DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0197
289 De offmagiſtriofficior. Tit xxxj.
DE OFFICIO
magiſtri officiorum-
Huc vſque de illuſtri-
bus tractauit, nunc inci-
pit tractare de ſpectabili-
bus, ſecundum Paulum,
qui mediam gerunt ad-
miniſtrationem: vt in au-
thent. de non alie. aut
permu. S. vlt. coll. ij.
AZ0.
Riuilegiis.J Suf-
fragio. id eſt, pre-
cibus.
b Adiutor id eſt, ordo.
cPratereà. ſubau ille.
dJEmo. Indultum.
id eſt,? reſcri-
ptum.
e JAdmiſſi. ſe. reſcripti
Impetrati.
DE OFFICIO MAGISTRI OFFICIORVM.
TITVLV S XXXI.
ſu Thit quoque videtur ex militari magiſterio parts adeptus, nõ inferior
e quaſtore: nam & vterque illuſtris: & ex quaſtore plerumque magiſter
officiori fit, vt Caſſiodori formula docent, vel etium vnus idémq; ſimul
ſ vtroque honore fungitur Et officium magiſtri officiori honor eſt Iuriſ-
conſulti ſicut queſtoris officium, & philoſophi. Nam & quaſtori aderat, vt idé Caſ-
ſiodorus ait, &diſciplina mori ad eù in palatio pertinebat, quaſi iudicé, & magiſtri
officiorum aulitorum quales ſunt cubicularij l. 3.J. de prœp. ſac cub-caſtrenſiani,
& miniſteriani:l.3. & 4. j de caſt. & min. ſilontiarij. l. 5. j de ſilent. decani:l. 2. j.
de deca. qui omnes obſequio, & miniſterio Principis dedicati orãt. Denique magiſter
officiori eſt magiſter. u Ti vgar. (ſic lego in Theodoſio Suida) vel vtTheo-
doritus ait, nyéuor Srilor. ſed & Senatores in cõſiſtorium inducit. Glorio-
ſus. vt idẽ Caſſiodorus ait, donator aulici conſiſtorij, quaſi alter lucifer. Nam ſi-
cut il le venturum diem promittit, ſic iſte deſiderantibus vultus regiæ ſereni-
tatis attribuit. Et curam gerit curſus publici:l.9. j. de cur. pub. Curioſos curſus
publici curagendarioſ, conſtituit ex ſchola agentium in rebus, ex qua etiam ſibi
officiales aſſumit: qua de cauſa magiſterianos vbi legis, agentes in rebus ſemper in-
terpretêre licet, ſiue officiales magiſtri officiorum. Hoc autem ex militariiuriſdictio-
ne habet, quod ſub cura, & iuriſdictione eius ſint fabrica armorum & fabricenſes,
& limites, ac limitanei milites, & ſcholares omnes, qui milites ſupernumerarij ſunt
taxati in vndecim ſcholis, vt ait l. vlt.J. de loca, videlicet ſi his adnumeres fabri-
290
g IIbemus. Pracepe-
rit. Nota pro a lo-
cis in ſcholis. nam ſcho-
lare recedente non de-
bet alius ſibi locum vẽ-
dicare ſine licentia do-
mini. 2. Item not, pr0
præbenda. nam vno ca-
nonico mortuo, non
debet alius in locum
eius ſubrogari ſine li-
centia Pap.
a 5 Hæc conſtiturjo
pars eſt l. j.j. de offic. mi-
lit iudic. CVIAC.
h J Pro tempore. repete,
culminis, &c.
DE OFFICIO
comitis ſacrarum
largitionum.
Hie eſt illuſtris: vt J.
de adſeſ l.fin. & non le.
fCholarium. Sena-
tores. id eſt, filios
Senatorum qui erant
ſcholares in militia &
ducenarios eor filios.
cenſes, & agentes in rebus. CVIAC.
I. Imp. CONS TANTINVS A. ad
Agentes in rebus.
Riuilegiis dudum ſcholæ veſtræ indultis,
&) integris reſeruatis, ad ducenariam ,
centenariam, & biarchiam nemo ſuffra-
al gio*, ſed * labore vnuſquiſque perue-
niat: principatum verô adipiſcatur, matricula decur-
rente: ita vt ad curas agendas, & curſum, illi exeant,
quos ordomiliti vocat, & eius laborum adiutor b.
