Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0474
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
eatur.

843

Codicis Liber quartus.

quando teſtator iurauit nil ſe habere in bonis plus; quam no-

Aum diuerſa, tune procedit contrarium: quando autem ten-
dunt ad perficiendum vnum totum, tune procedunt iſta iura
ſecundûm Bartolin l.j. Siidem Cornelio ff de quaſtion.
Ationes. J CASvs Si ſeripſi in rationibus meis Titium de-
bere mihi decem. hæ rationes ad probationem non ſuffi-

ciunt. idem eſt, ſi dicam
11
n teſtamento, quod de-

beam Titio decẽ, & de-

beam, non prœiudicatur
per hoc heredibus:quod
verum eſt, ſi ego teſta-

tor non iuraui: quia ſi

iurauitheredes tenentur
ſeruare iuramentum
meum: alioquin amit-
tent omnia, quæ ſibi re-
licta ſunt: & licêt hoc
iuramentum priudicet
heredi, non tamen pre-
iudicat creditoribus hoc
dicit cum authentica ſe-
a Taxatiuz di- quente.
onionis natura a S Rationes. qua a ſint,
Eduu de u die ve ſfide eden lſi quis.
vide Euerard S-rationem.
in loco, à natu a Rationes. Nec ex bre-
ra dictionum uiariis rationibus teſta-



taxatiuarum toris, nec ex ſcriptura te-

ſtamenti ſumitur pro-
batio debiti. CVIAc.
bJ Defuncti. ideô, quia
credebatur, quod ſi quid
eſſet ibi falſum, remo-
uiſſet teſtator.
cJ Eiu ſdem iuris eſt. id
eſt, ſieut ſuperiori caſu
non operatur aliquod
riudicium debitori-
busſie e in ſequenti
non parat eis ſecuri-
tatem: quod obtinet:
vt in authentica hîc po-
ſita.
8JSi in vltima volun-
tate. Male. Id confirmari
putant Nouell. lxxxiv.
Nam ca Nouella opitu-
latur creditoribus, cûm
tPropria ſe¬ teſtator dixit, minus ſe
des huins au¬ habere in bonis. At hec
thenticz fuiſ- lex ſexta opitulatur de-
ſer ſub tit-com bitoribus, id eſt, iis, quos
munia vtriuſi heredes debitores eſſe
ud lſerru dicunt, ipſi autem infi-
b Rationü ap- dicunt, ipl autem innr
pellatione ciantur, vt ne defuncti
quid conti- dicto, aut ſcripto com-
municentur. Hoc tamẽ

c Enunciauiue e ea Nouella colligi
volürates deſ¬ ex ea Nouella collig

ium non Pv?.. e:
ſeidrregr ſeripſerit Titiun ſibi
lariter. Adde debere centum, qui de-
gl. l.ſcrptura, beat ducenta: non poſſe
ro ſupr conma: ab eo peti niſi centum, ſi
rruquee, cum religione iuriſiu-
inl infrà, u,T2. :
arbitriã tutela. randi id ſcripſerit. Sum-
& in l-ex his. 7. ma eſt: teſtatoris iurata
in verbis, non bonorum preſcripti

potes. infr. de ereditoribus non nocet, heredibus nocet, debitoribus prodeſt.

teſtam, militis.
niſi iurauit
enunciando.

CVIAC.

poteſt, quod ſi teſtator

ad probationem ſola non ſuffi-

ciunt. PP.VII.Id. April. Philip-

poA. & Titiano Coss.

Rationibus defuncti non ſtatur

ad probandum ſibi, vel heredi, vel
ſcribenti debitum fuiſſe. BALD.

Vel ſic: Rationes priuatæ defun-

cti non probant ſibi deberi:& ver-
ba enunciatiua in vltima volun-
tate emiſſa ad commodum here-
dis,ei non proſunt, nec ad incom-
modum eius emiſſa ei nocent, niſi
teſtator iurauerit. SALYC. Vel
ſic: Scriptura priuata non facit

fidem pro ſcribente. hoc dicit vſ-

que ad verſic. eiuſdem iuris eſt.

cum l.exemplo inf eodPAVL.
DE CASIR.

VI. Iidem AA. CC. Romulo.

Ationes? defunctib, que
in bonis eius inueniuntur,
ad probationem ſibi debita
quantiratis ſolas ſufficere non
poſſe, ſœpe reſcriptum eſt. Eiuſ-
dem iuris eſtc, & ſi in vltima
voluntate defunctus certam
pecuniæ quantitatem d, aut
etiam res certas ſibi deberi ſi-
gnificauerit. PP. Idib. Mar-
tij, Philippo A. & Titiano
OSS.

