Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0087
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
69

De Epiſcopis & Clericis, & Tit.

DE EPISCO
& clericis, &c.
De rebus Eccleſiarum
dixit:nunc de miniſtris.
i antis-
dt nen c’a s vs.
Eximit cleri-
cos, & eorum fami-
liam, vt non ſoluant
munera extraordinaria,
nec hoſpitent armige-
a Iuxta, dictio ros. Not. ex hoc tex-
quandos P tu de dictione iuxta.
ni utrdais nam quandoque poni-
& deſignati. tur relatiue, quandoque
e. Iocatiuë, & deſignatiue.
Primo modo loquitur
hîc. Secundo modo lo-
quitur text. & gloſſ. ff.
de ſeru. vrb. pra. l. quidã
Hyberus. & le ſi ſtatuas.
ſf de iniu BALD.
a Iuxta ſanctionem. id
eſt, legem.
b Meruiſtis. ô Epiſco-
pi, & clerici. & facit
mentionem de l placet.
S.tit. proxim. & loquitur
hic Conſtantinus, qui
fuit Imperator primus
Chriſtianus. J. de natli.
l.diui Conſtantini. & le-
gem illam placet. fecit
eClericorum vel ipſe, vel alius eius
immunitas anteceſſor.
extenditur ad c Mancipia. S. i. fami-
oOuus r ai. lia veſtra.
puos & tamtr dy y illus ſ exactor.
e J Collationibus. ſ. ſor-
didorum munerum, vel
extraordinariorum.
f Vacatione. ſordido-
rum munerum, vel ex
traordinariorum.
S Hoſpites. hoſpites
fie intlilige milites ar-
matos, quorum hoſpl-
talitas eis quaſi munus
incumbebat, hoſpites
autem, id eſt, pauperes

Conſtanti-
nus primus
Imperaror
Chriſtianus.

dHofpitalitas
duplex: pia,
vel oneroſa.

PIS DE EPISCOPIS, ET CLERICIS, ET

Orphanotrophis, & Xenodochis, & Brephotrophis, &
Ptochotrophis, & Aſcetriis, & Monachis, & priuilegiis
eorum, & caſtrenſi peculio, & de redimendis captiuis,
& de nuptiis clericorum vetitis, ſeu permiſſis.
TITVLVS III.

Ane magis probarim De Epiſcopis, & Clericis, & Otphano-
trophis, & Brephotrophis, & Ptochotrophis, & Xenodochis, &
Aſcetriis. Nam de Orphanotrophiis, & altis omnibus venerabili-
bus locis, ſimul ac de Eccleſiis, & martyriis ditum eſt tit. ſupe-
riore, l. 15. 17. 19. 21..22223 & de perſonis hic titulus eſt, ille de
locis religioni, & pietati dedicatis. Qua tamen dua tractationes
ita ſunt adfines, & coniuncta, vt vix poſſit de perſonis tractare qui
non tractet etiam de locis, & contrà. De perſonis igitur, potiſſimum hic titulus
oit, Epiſcopis ſcilicet, & Clericis, & Orphanotrophis, &c. Epiſcopi ſunt Antiſtites, qui
clero, & popule praſnt veluti paſtores, patres, & vicarij Chriſti, vt in l..tit. ſeq.
qui populum Chriſtianæ religionis doctrina inſinuatione moderantur, Optato Mi-
leuitano apices, & principes omnium, vetustioribus Primicerij Presbyterorum, ſiue
nomen habeant Epiſcopi, ſiue Archiepiſcopi ſiue Metropolitani. Clerici ſunt, vt
inuenio in hoc titulo, miniſtri diuini muneris, Catholica Eccleſia Chriſtiana legis,
orthodoxa fidei, qui diuino cultui miniſteria religionis impẽdunt, l.2. C. Theod.eo.
tit. Presbyteri ſcilicet qui ſnperierem inter clericos locum obtinẽt, l. 8. Nam & Apo-
ſtolorum vice junt, vt legimus co dia eyos in actis eorundem, eisque non minus,
quàm Epiſcopis incumbit cura nunciandi verbi Dei ûûotoios o ’ex-
κAnoiuc oor. & diuo Paulo uo msles d d d?dué, laborantes in ſer-
mone & doctrina. Epiſcopis proximi, l. 5. Cod. Theod de hœret. Et qui hos ſequun-
tur Diaconi vtriuſque ſexus & Hypodiaconi, miniſtri ſacra menſa, & totius or-
natus eccleſiaſtici, vt eſt in vlt.tit. ſeq. lectores, cantores, exorciſtæ hoſtiarij-Sacerdo-
tum nomen ſolet proprie tribui Epiſcopis, ſed communicatur etiam clericis, vt Grace
iepér, l. 14. 16. 19. hoc tir. l.8. j de hret. Imo Chriſtianis omnibus. Eucherius,
Sacerdos, inquit, ab eo nomen accipit, quod ſacrum prabere ducatum minoribus
debeat: quo nomine vtique cenſentur omnes, qui altitudine recta conuerſationis, ac
doctrina ſalutaris eminent, nec ſibimetipſis tantummodo, ſed pluribus proſunt. Om-
nes ſumus membra ſummi Sacerdotis Domini Ieſu Chriſti. Tertullianus: Chriſtus
Sacerdotes nos Deo Parri fecit. Quod idem & de clericorum nomine ſcribit. Or-
phanotrophi ita definiuntur l.31. qui parentibus, atque ſubſtantiis deſtitutos mino-
res ſuſtentant, & educant velut affectione paterna, aut quaſi tutores pupillorum,
& curatores adoleſcentium. Ae ſimiliter Brephotrophi dicuntur alumni infant ii,
& Ptochotrophi pauperum, & mendicorum. Xenodochi autem, qui aduenas, agro-
tos, inopes, debiles, inualidos neceſſarium victum ſibi parare nequeuntes hospitio ex-
cipiunt, l. 45.48. Aſcete, vel Aſcetria ſunt deuota virgines, aut qui ita vitam inſti-
tuerunt, vt toti ſacris ſint dediti meditationibus: quod inſtitutum Philoſophiam vo-
cat Maiorianus in Nouell. de ſanctim. & vid. Gregorius NaZianZenus ſape, & in
Hermi hiſtoria duobis, aut tribus locis vulgo corrupte poruù mov, pro po-
ru piooia, qui ſeparantur à monachis, vt aſceterium à monaſterio, l.3 5. mo-
nachis, inquam, id eſt, qui, quaue latebras captant, & vaſtas ſolitudines,l. quidam.
J. de decur quorum prafecti Archimandrita dicuntur, quaſi latebrarum praſules.