Prætereàs in quo totius ſcholæ ſtatus, & magiſtri ſe-
curitas conſtituta eſt, idoneus probitate morum ac bo-
nis artibus prditus, noſtris per magiſtrum obtutibus
offeratur, vt noſtro ordinetur arbitrio.
11. Imppp. VALENTINIANVS, THEODOSIVS, &
ARCADIVS AAA. ad Patricium magiſtrum officiorum.
Emo agentium in rebus ordinem militiæ, atque
ſtipendia prœuertat, etiamſi noſtri numinis *
per obreptionem detulerit indultum d: ac ſi quis for-
mam admiſſi iſtiuſmodi docebitur obtuliſſe in lo-
cum, ex quo indecenter emerſerat, reuertatur: vt is
gradu cæteros antecedat, quem ſtipendia meliora,
vel labor prolixior fecerit anteire. PP. Hadrumeti.
I11. Impp. THEODOSIVS & VALENTINIANVS AA.
Pleitio Comiti & magistro officiorum.
Cholarium noſtrorum deuotio probata à noſtris
Sprentuus irea maximae ſerenitatis noſtraz aſfe.
ctionem enituit : vnde quidquid ad fouenda, ſer-
uandaque eorum priuilegia poſtulatur, ſtatim credidi-
mus admittendum. Idebque ſuggeſtionem tui culmi-
nis approbantes, viris ſpectabilibus comitibus ſcho-
l-nm verberandi, regradandive * Senatores f
iarum verberandi, regradandive * Senatores f, & du-
cenarios, licentiam denegamus. Ea namque, qua tali
commotione digna ſunt, ad tu ſublimitatis volumus
referri notitiam. Dat.xvj Ralend. Maij, CP. CyrV.C.
Coss.
IV. Iidem AA. Nomo magiſtro officiorum.
Vræ a tui perpetui * culminis credimus iniungẽ-
Cann vt ſuper omni limite ſub tua iuriſdictione
conſtituto, quemadmodum ſe militum numerus ha-
beat caſtrorumque, ac clauſurarum t cura procedat,
quotannis ſignificare nobis propria ſuggeſtione pro-
curet. Dat ij. Id. Septemb. Conſtantinopoli, Maximo II.
& Paterio Cos.
V. Impp. IVSTINVS, * & IVSTINIANVS AA.
Tatiano magiſtro officiorum.
Vbemus eum ad militiam deuotiſſimorum ſchola-
rium de cœtero peruenire, qui noſtrum meruit iu-
dicium: nec licere pro tempore tui culminis admi-
Codex.
gitur.
niſtrationem habenti, ſine huiuſmodi probatoria ali-
quem inter eoſdem viros deuotos ſcholares ſuis re-
ferre praceptionibus: ſed ſciat is, quem ſine ſacro re-
ſcripto ad eandem peruenire militiam auſus fuerit,
non ſolum ea ſe priuari, verumetiam pœnæ viginti li-
brarum auri ſubiici. Illud etiam obſeruari de cætero
volumus, vt ſi quis locus, ſtatuſve ſcholarium in qua-
cumque ſchola vacauerit: ille ſubrogetur, quem no-
ſtra pietas per ſacrum reſcriptum vacantem ſubire lo-
cum præceperit e. Ad hœc quadrimenſtruos breues eo-
rundem ſcholarium, cura tuæ ſublimitatis & pro tem-
poreP viri excellentiſſimi magiſtri officiorum cõſcri-
bi volumus, & eos ſacro ſcriniolaterculi preſtari, ibi
deponendos: vt ſemper notitia eorumdem ſcholarium
certa ſit, neque publico damnum aliquod infligatur.
Dat. x. Ralend. Maij, Conſtantinopoli, Mauortio V.
C. Coss.
DE OFFICIO COMITIS
ſacrarum largitionum.
TITVLVS XXXII.
Equuntur alij magiſtratus, ſiue dignitates illuſtres.
Comes ſacrarum largitionum eſt is, cui gubernandi cõ-
mittuntur theſauri maieſtatis imperatoria, quas largi-
tiones dicimus, & remunerationes plauſibili vocabulo.
