Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0322
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
539

t Conſilium Debabit. nemo n.
ſuum neme debet mutare conſilium
mutare debet :,.:
in alterius in¬ ſuum in alterius iniu-
riam: vt f. de reg. iur.l.
nemo poteſt.
bExordio. tunc enim
fieri debet: vt ff.de pro-
cura l. Pomponius. S. ra-
tihabitionis. & Je proxi.
S. & quia eſt dilatoria
exceptioivt infr. de pro-
batio.l exceptionem.
c qDefenſionis. id eſt,
quod defendat arbitrio
boni viri:vt ff. de procu.!
l. ſeruum. S. an prator.
ACCVRS.1
d Allegatio id eſt, ex¬?
ceptio quaſi procura-
toria.
e Lite. quacunque ve-
lit reus recõuenire pro-
curatorem nomine eius
pro quo agit: vt ff. de
procurat. l. omnium. &
l.non ſolum.
f Qua. ſcilicet ſatiſ-
datione.
g Conceditur. pœna
enim non defendentis,
&c. vt ff. de procura.
l mutus.S. pœna. tenetur
etiam domino mandati
ad intereſſe, quaſi hoc
fuerit mandatum vt de-
bConc. Gloſ fendat b: vt ff-de procu.
jin fi in cap.j. l. ad rem. & l. ad lega-
extrà de pror tum.
cura. Procurator.
mandato.
i qDefenſor. ſine man-
dato.
e qLimine.id eſt, in-
troitu.
I Cogitur. vt Instit. de
ſatiſdS. fi & infr de con-
ſor. eiuſdem lit. Lij. qua
continet tria:vt ffiudi-
catum ſolui.l. iudicatum
ſolui. j.
* al. aucter DE FORMVLIS
tatibu. & impetrationi-
bus, &c.
Dixit de ſolennitate
ſatiſdationis qua fiebat
olim & hodie in princi-
pio iudiciorum, nunc de
ſolennitate formularum
actionum, quæ fiebant
olim, vt impetrarentur à
collegio pontificumvt ff.
de orig.iur. l.ij. S. dein-
de ex his legibus. hodie
non, vt hoc titulo.
c rormudle JVris formule l
iuris. ISVS. Olim ſi quis
volebat intétare actio-
nem, impetrabat à iu-
dice quandã formulam
verborum quam debe-
bat proponere: & ſi ca-
deret à ſyllaba, cadebat
à tota cauſa: quam for-
mulam tollit Impera-
tor in hac l. de medio.
d Quomodo m Iuris formula. id d
conciperentur eſt, ſolennitates.
furmulzvvAl- n Aucupatione. quia
cdiatunn inlhier ſieut quis itudet capere
nes. de verb. ſi aues, ſic ſtudebat ali-
gnificat. quis capere ſuum ad-
uerſarium in ſyllaba-
rum prolatione, vt ſic
eû à cauſa cadere dice-
ret, ſi à ſyllaba caderet.
oqAmputentur vt S. de
his qui in eccle. manu.

iuriam.

cum

.1, as !

Codicis Liber ſecundus.

quo quaſi procurator expertus
eſt, iudex rati habere debebit?.
Sin autem ei ab aduerſario ſuo
oppoſita fuerit in ipſo litis exor-
dio b defenſioniss allegatio d:
etiam ipſe quaſi abſentis in hac
parte procurator ſatiſdationem
ſuper excipienda litee preſtare
cogitur. qua f non præcedente,

AA

540
lfin. & j de teſta.l. quo-
niam. & S. de arbi.l. ne
in arbitris. S.fi. Sed arg.
contrà ffade in integrun
resti.l diuus. & infrà de
appell. l. ex illo. & l. no-
minationes. 2.Item con-
trà ff de iure fiſci. l. in
fraudem, S. quoties. vbi
cauſam amittet etiam
hodie ſi mutet ſylla-
bam*. Sed ibi nor io¬ a Syllaban.

lis quæ ei data eſt, vlterius pro-
cedere à iudice non cõceditur6.
Rei autem procurator vel de-
fenſor l, etiam ſub geſtorum te-
ſtificatione factus, in ipſo litis
limine iudicatum ſolui ſatiſda-
tionem in omnibus cauſis præ-
ſtare cogitur l. Dat. IX. Ralend.
Nouem. CC. COSS.

DE FORMVLIS ET
ACTIONV M

TITVLVS

de do. prom. CVIAC.