5

Ac prater cas perſonas, qua in hac rubrica enumerantur, fit ſub ea mentio etiam vocoucy, & epornuuur, qui
rij, & ſenes, & parabolanorum Medicorum, qui fuére in Alexandria, y eius, qui dicitur õ ini rruius, quaſi generalis Mendicorum cu-
rator diuerſus à Ptochotropho: & œconomorum, de quibus etiam multa tit ſuperiore: & defenſorum Eccleſiæ, & dorio, ſiue e py, qui
ſunt chorepiſcopi, vt Zonarus ait ptnu ot oi ot ééa oe chorepiſcopi qui nunc vocantur rectores, ruris, aut ſuburbi Epiſco-
piſub diſpoſitione Epiſcopi, aut Metropolitani:ijdem qui & Archidiaconi, vel Archipresbyteri fere, vt Leo ait & vt eſt in Synodo Neocaſa-
riana, s conpop is rônor . Sigebertus: Archidiaconi, qui dicuntur Chorepiſcopi: qualem in antiquis monumentis appellatum fuiſſe
Lugdunenſi ſupercilio, & menti ſacro, vt loquuntur, DD. Irenai, & Iuſti prafectum legi, qui hodie Abbas appellatur. Fit & mentio eorum,
qui regioidicuntur, é egiéezrpl ur vs msss,vt Zonaras ait, viſitatores, c. non debere, odiſt. qui in locum Epiſcopo-
rum ad tempus remotorum ſubſtitui ſolent Ioannes in epiſt. ad Epiſcopos Galliæ, de cõtumelioſo Epiſcopo: Ne eius Eccleſia deſtituta vi-
deatur, in eius locum Viſitatorem dari decernimus, qui à ſe nouerit omnia exhibenda, vt nihil de ordinibus clericorum, nihil de
eccleſiaſtica facultate preſumat; ſed ea, quæ ad ſacroſancta myſteria pertinent exequatur. Et ad clerum Eccleſiæ, in qua fuit contu-
melioſus Epiſcopus: In eius Eccleſia Viſitatorem dari noſtra decreuit auctoritas, vt Eccleſia priuata Pra ſule, ſummi nequeat Ponti-
ficis ſolatiis indigere, cui vos in omnibus parere decernimus, ad ea tantummodû, quæ ſacris ſunt gerenda myſteriis. Fit quoque
mentio aliorum, qui Paramonarij dicuntur, à genere eorum, qui res eccleſiaſticas adminiſtrant, id eſt, villici, ſiue actores poſſeſſionum: quauis
alias ſic videantur appellati ſatellites, adſecl, buccellari. Certe Niceta ve eμoi eſt nenééeg dégoe&, ſecurifer barbarus. Additur
in hoc tit. Et priuilegiis eorum Epiſcopori ſcilicet, & clericorié, & caterarun perſonari, veluti vt inuitis Epiſcopis teſtimonii non denuncietur
vt Presbyteri citra iniuriã quaſtionis teſtimoniû dicant, vt clerici, & monachi & xenodochi& Ptochotrophi, ſimiléſque perſona excuſentur
à ſordidis, & extraordinariis muneribus, à parangariis, à metatis, à luſtralis auri collatione ſiue functione auraria, à tutelis & perſonalib.
muneribus: vt iniuriarum ſit publicum crimen ſi facta ſit iniuria Epiſcopo, vel clerico, vt ſit popularis actio ex teſtamento, ſi quid relictum
ſit venerabilibus locis, condictio ex lege, qua inficiatione creſcat in duplum, & ex cuius cauſa ſi indebitum ſolutum ſit, non competat condi-
tio indebiti, vt S vlt. Inſtit. de obl. qu exxqua cont. & l. hoc tit vt irrita fiat ſubſtitutio precaria facta ſub conditione, ſi ſine liberis
heres inſtitutus deceſſerit, herede trnnſeunte in clerum, aut monaſterium. ac ſimiliter remittatur eidem conditio liberorum ſuſcipiendotiẽ.
Et de caſtrenſi peculio clericorum, quod etiam inter priuilegia connumerari poteſt, de quo eſt l.33. & a49. Et de redimendis captiuis, déque
relictis redemptioni captiuorum, l.22. 45.49Item de nuptiis clericorum vetitis, ſeu permiſſis: permiſſis, ſcilicet cantoribus, & lectoribus; vo-
titis cateris: & permiſſis primis; vetitis ſecundis:ac rurſus permiſſis cateris, ſi coita ſint ante clericatum; vetitis poſt clericatum: & liberis
poſt clericatum ſuſceptis, numero ſpuriorum, nefariorum, & inceſtorum adſcriptis, non naturalium.l. 19. & 44.CVIAC.