& dignitatẽ ipſam, Comitis munerariã dignitaté Caſ-
ſiodorus quaſi munerib. potiſſimum, & liberalitatibus exercẽdis the-
ſauri imperij deſtinati ſint, quãuis & in alias ploraſ res inſuman-
tur Et omnino talis eſt Comes ſacrarum largitionum qualis prafe-
ctus arario olim, vel etiam diſpenſator, qui à Papinio demonſtratut
his verbis:
iam creditur vni
Sanctarum digeſtus opum, partæque per omnes
Diuiti populos, c.
& à Numatiano illo loco:
Opum curam, quamuis ſit magna, ſacrarum.
Prafecti nomen mutatum eſt in Comitis nomen, quod & omnibus
magiſtratibus datum eſt, qui ſacrum comitatum obſeruarõt, vel qui
ex eoprodirent: & inde nomen poſteà porrectum eſt ad omnes, qui cui
negotio prapoſiti eſſent, veluti ad nauarchum apud Euſtathium in
Homerum, &à Suida quoque generaliter definitur Comes ô a ée-
vy, id eſt, populi iudex quilibet. Porro in theſauris, ſiue opibus im-
perij numeramus etiam veſtiarium, & ornamenta imperialia: qua
cauſa non tantum ſpeciales quidã comites largitionum diffuſi per
diœceſes, & Comites metallorum, & rationabiles ſummarum, pra-
poſiti theſaurorum, procuratores monetarum, quandoquidẽ & Co-
miti ſacrarum largitionum cura eſt, vt idem Papinius ait:
Qu diuûm in vultus igni formanda liqueſcat
Maſſa, quid Auſoniæ ſcriptum crepet igne monet.
Non, inquam, hi tantum erant ſub diſpoſitione viri illuſtris Comitis
ſacrarum largitionum, ſed etiã procuratores gynaceorum, id eſt, tex-
trinorum ſacrorum & procuratores baphiorum, id eſt, tincturartmm
pretioſi muricis, & procuratores lanificiorum, & prapoſiti barbari-
cariorum, id eſt, phrygionum & prapoſiti baſtagarum, qui ſcilict cu-
rant ſacris largitionibus, ſiue ararlo ſacroperferri canones, collatio-
néſque ſolennes. CvIaC.
X a Pala
DE OFFICIO
magiſtri officiorum-
Huc vſque de illuſtri-
bus tractauit, nunc inci-
pit tractare de ſpectabili-
bus, ſecundum Paulum,
qui mediam gerunt ad-
miniſtrationem: vt in au-
thent. de non alie. aut
permu. S. vlt. coll. ij.
AZ0.
Riuilegiis.J Suf-
fragio. id eſt, pre-
cibus.
b Adiutor id eſt, ordo.
cPratereà. ſubau ille.
dJEmo. Indultum.
id eſt,? reſcri-
ptum.
e JAdmiſſi. ſe. reſcripti
Impetrati.
DE OFFICIO MAGISTRI OFFICIORVM.
TITVLV S XXXI.
ſu Thit quoque videtur ex militari magiſterio parts adeptus, nõ inferior
e quaſtore: nam & vterque illuſtris: & ex quaſtore plerumque magiſter
officiori fit, vt Caſſiodori formula docent, vel etium vnus idémq; ſimul
ſ vtroque honore fungitur Et officium magiſtri officiori honor eſt Iuriſ-
conſulti ſicut queſtoris officium, & philoſophi. Nam & quaſtori aderat, vt idé Caſ-
ſiodorus ait, &diſciplina mori ad eù in palatio pertinebat, quaſi iudicé, & magiſtri
officiorum aulitorum quales ſunt cubicularij l. 3.J. de prœp. ſac cub-caſtrenſiani,
& miniſteriani:l.3. & 4. j de caſt. & min. ſilontiarij. l. 5. j de ſilent. decani:l. 2. j.
