puberem,

de libero ho¬ ſiue nõ:ſiue vnum ſiue
mine exhiben-

ulare Plure.
dt ppeale, ſue alienidum tamen

Lata ann. vrb. liber ſit. Quartô dicit:
S nterdictenet filium ſuum
nterdun que habet in poreſta-
mine eihiuen. te, non tenetur hoc in-
do datur in eu terdicto. Itẽ qui tenet
qui ſupprimit eû quem emt ab ho-
eum qui pro ſtibus: non tenetur hoc

eroo lber eſt interdicto, niſi ſit ſolu-

interdictum.

, E .

ſerit pretium, & adhuc
eu teneat: tenetur hoc
interdicto. Item qui re-
tinet filiu ſuum eman-
cipatum luſorem, forte
obhoc ne ad ludi va-
dat: nõ tenetur hoc in-
terdicto. Item qui li-
bertû ſuum, vel alum-
num vel noxæ ſibi da-
tum adhuc impuberẽ
1 tenet, quem credebat
ſerunon tenetur hoc
interdicto, niſi-eum in-
duxerit blãditiis ad te-

nendû. Itemis demum

hoc interdicto tenetur,
qui ſciens liberum ho-
minem, tenet eum: ſe-
cus ſi ignoret eum eſſe
liberú, vel dubiter, vel
1 facit ci queſtionẽ ſta-
tus. nam hoc interdi-
1 ctum ceſſat. & h.d. hæc
Iex & princ. ſeq.AiT
PRTOR EXHIBEAS.
llune exponie vipia-
r verbum poſitu in edi-
cto hoc ſ exhibeas. &
dicit quid ſit exhibere.
* vulg. ſiue Secundô dicit: hoc in-
nus ſiue plu. terdictum cõpetit om-
nibus volentibus illud
intentare. remouentur
tamen ſuſpect perſo-
l n ſi vellent intentare,
6 c & accuſare poſſint,
ſuã ſuorumque iniuria
ad hoc interdictum int

lures: ſiue ſui iuris,

tum pretiu. ſed ſi remi-

2
A It prator. JCAsvS. Ponrtur eierum, ue avv¬,.
& neerr iberen dilo malo reriierrprator ait ve erhibeas Se
ſ, uuitur Vlpian. & dicit: hoc interdictun cauſa tuenda

DE HOMINE LIBERO
exhibendo.

TITVLVS XXIX.

Satis iam habuimus prohibitoriorum in-
terdictorum, & exhibitorium tantum
vnum de tabulis exibendis: ſed huic mod
additur interdictum de homine libero exhi-
bendo, populare & pœnale, quod in * eum
datur qui ſupprimit liberum hominem. i.
ei qui pro certo liber eſt, nam ſi de libertate
agatur, ceſſat hoc interdictum, ſed inſtitutio-
nes, dant aliud quaſi praparatorium adſer-
tionis , ſicut & ad exhibendum actionem
e nomine dari conſtat. l. de eo. ad exhi.
CVIAC.

1. VLPIANVS libro ſeptuagenſimo-
primo ad Edictum.

It prætor: Quem li-
berum dolo malo re-
tines, exhibeas.
1. q Hoc inter-

tuend libertatis cauſa: videlicet
ne homines liberi retineantur à
quoquam.
I1. VENVLEIVS libro 4. Interdictorum.
VIhil enim multum à ſpecie
ſeruientium differunt, qui-
bus facultas? non datur recedẽdib.
II1. VLPIANVS libro 7t. ad Edictum.

QVode & ler Fania proſpe
xit dneque hoc interdictum
aufert legis Fauiæ executionem.
nam & hoc interdicto agi poterit:
& nihilominus accuſatio legis
Faui inſtitui. & verſa vice qui
egit Fauia, poterit nihilominûs
etiam hoc interdictú habere: præ-
ſertimscu alius interdictum, alius
Fauiæ f actionem habere poſſit.
1. HHc verba, Quem liberum,
ad omnem liberum pertinent ſiue
pubes ſit, ſiue impubes: ſiue maſ-
culus, ſiue fœmina: ſiueplures
ſiue ſui iuris ſit, ſiue alieni i. hoc
enim tantu ſpectamus, an liber ſit.
2. tamen qui in poteſtate
habet, hoc interdicto non tenebi-

m proſequendo. & ſi plures ſimul veniant
entandum, præfertur idoneior:quod eſti-

matur ex cõiunctione, & fide, & dignitate & fi aliquis egit hoc in-
terdicto:alius non poterit illud interdictum intentare, niſi de pre-

naricatione primi doceatur hoc idẽ eſt in publicis iudiciis. Sed po

Z :.. l.à C
ne quod per primu iudicium conuentus, ſoluit eſtimat. litis forte

aureos. adhuc hoc in

terdictú poterit intentari & ab eodem qui

primô egit, & ab alio. Item abſens in hoc interdicto cõdemnatur.

