DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0559
1o13
recens natos, l.1.C. Thde expoſ. & tit. ſeq. Donatus inilla Te-
rentij verba, Scitus puer natus eſt. A matre ſanguinolentus, non
pulcer, ſed ſcitus dici poteſt. & Prudentius contra Symmachum,
uos ſanguinolentos edendi mors iuuat. CVIAC.
a Adde l.2.
Th. de alim.
qua mop patr.
Crac.
Extendere
icet permiſ-
ſionẽ facti in
quo minor eſt
ratio ad illud
cûm liceat quôd ma-
ius eſt: vt ff. de regu.
iur. l. non debet.j.
Sed quidam contra.
Item an hoc liceat
matri? Reſpond, non, d
factum in quo arg. S de tranſact.l. tran-
maior ratio ſactione.
eſt, vt hic. de q Item nunquid pro-
quo, V, plur prer aliam ſimilem cau-
apud Euerar-
amir leo ſam neceſarià permit-
ratione legis aa tetureReſp. non, cum
eius extenſionẽ hoc non inueniam?.
n.4y.& 45 5 Quare ergo dantur
e Argumetu pro obſidibus g ex ali-
à minori a ua cauſa?
... ... qua cauſa? Reſpond.
maius de quo ſuar paula A tel?
dixi ad l.vlt. vlurpatum enu-
infr. qui atate. J Item an efficitur ſer-
lib-x. uus? Quidam quod nõ,
d Adde, cun ſed ſeruit: vt infrà com
non habeat munia de manu. l.j. Sj.
lium in pore Sed loan. dicir verà
ſtate. Cuiae. Sed loan dicit veré eum
e Extẽſio non ſeruum factu. Nec mi-
fit legis cum rum ſi dominus libera-
aliquid, or re cogitur: quia hoc fit
un Lll ii & alias:vt ſuprà de epiſ-
ducitur. Al¬ aud.l nemini & Inſtitut.
ciat.2. de verb. de noxa.S. dominus. & j.
ſgnif de cap & poſtlimi, reuer.
fidem tenet l fin. Idem dico de filiis
Dyn ncun y ex filia vendita natis.
gumentum. 5r ad h S ..
regur lbvj. Item ad hoc infrà de lib.
Homo liber cau. l rem quidem & in-
in obſidẽ dari frà de euictl ſi tibi.Item
non poreſt ve pro hoc hæc litera, ad
tamen Socin ingenuitatẽ propriam
regule repetere.
n’vVide textu repetere.,.
in c. ex reſcri¬ Cuilibet. Sic & pro-
pro,iuncta il in ſtitutarum redemptio-
verbo, obſides nem facit publicam, l.
dedit etra de vlt,infrà de pec. CVlAc.
ureiuran. g J Ad ingenuitatem.
Ergo venditio illa in-
genuitati non præiudi-
cat. Paulus lib. 3. Sent.
tit.1. cæterum alij pre-
cium reddi nolunt. l.1.
C. Theod. eo. Alij volunt
reddi cum adiectione
ſententiz Nou. Valenti.
eod.tit. CVIAC.
b Offerat. & conſi-
gnet, ſi non vult acci-
pere:vt j. de commu. ſer.
ma l.j.S.j.
e J Poteſt valere. ſi eſſet
i Pretia pecu ſeruus:iuſta lenim pre-
niaria iuſta cõ cia pecuniaria ex præ-
ſiderantur ex: ſenti ſtimatione, &
praſenti ſiue
vltima aſtima
tione rei, non
t mala fide.
S diuus. ACCVRS.
Vendiderit. An pignorare poterit eodem caſu?Reſpon. ſic a,
vendiderit : venditione in hoc
tantummodo caſu valente, em-
ptor obtinendi eius ſeruitij ha-
beat facultatem: liceat autem
De reſcindenda vendit. Tit xliv.
f Irrita eſt. id eſt, irritanda a per actionem quod met. cauſa.
Alijb diſtinguunt an metus dat cauſaim contractui, vel non:vt
1014
a Irritum pre
irritandov.
Gl. vbi dixi in
in dolo ſimplici, &c. & metus in ſe habeat dolum: vt ff. quod l on ormna-
metl ſi cum exceptione. Seum qui & ſic intellige quod hic dede 44 ſf de mino-
rit cauſam, & eodem modo intelligiturfquod met. caul. ſi mu-¬ rbus.
eſt, aut cuilibet a alij ad ingenui-
tatem eum propriam repetere:
modô ſi aut precium offerat
quod poteſt valere , aut manci-
ipſi qui vẽdidit, vel qui alienatus pium pro eiuſmodi praeſtet.