Rubrum ſummat totum nigrum:
quia ſuperuacuæ formulæ ſunt ſub-
latæ: & non oportet actiones à Pon-
tificibus impetrare, ſed ſufficit eas
apertè proponere. h. d. lex prima &

Ed & impetrari actionem priuſquam iudex adiretur neceſſe erat.
R hodie nihil eſt neceſſe, niſi forte ſit decretalis. I.1.C. Th. de dolo nam
& bon, poſſeſſionem decretalem impetrari neceſſe eſt. Ex legibus igitur
& edictis nobis ipſo iure actiones competunt, etiamſi non poſtulentur.
Et qua impetrabantur olim earum erat certa ſolenniſque formula,
qua qui deerrabat vel ſyllaba lite cadebat: qua de cauſa horum erro-
rum obſeruatores Iuriſconſulti à M. Tullio aucupes ſyllabarum vocantur, ac ſimiliter
l. I.huius tit. formulas aucupatione ſyllabarum inſidiari. Religio iuris forſitan captio-
ſa nimis & ſcrupuloſa, ſed meo iudicio tolerabilior quàm actionum confuſio, agendi
temeritas & nullus ordo, omnibus actionibus conceptis in factum, nec conſcriptis for-
mula legéque certa. Cœperunt quidem ante Constitutiones huius tit. iudicia extra-
ordinaria frequentari vbi conceptio formularum non obſeruatur, id eſt, non callide ad-
uertitur. Lactioff de neg. geſt. ſed licebat adhuc ſolenniter & ordine formalibiſque
verbis experiri, ſi quis mallet. His constitutionibus videtur hic ordo tolli. videntur
tolli formula iuris negotiis omnibus, tolli legis actiones & ab hiſdem Impp, quorum eſt
l.2. eadem lege fuere ſublata formulæ in contrahenda obligatione dotis.l penult. infrà

lum aliter protulie, ſed tatio an &
& mutauit verbú acto¬ quando atis-
rum, falſitatem com¬ quis deci-
mittédo vel ſpeciale i l al de
procuratore fiſci. A c. ſornali si-
Vui prorſus C petratie .
SVS. Si aliquis m ſublatu.
actionem aliquã inten-
tare velit, licet formu-
lam verborum non im-
petrauit:non eo prætex-
tu ab agẽdo ſiue coram
iudice ordinario, ſiue
delegato repelletur, ſi
ſua cauſæ actionem
aptam eſſe conſtiterit.
p In maiore. vt apud
ordinarios.
q Vel minore. ſcilicet
pedaneo ſiue delegato.
r Exceptio. quod non
impetrauit actionem à
collegio pontificum:vt
ffde orig.iur. ij deinde
ex his legibus. AcCVRS.
ſ Si aptam ff. ſi menſor
fal.mo. lj. & ſi ineptam
formam, amittit.
ADDITIO. Aduertas
quod de iure canoni-
co non eſt neceſſarium

IMPETRATIONIBVS
SVBLATIS.

LVII.

Conſtantino III. & Conſtante II.
AA. COSS.

11. Impp. THEoDosIvS, & VALEN-
TINIANVSAA.
Hierio P. V.

icunda. BA LD. concor.SALYC.
ſecunda. BALD. concor. SALYC.111.2..... nomen actionis expri-

mere, ſed debet factum
ita claré proponi, vt ex
eo ius agendi colliga-
tur: vt in cap dilecti ex-
trà de iudiciis. Et ſi quis
forté ineptã actionem
vel intentionem propo-
ſuerit, abſoluitur reus
ab inſtantia iudicij: &
audietur iterum actor
ſi aptè egerit: vt inc.
examinata. illo titulo.

e a

DE IVREIVRAN-
do propter calum-
niam dando.

NVli t prorſus non impe

tratæ * actionis in maio-
re P vel minore iudicio agenti
opponatur exceptio , ſi aptam?
rei, & propoſito negocio com-
petentem eam eſſe conſtiterit.
Dat. X. Ralend. Maij, Felice &
Tauro COsS.

1. Imp. CONSTANTINVS A.
Marcellino Praſidi Phœniciæ.

Vris formul P aucu-
patione n ſyllabarum
inſidiantes cunctorum
actibus *, radicitus
amputentur O. Dat. X.Ral. Febr.

IVREIVRANDO PROPTER
CALVMNIA M DANDO.