JCT.16.28.
* Hæc lex vſ-
que ibi, prate-
reà, &c. cano-
nizata eſt.16.
qI. nouarum,
ſub c. generali-
ter.
* Concor. ci
hoc fin. c.1. in
fin extrà. de im-
mun ecleſ.

E

vacat

ruiſtisb,

Codex.

Clerici extraordinaria munera non ſubeunt, & hoſpitem
recipere non tenentur. BALD.

1. Imp. CONSTANTINVS A. Clericis ſalutem dicit f.
VxTA ſanctionem, quam dudum me-

lus d nouis collationibus e obligabit: ſed
ione f gaudebitis:

Coss.

.
tius eſt, quod bona earum inter p.
& vos mancipias veſtra nul-

rætereà neque hoſpites s




uj. 70

ſuſcipere debent. vnde
Paulus, Hospitalitate in-
uicem prauenientes. v j
l. proxi . a Vide 42diſt.
G Sed opponitur: ho¬ à princip. vſqe
ſpitis receptio eſt pa¬ ad Sſed ucet &
trimoniale munus: ve S ſtre volu-
infrà de mun pa. deiſ & emuia einea ſin-
lLetiam. libx & fj.de mu. & qa.mos &
& ho. l. fin.S ſi autem & s5 diſt. c. 1. &
l. & qui originem mu- qq quo-
nus loſpirrs. ergn cle- an quetid.
rici debent ſulire: Vt faoloin ver-
infrà eodllde his que eſt bo Hoſpitalita-
contrà. Reſpond. ſub¬ tem. de ſuppl.
eunt clerici munera neg pra & de
patrimonialia, ſed non praten de mo-
omnia, quia tribeto Hoſpitis re-
rum tantûm. V. Vel ceptin an ſit
aliter hoſpitis: ſuſce¬ patrimonlale
ptio alia rei prõpriè munus, &
cohœret alia non: ſed vtrum ab hoſ-
quaſi ex inopinato ſuſ- pienuus e¬
cipitur. Primo caſu cle-nunes clerici.
rici non excuſantur: e Hoſpitis re-
quia nec milites, nec ceptio alia rei
mulieres, nec impube- coharet, alia
res, nec veterani, in inopinata.
nec ipſe princeps: vt j.
de mune pa. per totum li.
x. & vt ne. lic. in empt.
ſpec ſe ex lix & ff de va.
mun. l. ſunt munera. In
ſecundo & clerici, &
milites excuſantur: vt
hic, & ff de vac. mu l. his,
S. angariarum. 3. Vel
meliûs licèt patrimo-
niale ſit munus ſuſcipe-
re hoſpites: tamen pro-
pter beneficium ſpecia-
le huius legis ſe excu-
ſant:illi enim ſoli ſe ex-
cuſant, qui de hoc
habent ſpeciale priuile- nes competit
gium: vt ffde vac mu l. iis, qui ſpe-
ſunt munera vt philoſo- ciale priuile-
phi, & artium profeſſo- gium habent
res, & milites & vere¬ ſe excuſandi.

rani: vr ff. de mu. & ho.
lfin. S pen. & fin.

d’Excuſatio-

ibus cura ſunt valetudina-

ſuſcipietis. Dat, vj. Ralend. Septembr. Placido, & Rom.

Clerici non vocantur ad munera ſordida: quia conuenié-

auperes diſtribuantur,

quam in ſordidis muneribus, vel alias illicite conſumantur,
& hoc priuilegium datur clericis, & eorum ſeruitoribus,
& vxoribus, & filiis.h.d ſecund. Iacobum Butrig.
C 2

11.Imp.

2
 
Annotationen