DE RESCINDENDA VENDITIONE.
TITVLVS
XLIV.
E hactenus quiden de rebus quae vendere vel emere vetantur Nuneoſten
ditur diſtrahendæ, reſoluendæ, reuocandæ venditionis qu cauſ ſint pro-
babiles vel improbabiles: & ſunt improbabiles quidem multa que in hoc titulo
enumerantur, probabiles pauca: difficilis enim reſciſſio eſt contractus habiti bona fide,
& vtait l. de act. empt. non facile venditi actio datur ad reſcindendam ven-
ditionem. Nec male tit ſuperiore propoſita cauſa vna reſcindenda venditionis, ad-
ſerenda libertatis quam prodiderit egeſtas, ſubiicitur hûc tit. quo aliæ exponuntur
probabiles cauſæ, ſi curialis furtim vitans munera ciuilia bona ſua vendiderit, &
patriam reliquerit, l. penult hoc tit ſi palatini aque furtim aliquid emerint ex re-
bus priuatis principis quorum ſunt ſub comite adminiſtratores, l. vlt. hoc tit. Item ſi
in pretio venditor rei immobilis, vel etiam mobilis forte ſi admodum pretioſa ſit,
fraudatus ſit ſuprà dimidiam iuſti precij, l.2. & 8. nec tamen omninô reſcindi vide-
tur venditio ex hac cauſa, cum optio detur emptori, vel redhibenda rei, vel ſupplen-
di iuſti pretij, vt l.1.S. ſi quis in fraud. ff. ſi quid in fraud. pat. & eſſe eo nomine
actionem ex vendito finitam quadriennio, vt & omnes reſtitutorias actiones, decla-
rat Nou. Romani. de reſcind. vend. ſed obſeruandum eſt, reſciſſionem ex hac cauſa
dari venditori, non emptori. Reſcindendi verbum eſt duplex. Nam vel ipſo iure
reſcindi dicitur, vt lhoc modoff de condit. & demonſtrat.l.5ff-qui & à quib.
manu. & in tit. quæ ſent. ſine app. reſcind, vt rumpi, l inter ctera. ff.de lib. &
poſthum. & reuocari,lLſi libertusffide iur. patr. l.j. qui man. non poſſ. vel be-
neficio actionis ex empto vendito iudiciſque ſententia. CVIAC.
Reſcinditur venditio facta per
metum, maxime ſi precium resti-
tuitur. BALD. concord. SALYC.
1. Imp. ALEXAND. A. Maroni.
Ipater tuusy per vimd8
coactus domum vendi-
dit, ratum non habebi-
tur fe, quod non bona fide ge-
ſtum eſt. mal fidei enim em-
prio irrita eſt . Aditus itaque
nomine tuo præ ſes prouinciæ,
auctoritatem ſuam interponet:
maxime cum paratum te pro-
ponas id quod precij nomine il-
latum eſt, emptori refundere n
Iſta eſt famoſa lex, & habet ma-
teriam ſingularẽ & not & h.d. Vbi
re ipſa venditor vltra dimidia iu-
non ex prterita emptione conſtituuntur:vt ff de iure fiſci. l. iij.
ex præterita.
DE RESCINDENDA VENDITIONE.
Dixit qualiter contrahatur venditio: nunc qualiter reſcindatur
altero contrahentium inuito.
o paurai arer tuus per metum coactus ren ſuanm
3 vendidit,
& precium accepit. antequam actio quod me-
tus cauſa intentaretur, deceſſit, an tu qui ei ſucceſſiſti, poſſis
quod metus cauſa agere ad rehabendam rem? Dicitur quod
ſie, oblato à te precio.
JSi pater tuus. Vide ſcripta ad l.4. ſup de oblig. & act. CVIAC.
d 5 Per vim, ſcilicet compulſiuam nam de alia dicere non po-
reſt hic, & hoc quando cadit in hominem conſtantem: vt ff.
quod met. cau.l metum autem non.
Per vim. Dolus cauſam dans contractui bonæ fidei etiam
vitiat ipſo iure, itemque vis & metus; nam & in his dolus ineſt.