LVIII.

Tem neceſſaria erat ex parte actoris cautio decimæ partis litis calum-
nia nomine. S. hæc autem. Inſtit. de poena teme litig.l.2S. antiqua
hoc tit. pro qua Iustinianus d.l. 2. introducit iuſiurandum calumniæ
quo adigatur vtraque pars initio litis, & aſcribit etiam Paulo l.in-
ter.S qui familiœ ff.fam erciſc. non ſe calumniandi animo litem in-
„e tendere, vel ad inficias ire, ſed iuris ſui opinione & fiducia fretum,
quod veteres Graci vocant vvuoriuv, vt Harpocratio & Moſchopulus ſcribunt.
Plato in Theateto, vuql n par trooonu, iv rrui xSi. Ac
idem Iuſtinianus No. IIz reducit cautionem décima litis non abolito iureiurando
calumniæ. Et quod in l.1. de iureiurando praſtando ab eo qui fidem instrumentorum in
dubium reuocat, non ſe id facere morandi aut fruſtrandi cauſa,id quoque ita mutat
N0. 49. ne id totiens prastetur, quotiens quis ab aduerſario probationes exegerit, ſed
ſatis ſit hac de re iurare ſemel initio litis. Non ſe tota lite trahendi negotij & vexan-
di aduerſarij gratia fruſtra probationes vllas ab aduerſario petiturum. Non eſt etiam
in vſu vetus S.C. quod refert Plinius Iunior in epiſt ad Ruffum lib.5. quo quidquid
negoti habent priuſquam agant, iurare iubontur nihil ſe ob aduocationem cuiquam
dediſſe, promiſiſſe, cauiſſe. CVIAC.

DE
TITVLVS

qua fit ante ingreſſum
iudicij: nunc de iureiu-
rando, quod fit ſtatim
poſt ingreſſum, vel econ-
trà. dicturus de iuſtan-
tia iudici ſiue de iudicio
pramittit de hoc quod fit
in initio iudicij.
N nominibus.JCASVS.
Petebam à te decem,

non curo. protuli in-
ſtrumentum publicum

Siue quis exigit ab aduerſario pro-
bationem ſiue quis petat ad proban-
dum ſe admitti:debet prius iurare de
calumnia, & teſtes qui ſunt viles per-
ſonæ, non ſunt torquendi: niſi in de-
fectum aliarum probationum. BALD.
Vel ſic: In omnibus cauſis in quibus
neceſſitas probationũ exigitur, petens

vbi petitur, quod queſtio de ſeruis

ſeruorum nec dominorum petit, ſed ſiue in medio cauſæ,
quia aliter vertas haberi non poteſt.
SALYC.
1. Imp. IVSTIN. A. Demoſtheni P.P.
N * omnibus cauſis, ſiue

fuerint prolat litrer

in ſecunda dicit: ſi pa-
terfami

Dixit de ſatiſdatione,

JC 23.
43
à pratore
vel magiſtratu
ius dicéte, non
à Pontificibus,
vt falsô putat
ACcvns.
Primus caſus
quo iuratur de
calumnia.

f qui de iura-
meuto propter
malitiam &
u ſit pena
non iurantis
de malitia, v.
c penult. in fi-
de iura calum.
An. Gayl. ob-
ſeru. 87.
* Hric legi
coniungenda
eſt l lt. j. de
quast. ex qua
huius ſubſcri-
ptio eſt emen-
danda, & pro

lite conteſtata vel poſt vylal legend.

xv. hal. vt in
dicta l. vlt. in
ua cltatur

quo continebatur me pac l cum ait
tibi mutuaſſe prædicta ſeatuiſſe iuſiu-
decem, tu contrà exci- randum de ca

1 ICA. IAtrne lumnia, qul
pis de falſirate inſtru¬ tradiur.

8...1..... enri an inare debeas .
prius de calumnia iurare tenetur: & menti, an iurare debezs ſi verô legitut
non animo calumuiãdi nac vi ila
te probationẽ exigere, hac prior erit

habeatur: debet iurare quodnon odio queritur Reeſp quod ſic. Dicendimir.
que conſtit

.. tionem
ſiue in principio: ſiue a in duas

pates. len
riuat, ſiue inſtruméta pro c.P. le.

bli. & hoc in prima. Chalcedois
publi & hoc in rrer Cvnc.

ſpar-
 
Annotationen