de deca. qui omnes obſequio, & miniſterio Principis dedicati orãt. Denique magiſter
officiori eſt magiſter. u Ti vgar. (ſic lego in Theodoſio Suida) vel vtTheo-
doritus ait, nyéuor Srilor. ſed & Senatores in cõſiſtorium inducit. Glorio-
ſus. vt idẽ Caſſiodorus ait, donator aulici conſiſtorij, quaſi alter lucifer. Nam ſi-
cut il le venturum diem promittit, ſic iſte deſiderantibus vultus regiæ ſereni-
tatis attribuit. Et curam gerit curſus publici:l.9. j. de cur. pub. Curioſos curſus
publici curagendarioſ, conſtituit ex ſchola agentium in rebus, ex qua etiam ſibi
officiales aſſumit: qua de cauſa magiſterianos vbi legis, agentes in rebus ſemper in-
terpretêre licet, ſiue officiales magiſtri officiorum. Hoc autem ex militariiuriſdictio-
ne habet, quod ſub cura, & iuriſdictione eius ſint fabrica armorum & fabricenſes,
& limites, ac limitanei milites, & ſcholares omnes, qui milites ſupernumerarij ſunt
taxati in vndecim ſcholis, vt ait l. vlt.J. de loca, videlicet ſi his adnumeres fabri-
290
g IIbemus. Pracepe-
rit. Nota pro a lo-
cis in ſcholis. nam ſcho-
lare recedente non de-
bet alius ſibi locum vẽ-
dicare ſine licentia do-
mini. 2. Item not, pr0
præbenda. nam vno ca-
nonico mortuo, non
debet alius in locum
eius ſubrogari ſine li-
centia Pap.
a 5 Hæc conſtiturjo
pars eſt l. j.j. de offic. mi-
lit iudic. CVIAC.
h J Pro tempore. repete,
culminis, &c.
DE OFFICIO
comitis ſacrarum
largitionum.
Hie eſt illuſtris: vt J.
de adſeſ l.fin. & non le.
fCholarium. Sena-
tores. id eſt, filios
Senatorum qui erant
ſcholares in militia &
ducenarios eor filios.
cenſes, & agentes in rebus. CVIAC.
I. Imp. CONS TANTINVS A. ad
Agentes in rebus.
Riuilegiis dudum ſcholæ veſtræ indultis,
&) integris reſeruatis, ad ducenariam ,
centenariam, & biarchiam nemo ſuffra-
al gio*, ſed * labore vnuſquiſque perue-
niat: principatum verô adipiſcatur, matricula decur-
rente: ita vt ad curas agendas, & curſum, illi exeant,
quos ordomiliti vocat, & eius laborum adiutor b.
Prætereàs in quo totius ſcholæ ſtatus, & magiſtri ſe-
curitas conſtituta eſt, idoneus probitate morum ac bo-
nis artibus prditus, noſtris per magiſtrum obtutibus
offeratur, vt noſtro ordinetur arbitrio.
11. Imppp. VALENTINIANVS, THEODOSIVS, &
ARCADIVS AAA. ad Patricium magiſtrum officiorum.
Emo agentium in rebus ordinem militiæ, atque
ſtipendia prœuertat, etiamſi noſtri numinis *
per obreptionem detulerit indultum d: ac ſi quis for-
mam admiſſi iſtiuſmodi docebitur obtuliſſe in lo-
cum, ex quo indecenter emerſerat, reuertatur: vt is
gradu cæteros antecedat, quem ſtipendia meliora,
vel labor prolixior fecerit anteire. PP. Hadrumeti.
I11. Impp. THEODOSIVS & VALENTINIANVS AA.
Pleitio Comiti & magistro officiorum.
Cholarium noſtrorum deuotio probata à noſtris
Sprentuus irea maximae ſerenitatis noſtraz aſfe.
ctionem enituit : vnde quidquid ad fouenda, ſer-
uandaque eorum priuilegia poſtulatur, ſtatim credidi-
mus admittendum. Idebque ſuggeſtionem tui culmi-
nis approbantes, viris ſpectabilibus comitibus ſcho-
l-nm verberandi, regradandive * Senatores f
iarum verberandi, regradandive * Senatores f, & du-
cenarios, licentiam denegamus. Ea namque, qua tali
commotione digna ſunt, ad tu ſublimitatis volumus
referri notitiam. Dat.xvj Ralend. Maij, CP. CyrV.C.
Coss.
IV. Iidem AA. Nomo magiſtro officiorum.
Vræ a tui perpetui * culminis credimus iniungẽ-
Cann vt ſuper omni limite ſub tua iuriſdictione
conſtituto, quemadmodum ſe militum numerus ha-
beat caſtrorumque, ac clauſurarum t cura procedat,
quotannis ſignificare nobis propria ſuggeſtione pro-
curet. Dat ij. Id. Septemb. Conſtantinopoli, Maximo II.