Ideo ſemper actio de dolo, vi, aut metu concurrit. Litem ſi eum,
eum qui-ff quod met. cauſ. Vide etiam not. ad l.21.S. ſi eos, illo tit.
CVIACIVS.
e JNon habebitur apud iudicem:vt & S. de tranſact l. interpoſi-
tas. & j. de aucto, praſt. l. j.in fin. & ffde reg. iur lnihil conſenſui.
t SRatum non habebitur. Cm ipſo iure dos vitiet emptio-
nem, quid opus fuit reſciſfione? Vide notat. ad l. .. eod. & ſeri-
pta his. CVTAC.
ſti preci decipitur, ex aquitate hu-
ius l. tam ipſi quam heredi eius
ſuccurritur, vt vel restituto precio
res ei reddatur, vel iuſtu precium
ſuppleatur: & electio eſt emptoris.
BALD. Vel ſic: Venditor deceptus
re ipſa vltra dimidiam iuſti pre-
ci, poteſt precium reſtituendo rem
recuperare, niſi emptor malit iu-
ſtum precium ſupplere SALYC.
I1. Impp. DIOCLETIAN. & MAXI-
MIAN. AA. Lupo-
REn’ l maioris preci ſi tu
Avel pater tuus minoris
diſtraxerit: humanum eſti, vt
vel preciú te reſtituente empto-
ribus fundum venundatum re-
cipias f, auctoritate; iudicis l
intercedente: vel, ſi emptor
eſt minus dimidia iuſti precij.
8 Rem. Hic eſt non ponendum, rem
tum etiamſi res non venierit ininoris, datur reſtitutio precij.
Sed pone in re ipſa fraudem eſſe. CVIAC.
i C Humanum eſt. ſecus de rigore iuriss, cûm licuit contra-
hentib. ſeſe decipere: vt ff de mino. l. in cauſ. ij. S. pen. Sed ille
rigor mitigatur, cum eſt immenſa h deceptio: ſicut & quando
ineſt dolus.
Auctoritate. Græci hac l. 2. putant venditionem reſcindi
officio prætoris, ſi ſupra dimidiam iuſti precij fraus interuene-
rit, intra quadriennium tantûm, atque ita referunt ſeruari in
foro. Et ſic quoque fuit definitum Nou. Romani ſenioris éi
Seunouë. Vide cap. 23. de praſcript. Vide etiam ſcripta hîc. Nec
mirum cûm ſit reſtitutio. CVIAC.
x Iudicis. Id eſt, præſidis extra ordinem. Ordinaria dantur
ex vendito. CVIAC.
t q Iudicis. J Sed qua actione? Quidami officio iudicis per
hanc l. & ſuprà ex quib cau. ma l in contractibus. & vſque lad xxx.
annos quod non poſſet eſſe, cum intra quadriennium l, ad plus
deberet dari officium iudicis:vt S. de temp, in integr reſtitl. ſuper-
uacuum. 2. Tu dic iure actionis, ſcilicet ex eo contractu:cum in
bon fidei contractibus veniant ea de quibus nec eſt actum,
nec cogitatum:vt infrà de actio empt. l.ij.
5 Nec obſtat quod quaſi petitur reſcindi. nam etiam ad P re-
lier. . ſi dos. Sed verius b Et male.
eſt ſpeciale in dote. Ange.
Irrita eſt. Malæ fidei
emptio non eſt emptio:
at malæ fidei ſtipulatio
eſt ſtipulatio. CVIAC.
gSJTuo.a te, vel ab alio
pro te.
h Maximeideo dicit?
maxime: quia & ſi non
offerret, adire praſide e veditionem
poſſer: neceſſe tamen per metum fa
haberet offerre poſtea ctam ſi quis
in lite, ſicut & diximus velit reſcinde-
S. de tranfact. l. ſi maior re, an debeat
annis. & ad hocS. de his Precium of-
.I A ferre.
qua vi, c. l. ſi vi. &SS dHanc tenent
de reput. l. j.2. Vel dic cy& Pau.
quod abundat maxime.
& aliàs j de ma teſt lfi.
Sſin autem & j. de fidei-
comli l.cum inter.;. Vel
dice tertiô vt ad hoc ad idem ten-
reſpiciat: quia licet de¬ dit cum pri-
tur ei actio, quauis non ma Salye.
ſit paratus precium re-
fundere: non tamen ir-
ritanda eſt emptio, niſi
demû reddito à te pre-
cio reſtituatur domus.