Item ſi hoc interdicto conuentus non defendatur: in bona eius
u eundum erit.Item qui ſciens liberum hominem, eum tenet, licet

poſſeſſus ignoret ſtatum ſuum, tenetur hoc interdicto. Item qui

19 Jiberum hominem credens ſeruum, eum emit, & habet:non tene-
l tur hoc interdicto. Item qui liberum hominem, ſciens liberum, te-

cit:creditor volebat ag
bat celatus propter de
ſ. ditur, ſed mittatur in

.. 12. .1..I... I. ..... 11
net, cogitur ſtatim exlibere:nec dabitur ei dilatio intra quam ex-
l heat & hocintelligas, ſi erat in preſenti ille poſſeſſus. Vltimô di-

ere hoc interdicto vt debitor ſuus qui ſta-
bitum, exhiberetur. dicitur quod non au-
bonis eius. & hoc dicit hic totus tit. FR.

j n. Seruitutis a RJIhil enim. Fncultas. Hinc not aquod dixi C.de vſufructl.

i, ſpecies non
recedere.



puſſe à loe antiquitas. & facit ſupra de condi. & de . Titio centum.S, i &
r. poſe àa lors cſecaſt b poſlin ra lal et y ne l ctuo centum S 4
77E.Nouum.

l. ſi fratrem.

e Praſertimi maximè nam & idem vtrumque intentare poteſt:

tur : quia dolo malo non videtur
habere, qui ſuo iure vtiturl.
3. Si quis eum quem ab ho-
ſtibus redemit, retineat : in ea
cauſa eſt, vt interdicto non tenca-
tur. non enim dolo malo facit. Pla-
ne ſi offertur pretium, interdictum
locum habet. Sed ſi eum remiſit
pretio non accepto: dicendum eſt
interdicto locum fore, ſi poſtea-
quam ſemel remiſit, velit retinere.
4. Si eum quis retineat filiu,
quem non habet in poteſtate: ple-
rumque ſine dolo malo facere vi-
debitur. Pietas enim genuinaP4
efficit ſine dolo malo retineri P:
niſi ſi euidens dolus malus inter-

cedat . Proinde & ſi libertum

ſuum, vel alumnum, vel nox de-
ditum adhuc impuberemi:idem
erit dicendum. Et generaliter, qui
iuſtam cauſam habet hominis li-
beri apud ſe retinendi: non vide-
tur dolormalo facere.
5. J Si quis volentẽ retineate:
non videtur dolo malo retinere.
Sed quid ſi volentem quidem re-
tineat, non tamen ſine calliditate
circumuentum, vel ſeductum, vel
ſollicitatum *: neque bona vel
probabili ratione hoc facit: Recte
dicetur dolo malo retinere.
6. Is qui neſcit apud ſe eſſe
hominem liberum, dolo malo ca-
ret J: ſed vbi certioratus retinet,
dolo malo non caret.
7. JPlane ſi dubitatvtrú liber
an ſeruus ſit, vel facit ſtatus cõtro-
uerſiã: recedendû erit ab hoc in-
terdicto, & agẽda cauſa libertatis.
Etenim rectè placuit tuc demum
hoc interdictu locû habere, quo-
tiẽs quis pro certo liber eſt. Ceteru
ſi quœratur de ſtatu, non oportet
prœiudicium fieri alienæ cogni-
tioni a.