IN AVTHENTIC.
de iureiurando à moriente
preſtito. S. vlt. collv conſtit.ij.

Adſertioni iuratæ teſtatoris
heredes ſtare debent: creditoribus

autem non poteſt imponere legem.

BALD.

Vod obtinet Te omni-
modô ſi teſtator non iu-
rauerit: alioquin heredes ne-

ceſſe habent teſtatoris religioni
ſtare, aut minimè fruentur his,

d Quantitatem. hoc limitat authentica, quam hîc ſignat:quia

Adde glin leu ſi iurauit defunctus, heres eius plus non poreſt petere, ſed nihi-

pater, 7S pater lominus poteſt excipere.

qui filio in vere JEt dic quantitatem. ſcilicet decem, cum ſibi deberentur vi-

bo excluſurõ
l uvlt. .in ver¬.
bo, oblationem
ff. de legat.2.

ginti. Aliud, ſi dixit tantum, ſecundûm Hu. Sed Azo dicit idem,
etiamſi dixit tantum: quia errore id videtur dixiſſe, cûm per
heredem aliter eſſe probetur, niſi iuraſſet: vt in authent quod ob-

Bart. Nouell de tinet. vel niſi fuerit ſciens:vt ff. de pact ltale. & j. de fal. cauſa

iureiur. à mo adiec. l.j. in fin.
riente praſtito.
adde gl d. 3.

JEt nota hîc, quod enunciatiuæ voluntates deficientium, id

Lfffde ſenatuſe. eſt, morientiun, non ſunt pro lege ſeruandæ, niſi probentur:
Sſſan ſe vr aſ d aa lll Sfin & lj & habes hoc etiam , communia
dicẽdi, ſi ver. vriuſque iud l, ſcriptura. &f ad Syllan. l.ii. S. j. & j. de testam.
ba eniciatiua l. verba teſtamenti. & ff.de legijl. Titi. S. Caius. & l. antepenult.

principalier, S. quiſquis. & j. rb. tut.
ve: vt ff. ad Syllan. l.j. S. fin. & lij. ſed diſpoſitiu d

proferutur nõ z:
propter aliud. en unciatiu

l.. Sed in caſu ſeruantur voluntates

d Diſpoſitiuz voluntates deficientium ſeruantur: vt in authent. de nupt. S. diſ-

voluntates te¬ ponat. coll. iv.
ſtatorum ſer¬¬
uandz.

Vod obtinet. ſcilicet quod defuncti voluntas non priu-
dicat veritati: ſed ſi iurat, præiudicat, in caſu ſcilicet,



844

minauerit: & ita ex hoc paratur prœiudicjum heredibus, ſed cre-

ditoribus minime.

5 An autem extraneo debitori paratur ſecuritas per iuſiuran-
dum defuncti, quaritur? Quidam dicunt, quod non. Tu die,

qua relicta ſunt f: ſed credi-
toribus nihil ex hoc præiudicij
comparabitur8.

Ex propria ſcriptura credito-
ris non conuincitur debitor, etiam
in fiſcali. BALD. Vel ſic: Etiam
profiſcali debito propria ſcriptu-

ra non probat. SALYCET.

VII. Imp. GALLIENVS A.
Sabino.

ENemplo peruicioſun eſt l,
vt ei ſcripturæ credatur,
qua vnuſquiſque ſibi adnota-
tione propria debitorem con-
ſtituit. vnde neque fiſcumi,
neque alium quemlibet ex ſuis
ſubnotationibus debiti proba-
tionem præbere poſſe oportet.
PP.III.Non. Mart. GallienoA.
VII. & Sabinillo Coss.

Reus non eſt onerandus in pro-
batione. 7

VIII. Impp. DIOcLETIANVS, & MA-
XIMIANVS AA. & CC. Publi-
cio, & Optato.

Ruſtrà veremini, ne ab eo,
qui lite pulſatur, probatio
exigatur . PP. XIV. Ralend.
Baſſo, & Quintiano Coss.

Allegans ſe minorem debet pro-

bare ſe minorem . BALD. & SA.
LYCET.

IX. Iidem AA. & CC. Martiana.

Vm te! minorem quin-
que & viginti annis eſſe
proponasm: adire preſidem
prouinciæ debes, & de ea ætate

probareP . Dat. Idib. April.
AA. CosS.