4. Vel dic quartô f re- f Diuinatiua
ferri hoc ad caſum eſt.
quando venditio extor-
ta eſt per impreſſio-
nem, vbi non reſtitui-
tur precium: vt S. quod
met cauſa.l ſi per impreſ- g Et corum
ſionem. opinionem ſe-
n Refundere. Vide no¬ quitur Pet &
tat. ad l. 2. & pen. ſup. Cy-licet cõtra
teneant Bart.
quod met, cauſ. CVIAT Bald. Salye.
CIVS. Ang. & Pau.
Em.JJCASVS. Si h An id iure
R en qua centum
e Hæc ſolutio
ciuili liceat v.
valebat, pro xl. vendi¬ Tiraquel. ad
diſti, an reſcindere poſ¬llges cennébG.
ſis venditionem, quæri-; Enormis de-
tur? Reſpond. quod de ceptio facit vt
rigore iuris, non: de a- dolus præſu-
quitate, ſic, refuſo pre¬ ’Quado
cio quod’accepiſti: ita Quãdo hac
tamen vt emptor eligat
lex habeat lo-
PE vALE c, v. Socin
velit ſoluere iuſti pre- avene
cium, & habere rem: 436.
vel rem reſtituere re-t al minoris
fuſo ſibi precio quod re ddtran
dedit. quod quando ſit ſts, al diſtraxit.
2 AA al. venditum.
minus precium, in fin. quid ſi chaſ-
dicit:illud ſcilicet quod mate periit v.
Cremenſem
dolo venditam. Nam ſgglS4
e Praſcribitur
remedio legis
ſecundæ Cod.
de reſcinden-
da venditione
triginta annis,
vt & cteris
act ionibus per
ſonalibus de
quo v plura a¬
pud Balbum
de praſcriptio-
nib. 4. parte 4.
quaſt.25.
l Quocumque
caſu officium
iudicis requi-
ritur ad reſcin
dendum, com-
petit tantum
intra qua-
driennium.
m Ad vẽditio-
nẽ reſcinden-
dam datut ſeu
cõpetit etiam
actio ipſa ex
ſcindendum datur actio ex vendito:vt ffade contrahen. empt.l ſed vendito.
Celſus.
recens natos, l.1.C. Thde expoſ. & tit. ſeq. Donatus inilla Te-
rentij verba, Scitus puer natus eſt. A matre ſanguinolentus, non
pulcer, ſed ſcitus dici poteſt. & Prudentius contra Symmachum,
uos ſanguinolentos edendi mors iuuat. CVIAC.
a Adde l.2.
Th. de alim.
qua mop patr.
Crac.
Extendere
icet permiſ-
ſionẽ facti in
quo minor eſt
ratio ad illud
cûm liceat quôd ma-
ius eſt: vt ff. de regu.
iur. l. non debet.j.
Sed quidam contra.
Item an hoc liceat
matri? Reſpond, non, d
factum in quo arg. S de tranſact.l. tran-
maior ratio ſactione.
eſt, vt hic. de q Item nunquid pro-
quo, V, plur prer aliam ſimilem cau-
apud Euerar-
amir leo ſam neceſarià permit-
ratione legis aa tetureReſp. non, cum
eius extenſionẽ hoc non inueniam?.
n.4y.& 45 5 Quare ergo dantur
e Argumetu pro obſidibus g ex ali-
à minori a ua cauſa?
... ... qua cauſa? Reſpond.
maius de quo ſuar paula A tel?
dixi ad l.vlt. vlurpatum enu-
infr. qui atate. J Item an efficitur ſer-
lib-x. uus? Quidam quod nõ,
d Adde, cun ſed ſeruit: vt infrà com
non habeat munia de manu. l.j. Sj.
lium in pore Sed loan. dicir verà
ſtate. Cuiae. Sed loan dicit veré eum
e Extẽſio non ſeruum factu. Nec mi-
fit legis cum rum ſi dominus libera-
aliquid, or re cogitur: quia hoc fit
un Lll ii & alias:vt ſuprà de epiſ-
ducitur. Al¬ aud.l nemini & Inſtitut.
ciat.2. de verb. de noxa.S. dominus. & j.
ſgnif de cap & poſtlimi, reuer.
fidem tenet l fin. Idem dico de filiis
Dyn ncun y ex filia vendita natis.
gumentum. 5r ad h S ..
regur lbvj. Item ad hoc infrà de lib.