& Paterio Cos.
V. Impp. IVSTINVS, * & IVSTINIANVS AA.
Tatiano magiſtro officiorum.
Vbemus eum ad militiam deuotiſſimorum ſchola-
rium de cœtero peruenire, qui noſtrum meruit iu-
dicium: nec licere pro tempore tui culminis admi-
Codex.
gitur.
niſtrationem habenti, ſine huiuſmodi probatoria ali-
quem inter eoſdem viros deuotos ſcholares ſuis re-
ferre praceptionibus: ſed ſciat is, quem ſine ſacro re-
ſcripto ad eandem peruenire militiam auſus fuerit,
non ſolum ea ſe priuari, verumetiam pœnæ viginti li-
brarum auri ſubiici. Illud etiam obſeruari de cætero
volumus, vt ſi quis locus, ſtatuſve ſcholarium in qua-
cumque ſchola vacauerit: ille ſubrogetur, quem no-
ſtra pietas per ſacrum reſcriptum vacantem ſubire lo-
cum præceperit e. Ad hœc quadrimenſtruos breues eo-
rundem ſcholarium, cura tuæ ſublimitatis & pro tem-
poreP viri excellentiſſimi magiſtri officiorum cõſcri-
bi volumus, & eos ſacro ſcriniolaterculi preſtari, ibi
deponendos: vt ſemper notitia eorumdem ſcholarium
certa ſit, neque publico damnum aliquod infligatur.
Dat. x. Ralend. Maij, Conſtantinopoli, Mauortio V.
C. Coss.
DE OFFICIO COMITIS
ſacrarum largitionum.
TITVLVS XXXII.
Equuntur alij magiſtratus, ſiue dignitates illuſtres.
Comes ſacrarum largitionum eſt is, cui gubernandi cõ-
mittuntur theſauri maieſtatis imperatoria, quas largi-
tiones dicimus, & remunerationes plauſibili vocabulo.
& dignitatẽ ipſam, Comitis munerariã dignitaté Caſ-
ſiodorus quaſi munerib. potiſſimum, & liberalitatibus exercẽdis the-
ſauri imperij deſtinati ſint, quãuis & in alias ploraſ res inſuman-
tur Et omnino talis eſt Comes ſacrarum largitionum qualis prafe-
ctus arario olim, vel etiam diſpenſator, qui à Papinio demonſtratut
his verbis:
iam creditur vni
Sanctarum digeſtus opum, partæque per omnes
Diuiti populos, c.
& à Numatiano illo loco:
Opum curam, quamuis ſit magna, ſacrarum.
Prafecti nomen mutatum eſt in Comitis nomen, quod & omnibus
magiſtratibus datum eſt, qui ſacrum comitatum obſeruarõt, vel qui
ex eoprodirent: & inde nomen poſteà porrectum eſt ad omnes, qui cui
negotio prapoſiti eſſent, veluti ad nauarchum apud Euſtathium in
Homerum, &à Suida quoque generaliter definitur Comes ô a ée-
vy, id eſt, populi iudex quilibet. Porro in theſauris, ſiue opibus im-
perij numeramus etiam veſtiarium, & ornamenta imperialia: qua
cauſa non tantum ſpeciales quidã comites largitionum diffuſi per
diœceſes, & Comites metallorum, & rationabiles ſummarum, pra-
poſiti theſaurorum, procuratores monetarum, quandoquidẽ & Co-
miti ſacrarum largitionum cura eſt, vt idem Papinius ait:
Qu diuûm in vultus igni formanda liqueſcat
Maſſa, quid Auſoniæ ſcriptum crepet igne monet.
Non, inquam, hi tantum erant ſub diſpoſitione viri illuſtris Comitis
ſacrarum largitionum, ſed etiã procuratores gynaceorum, id eſt, tex-
trinorum ſacrorum & procuratores baphiorum, id eſt, tincturartmm
pretioſi muricis, & procuratores lanificiorum, & prapoſiti barbari-
cariorum, id eſt, phrygionum & prapoſiti baſtagarum, qui ſcilict cu-
rant ſacris largitionibus, ſiue ararlo ſacroperferri canones, collatio-
néſque ſolennes. CvIaC.
X a Pala