Illud, quod poteſt, & ſolet ab
alio abeſſe, non probat illud eſſe. ad
hoc allegatur. Vel ſic: Quando

quod ſic. & gratia exem-
pli de heredibus dicit,
qui habebant aliquas
res defuncti.
f J Relicta ſunt. vt infr.
de fideicommiſſis authent.
hoc amplius.
gJ Comparabitur etiam
ſi iurauerit.
ADDIT10. Quia licet
heredes neceſſe habeant
ſtare iuramento teſta-
toris, non tamen credi-
tores eius. idem dicit * Hoë vebu
gloſſa ſuper verbo, tan pt manſeri-
raue. in fin in cap literas. Plls, cm an,
rantein inin canp lierat. easé cune en ern a
ENemple lCASSvs.
Siue fiſcus, ſine
alius quilibet in ratio-
nibus ſuis ſcribat quid
ſibi debitum ſitnon ta-
men huic ſcriptur cre-
ditur.
Nota ex hac lege
ſingulariter, ſecundum
Paul.hîc, quod ſeriptura

priuata, & ad vtilitatem

fiſci, non facit plenam
fidem.3.
h Pernicioſum eſt ratio,
quare domeſticis non
creditur inſtrumentis.
Similis ratio eſt ff. de py-
nis Lſi quis aliquid S. qui
abortionis.
i Neque fiſcum. licèt
priuilegiatus ſit. & facit
ff. de interrog. acti. l. de
atate. S.j. ACCVRS.
lEaiſtri rrigr.
tur. in probanda
intentione, licêt in ex-
ceptione probanda ſic:

vt S.eod.l.j.& S de eden. t Qui in atate

L. .T.a robur ſux in-
l. qui accuſare. & j eod. l tionis con-

actor. ſtituit, ætatem
Vm. CASVS. probare debet:

Si dico me mino- id autẽ vt pro-
rem, quia volo excuſari betur, vide
..... C......;. Menoch. 2. de
à tutela, ſed forte quia utrar. 2. c
.. arbitrar. 2. caſu
nolo liberari à curator 1r6.n7
ribus, de tate probare
debeo.
2. .. aA 2 I..
l Cum te. nolens à
cura liberari.
m Proponas. adſeren-
dote velle reſtitui, ſe-
cundûm quoſdam quod
non placet ?, quia & ma-
ior petit reſtitui intra

quadriennium. qUa , Suſtinetur ſe

dic, vt dixi ff. de minol.de atate. Vel dic, nolebat? à curatoribus uum Baldi:

liberari.

uia licet non

n Probare. teſtibus, vel inſtrumentis, vel etiam corporis aſpe teneatur pro-
ctu: vt ffide mino. l. minor vigintiquinque annis adito. JEſt ergo bare ſe nine
aliud in tate, quam in dominio, vbi quis preſumitur dominus, rem tempere,

uo petit re-

qui aliquando fuit:vt hic, & j-eod.l ſiue non autem ſie preſu¬ u, etam ſi
mitur minor qui aliquando fuit:vt hle. & eſt ratio, quia ſolus aert tamen.
temporis curſus facit minores, non autem mutat dominium.Et tenetur ſe pro-
diſtingue ſic in etate, vtrum intendendo qui dicat minor: vt bare minoten

quia velit à tutoribus liberari: & tunc probat: vt ff. de minol.
minor vigintiquinque annis, adito. an negando, puta cûm tuto-

res volunt finire tutelam

tẽpore læ ſio-
nis Bald.
b volebat quidã

dicentes eum factum puberem, & ira legunt, te-

tune non proba ſi dieat ſe minoren, polas, quoid dei alreril,
vel hoc modo probat, quod tempore contractus fuit minorvt eDiſplicetoal

S. de in integr reſtit. mino. l ſi minorem.

ADDITIO. Dicas breuiter ex mente Doctorum, quod ille

do, Angelo, &
Paulo.
Probare ta-

debet ſemper probare atarem, qui cam allegat; ſiue aclor ad ten is lobet.
fundandanentionen ſuam, ſine reus ad rundandart exce qui c alegat
tionem: de quo eſt caſus, vt dicit Bartol. ibi in l. ſi minorem. S.

e in integr reſtit.

Etate probare. Etas variis modis probatur, de quibus vide

ſoripta ad l. 13ffeod. CVIAC.

Neque
 
Annotationen