Homo liber cau. l rem quidem & in-
in obſidẽ dari frà de euictl ſi tibi.Item
non poreſt ve pro hoc hæc litera, ad
tamen Socin ingenuitatẽ propriam
regule repetere.
n’vVide textu repetere.,.
in c. ex reſcri¬ Cuilibet. Sic & pro-
pro,iuncta il in ſtitutarum redemptio-
verbo, obſides nem facit publicam, l.
dedit etra de vlt,infrà de pec. CVlAc.
ureiuran. g J Ad ingenuitatem.
Ergo venditio illa in-
genuitati non præiudi-
cat. Paulus lib. 3. Sent.
tit.1. cæterum alij pre-
cium reddi nolunt. l.1.
C. Theod. eo. Alij volunt
reddi cum adiectione
ſententiz Nou. Valenti.
eod.tit. CVIAC.
b Offerat. & conſi-
gnet, ſi non vult acci-
pere:vt j. de commu. ſer.
ma l.j.S.j.
e J Poteſt valere. ſi eſſet
i Pretia pecu ſeruus:iuſta lenim pre-
niaria iuſta cõ cia pecuniaria ex præ-
ſiderantur ex: ſenti ſtimatione, &
praſenti ſiue
vltima aſtima
tione rei, non
t mala fide.
S diuus. ACCVRS.
Vendiderit. An pignorare poterit eodem caſu?Reſpon. ſic a,
vendiderit : venditione in hoc
tantummodo caſu valente, em-
ptor obtinendi eius ſeruitij ha-
beat facultatem: liceat autem
De reſcindenda vendit. Tit xliv.
f Irrita eſt. id eſt, irritanda a per actionem quod met. cauſa.
Alijb diſtinguunt an metus dat cauſaim contractui, vel non:vt
1014
a Irritum pre
irritandov.
Gl. vbi dixi in
in dolo ſimplici, &c. & metus in ſe habeat dolum: vt ff. quod l on ormna-
metl ſi cum exceptione. Seum qui & ſic intellige quod hic dede 44 ſf de mino-
rit cauſam, & eodem modo intelligiturfquod met. caul. ſi mu-¬ rbus.
eſt, aut cuilibet a alij ad ingenui-
tatem eum propriam repetere:
modô ſi aut precium offerat
quod poteſt valere , aut manci-
ipſi qui vẽdidit, vel qui alienatus pium pro eiuſmodi praeſtet.
DE RESCINDENDA VENDITIONE.
TITVLVS
XLIV.
E hactenus quiden de rebus quae vendere vel emere vetantur Nuneoſten
ditur diſtrahendæ, reſoluendæ, reuocandæ venditionis qu cauſ ſint pro-
babiles vel improbabiles: & ſunt improbabiles quidem multa que in hoc titulo
enumerantur, probabiles pauca: difficilis enim reſciſſio eſt contractus habiti bona fide,
& vtait l. de act. empt. non facile venditi actio datur ad reſcindendam ven-
ditionem. Nec male tit ſuperiore propoſita cauſa vna reſcindenda venditionis, ad-
ſerenda libertatis quam prodiderit egeſtas, ſubiicitur hûc tit. quo aliæ exponuntur
probabiles cauſæ, ſi curialis furtim vitans munera ciuilia bona ſua vendiderit, &
patriam reliquerit, l. penult hoc tit ſi palatini aque furtim aliquid emerint ex re-
bus priuatis principis quorum ſunt ſub comite adminiſtratores, l. vlt. hoc tit. Item ſi
in pretio venditor rei immobilis, vel etiam mobilis forte ſi admodum pretioſa ſit,
fraudatus ſit ſuprà dimidiam iuſti precij, l.2. & 8. nec tamen omninô reſcindi vide-
tur venditio ex hac cauſa, cum optio detur emptori, vel redhibenda rei, vel ſupplen-
di iuſti pretij, vt l.1.S. ſi quis in fraud. ff. ſi quid in fraud. pat. & eſſe eo nomine
actionem ex vendito finitam quadriennio, vt & omnes reſtitutorias actiones, decla-
rat Nou. Romani. de reſcind. vend. ſed obſeruandum eſt, reſciſſionem ex hac cauſa
dari venditori, non emptori. Reſcindendi verbum eſt duplex. Nam vel ipſo iure
reſcindi dicitur, vt lhoc modoff de condit. & demonſtrat.l.5ff-qui & à quib.
manu. & in tit. quæ ſent. ſine app. reſcind, vt rumpi, l inter ctera. ff.de lib. &
poſthum. & reuocari,lLſi libertusffide iur. patr. l.j. qui man. non poſſ. vel be-
neficio actionis ex empto vendito iudiciſque ſententia. CVIAC.