8. Ait prœtorP, exhibeas. Ex-

hibere eſt in publicû producere,

vt C. quando ciuilis act.l.
j. & S. de ta. exhib. l. lo-
cum. S. ſi quis dolo. Sed
arg. contrà. j de iniur.l.
quod ſenatus.S fin.
fq Alius Fauia. eſt
enim hc actio publi-
ciaiuris: vt Cad l.Fal. gLex Fauia de
fi.& lplagiji. plagiaris pu-
g TSiue foemina b ad dis iugis eſta
hoc S. de negot. geſt.lliv. pluralẽ inter-
in prin. & de conſti. pec. dum concipit.
l.j. S.j. AcCVRS.
h J Siue plures. ſingu-
laris numerus. ſquẽ li Maſculinum.
berum. concipit plura fœmininú in-
lem.ſic econtra j. vi bo. terdum plura-
rap.ij.S doli mali verſi. lem concipit.
vel çuius bona. Alciat. lib.
i ’Siue alieni non ta- coennii eee-
men detinentis:vtſta- dandum emi-
tim ſubicit. na ſed alij poſt
Non tenebitur. niſi Accurſium pu-
in caſu:vt j-it jjl j in fi. vulg. hane
& l. ſeq. Flo lectionem.
l titur ad dhoc j de d Iure ſuo qui
reg iur. lnullus. & J. de quid facit do-
furt. l. cum creditor. & lum non ad-
ſupra de damn. infect. mittit.
l. fluminum. S. fi. & l.
Proculus. & j. de iniur.
l. iniuriarum. j. S. is qui
iure. & ſupra pro ſocio.
l. merito.
m Retineat vt & C.
de cap. & poſtlireuer. l ſi
liberum.
nS Videbitur. aleator
forte erat.
ina. vulg ge-
O Gemina vu ’é e , Pers du
. va lt cor plex, generalis
munis omnium homi¬ & ſpecialis.
num: que vocatur of- ſOfficij & pie-
ficium l. alia ſingula tatis differen-
ris. ſ inter patren & pietas ab of-
filium: quae dicitur g Pietas ab ot-
que dicitur S ficio vt diffe-
pietas. & ſic eſt gemi- rat.
na: quia homo, & quia
pater. & facit ſupra de
adopt. l. nec ei.S. eorum.
& quod not. C. de neg.
geſt. l. officio. & pro hoc
ſupra de rinup. lnon ſo-
lum. S. de vno. & etiam
ſupra de proba. l. Pro-
cula.
p 5 Retineri. ſ videri.
AcCVRS.
qIntercedat. & pro-
betur:vt C. de dolo. l.do-
lum. & ſupra de dolo. l.

& eleganter.S.fin.

r Deditum. ſei qui putabat eum ſeruum, cum liber ſit: vt J.l fi-

ij r eſpon.

ſ Impuberem. videtur enim eum tenere propter vtilitatem ipſius
impuberis. & ſubaudi, maximè impuberem:vt ſubiicit.
t J Dolo.facit S. de bo.lib..qui cum maior.S. ſi patris. & J.de reg. iur.

lqui in ius. nemo.

u Retineat.vth &SS de aqua pluuaarcend l.in diem. & S. de adil. Volenti non

edict. l. quaritur.SS ſi venditor. & j. de iniur.l. S-vſque. & C. de tran-
ſact. l.cum donationis. & C.ad l. Fa de plagia. l liberum,
4 Sollicitatum facitiC. de rapt virg. S.huic. & S. de ſeruo cor.ljj.Sj.

&’ jbm C de ppſta l eun.
y

it iniuria.

i Sollicitatoris
poena.
e Dolum non

Caret adhoc C.de inceſt nup-l qui contra. & j. de excep do li. admittit qui
S. generaliter & S. de trib lillud . ſi cuius ibi, ſi tamen, &c. & . de ignorat.
acquir poſſl clam. & S. de pet hered. litem veniunt. S petitam. & l. ſed l Scire, nefcire

& ſi lege.S de eo.

2 J Dubitat. Trial ergo ſunt:ſcire, neſcire, & dubitare. Et ſic eſt
arg quod aliquis m poreſt reſpondere, dubito.
a Cognitione, aliàs cognitioni: & aliàs conditioni, & dic aliena, id nem reſpõder;

contraria: du-

bitare dubiſ.
m Dubitari ſeu
per dubitatis

eſt, de libertate ſuper qua cognoſceret fortè alius iudex, ſi nequit poteſt

iſte de libertate iudicare. AccVRS.
b Ait prator.Seo.l.j.

BB

quid ſit.

2 a 5Pra

tant retinend

n Exhibere
 
Annotationen