Reſcinditur venditio facta per
metum, maxime ſi precium resti-
tuitur. BALD. concord. SALYC.
1. Imp. ALEXAND. A. Maroni.
Ipater tuusy per vimd8
coactus domum vendi-
dit, ratum non habebi-
tur fe, quod non bona fide ge-
ſtum eſt. mal fidei enim em-
prio irrita eſt . Aditus itaque
nomine tuo præ ſes prouinciæ,
auctoritatem ſuam interponet:
maxime cum paratum te pro-
ponas id quod precij nomine il-
latum eſt, emptori refundere n
Iſta eſt famoſa lex, & habet ma-
teriam ſingularẽ & not & h.d. Vbi
re ipſa venditor vltra dimidia iu-
non ex prterita emptione conſtituuntur:vt ff de iure fiſci. l. iij.
ex præterita.
DE RESCINDENDA VENDITIONE.
Dixit qualiter contrahatur venditio: nunc qualiter reſcindatur
altero contrahentium inuito.
o paurai arer tuus per metum coactus ren ſuanm
3 vendidit,
& precium accepit. antequam actio quod me-
tus cauſa intentaretur, deceſſit, an tu qui ei ſucceſſiſti, poſſis
quod metus cauſa agere ad rehabendam rem? Dicitur quod
ſie, oblato à te precio.
JSi pater tuus. Vide ſcripta ad l.4. ſup de oblig. & act. CVIAC.
d 5 Per vim, ſcilicet compulſiuam nam de alia dicere non po-
reſt hic, & hoc quando cadit in hominem conſtantem: vt ff.
quod met. cau.l metum autem non.
Per vim. Dolus cauſam dans contractui bonæ fidei etiam
vitiat ipſo iure, itemque vis & metus; nam & in his dolus ineſt.
Ideo ſemper actio de dolo, vi, aut metu concurrit. Litem ſi eum,
eum qui-ff quod met. cauſ. Vide etiam not. ad l.21.S. ſi eos, illo tit.
CVIACIVS.
e JNon habebitur apud iudicem:vt & S. de tranſact l. interpoſi-
tas. & j. de aucto, praſt. l. j.in fin. & ffde reg. iur lnihil conſenſui.
t SRatum non habebitur. Cm ipſo iure dos vitiet emptio-
nem, quid opus fuit reſciſfione? Vide notat. ad l. .. eod. & ſeri-
pta his. CVTAC.
ſti preci decipitur, ex aquitate hu-
ius l. tam ipſi quam heredi eius
ſuccurritur, vt vel restituto precio
res ei reddatur, vel iuſtu precium
ſuppleatur: & electio eſt emptoris.
BALD. Vel ſic: Venditor deceptus
re ipſa vltra dimidiam iuſti pre-
ci, poteſt precium reſtituendo rem
recuperare, niſi emptor malit iu-
ſtum precium ſupplere SALYC.
I1. Impp. DIOCLETIAN. & MAXI-
MIAN. AA. Lupo-
REn’ l maioris preci ſi tu
Avel pater tuus minoris
diſtraxerit: humanum eſti, vt
vel preciú te reſtituente empto-
ribus fundum venundatum re-
cipias f, auctoritate; iudicis l
intercedente: vel, ſi emptor
eſt minus dimidia iuſti precij.
8 Rem. Hic eſt non ponendum, rem
tum etiamſi res non venierit ininoris, datur reſtitutio precij.
Sed pone in re ipſa fraudem eſſe. CVIAC.
i C Humanum eſt. ſecus de rigore iuriss, cûm licuit contra-
hentib. ſeſe decipere: vt ff de mino. l. in cauſ. ij. S. pen. Sed ille
rigor mitigatur, cum eſt immenſa h deceptio: ſicut & quando
ineſt dolus.
Auctoritate. Græci hac l. 2. putant venditionem reſcindi
officio prætoris, ſi ſupra dimidiam iuſti precij fraus interuene-
rit, intra quadriennium tantûm, atque ita referunt ſeruari in
foro. Et ſic quoque fuit definitum Nou. Romani ſenioris éi
Seunouë. Vide cap. 23. de praſcript. Vide etiam ſcripta hîc. Nec
mirum cûm ſit reſtitutio. CVIAC.
x Iudicis. Id eſt, præſidis extra ordinem. Ordinaria dantur
ex vendito. CVIAC.
t q Iudicis. J Sed qua actione? Quidami officio iudicis per
hanc l. & ſuprà ex quib cau. ma l in contractibus. & vſque lad xxx.
annos quod non poſſet eſſe, cum intra quadriennium l, ad plus
deberet dari officium iudicis:vt S. de temp, in integr reſtitl. ſuper-
uacuum. 2. Tu dic iure actionis, ſcilicet ex eo contractu:cum in
bon fidei contractibus veniant ea de quibus nec eſt actum,
nec cogitatum:vt infrà de actio empt. l.ij.
5 Nec obſtat quod quaſi petitur reſcindi. nam etiam ad P re-
lier. . ſi dos. Sed verius b Et male.
eſt ſpeciale in dote. Ange.
Irrita eſt. Malæ fidei
emptio non eſt emptio:
at malæ fidei ſtipulatio
eſt ſtipulatio. CVIAC.
gSJTuo.a te, vel ab alio
pro te.
h Maximeideo dicit?
maxime: quia & ſi non
offerret, adire praſide e veditionem
poſſer: neceſſe tamen per metum fa
haberet offerre poſtea ctam ſi quis
in lite, ſicut & diximus velit reſcinde-
S. de tranfact. l. ſi maior re, an debeat
annis. & ad hocS. de his Precium of-
.I A ferre.
qua vi, c. l. ſi vi. &SS dHanc tenent
de reput. l. j.2. Vel dic cy& Pau.
quod abundat maxime.
& aliàs j de ma teſt lfi.
Sſin autem & j. de fidei-
comli l.cum inter.;. Vel
dice tertiô vt ad hoc ad idem ten-
reſpiciat: quia licet de¬ dit cum pri-
tur ei actio, quauis non ma Salye.
ſit paratus precium re-
fundere: non tamen ir-
ritanda eſt emptio, niſi
demû reddito à te pre-
cio reſtituatur domus.
4. Vel dic quartô f re- f Diuinatiua
ferri hoc ad caſum eſt.
quando venditio extor-
ta eſt per impreſſio-
nem, vbi non reſtitui-
tur precium: vt S. quod
met cauſa.l ſi per impreſ- g Et corum
ſionem. opinionem ſe-
n Refundere. Vide no¬ quitur Pet &
tat. ad l. 2. & pen. ſup. Cy-licet cõtra
teneant Bart.
quod met, cauſ. CVIAT Bald. Salye.
CIVS. Ang. & Pau.
Em.JJCASVS. Si h An id iure
R en qua centum
e Hæc ſolutio
ciuili liceat v.
valebat, pro xl. vendi¬ Tiraquel. ad
diſti, an reſcindere poſ¬llges cennébG.
ſis venditionem, quæri-; Enormis de-
tur? Reſpond. quod de ceptio facit vt
rigore iuris, non: de a- dolus præſu-
quitate, ſic, refuſo pre¬ ’Quado
cio quod’accepiſti: ita Quãdo hac
tamen vt emptor eligat
lex habeat lo-
PE vALE c, v. Socin
velit ſoluere iuſti pre- avene
cium, & habere rem: 436.
vel rem reſtituere re-t al minoris
fuſo ſibi precio quod re ddtran
dedit. quod quando ſit ſts, al diſtraxit.
2 AA al. venditum.
minus precium, in fin. quid ſi chaſ-
dicit:illud ſcilicet quod mate periit v.
Cremenſem
dolo venditam. Nam ſgglS4
e Praſcribitur
remedio legis
ſecundæ Cod.
de reſcinden-
da venditione
triginta annis,
vt & cteris
act ionibus per
ſonalibus de
quo v plura a¬
pud Balbum
de praſcriptio-
nib. 4. parte 4.
quaſt.25.
l Quocumque
caſu officium
iudicis requi-
ritur ad reſcin
dendum, com-
petit tantum
intra qua-
driennium.
m Ad vẽditio-
nẽ reſcinden-
dam datut ſeu
cõpetit etiam
actio ipſa ex
ſcindendum datur actio ex vendito:vt ffade contrahen. empt.l ſed vendito.
Celſus.