DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0600
1095
IIqeis condurinis l Pone caſum quod vendidi tibi renm
retento vſufructu, vel conſtituens me tuo nomine poſ-
ſidere, quam tibi poſtea loco, agam finito tempore locationis
contra te condictione ex hac l. & poſtea vindicabis tuum domi-
nium:licet duæ regul videantur obſtare vna que dicit, cui da-
Codicis Liber quartus.
1096
minij: quia aut de locatione eſt dubium, & poreſt opponi ex-
ceptio dominij: vt dl litibus aut conſtat de locatione: & tune
ſi locator agit condictione ex hac l. non poteſt excipi de domi-
nio, vt hic. ſi vero agit actione ex eo contractu, tune aut ob-
iicit conductor de dominio proprio, & poteſt, quia illa exceptio
mus actionem, multo
„.e. magis exceptionem: vt
trt udhit e f de ſuperſe LjS qud
deciſione 12. & autem ait prator. Et alia,
deciſ4 numa. dolo facit qui petit,
Balbdeciſ. quod reſtituturus eſt.
Sed hoc expreſse ſic or-
dinat lex. Vel vbi lex nõ
ordinat, ſic habẽt locum
prædictæ regule, & idem
poteſt dici in omnibus,
qui alieno nomine te-
nent: vt in tutore, cura-
tore, geſtore, depoſira-
rio, commodatario, v¬
ſuario, & vſufructuario,
Hermoſi. ſi non eſt in his aliqua
fiſta lex repu- iuſta cauſa retinendi: vt
tatur ſingula ff de acquiren. poſſl ſi quis
ris ſecundum rem quam. (Alij dicunt
Barthic. etiam in his dominij
cauſam obſtare agenti
oſſeſſorio) & agitur
ieta is cauſis vili
condictione ad inſtar
huius directæ, qu ex
a Hane ſequi- hac l. datur ?. Vel po-
tur Sal. hic. ne Peaſum, & melius ſe-
Opilioni,
I quis f conductionis a ti-
Seudoaarun vel alan quan
cunque rem accepit: poſſeſſio-
nem prius reſtituere l debet, &
tunc de proprietate litigare.
Euaneſcit inſtrumẽtum ſi exi-
nanitur debitum. BALD. Vel ſic:
Impleta fide conductionis finitæ
agi poteſt contra locatorem, vt re-
tenta vel abrepta reſtituat. SAL.
xxVI. Iidem AA. & CC. Oploni
& Hermogeni J.
Iconductionis * impleſtis
fidemc: eiuſdem rei gratia
factum inſtrumẽtum euanuit.
Quod ſi quid veſtrum in fun-
do fuit, vel vi direptumf eſt:
hoc reſtituis vobis praſes pro-
uinciæ iubebit.
Si ſoluerim pro colono tuo, & tu
mihi promittis per ſtipulationem:
teneris efficaciter. ſecus ſi nudo
nudum pactum non ſufficeret, ſti-
pulatio prodeſt. SALYC. Vel ſic:
Pactum cohærentiæ traditionis
non vestitur, quando cum tertio
& non cum recipiente interponi-
tur. SAL.
XxVII. Iidem AA. & CC. Neroni.
Seonducti a predij proroga.
ſti i* dominus fundi ſtipulan-
ti dare ſpopondit, competens
iudex reddi tibi iubebit l. Nam
ſi conuentio placiti fine y ſtetit
: ex nudo pacto perſpicis
actionem iure noſtro m naſci
non poſſe.
In contractu locationis non ve-
niunt ſarcienda fortuita. BALD.
Vel lic: Conductor locatori &
econtra tenetur de dolo & culpa,
non de caſu. SALYCET.
I tibi ’ que pro colonis
perimit in totum ius
agentis: vt l. ad probatio-
nem. ſuprà eo aut obiicit
de dominio tertij:& tue
ſi ille tertius ſibi adſiſtat
& agit, & tune poteſt:vt
l bona fides. Sfin. ff depo.
alias non poteſtr
I conductionis. CA-
SVS. Locaſti mihi
fundum, & mercedem
ſolui:inſtrumentum lo-
ergaſti. al.
cationis euanuit: ſi ali¬ ugrſti re-
quid in fundo à me in¬ qua sante.
ductum eſt, & tu oa ſoluni lhotet.
tor illud ſurripueris, da- nineſt prarn.
bitur mihi rei vind. vel Sare. Graci
vi bon. rapt. aut ex con. ertunt xp-
ducto, vtillud mihi re eau.
ſtituas.
c Fidem. ſoluendo a a Cõductionis
deiitan penſoonem , uiiiaie.
uanuit. vt ſuprà de¬ JUl debitam
le eutaupipye ſ pra de auiure
t propter. & ideo ſoluit.
condici vel vindicari
poreſt: vt ſuprà de condic.
ſine cauſa. l diſſoluta. &
bVera eſt ſe- eundum quod hac lite-
cundum Iac....¬ iirer
deAret & An re ſonat ſimpliciter: vr
gehie. S. eod. l. ad probationem.
Huic l.male opponitur l. litibus, infrà de agris. & cenſ. Nam
ca non loquitur de conductore, ſed de colono conditionali. Hic
ſi litigat de proprietate fundi, lite pendente fruitur fundo præ-
ſtita cautione. Nam eſt perpetuarius. Cæterum vt locatori re-
ſtituatur poſſeſſio, conſequitur actione ex locato, quam non
repellet vindicatio, ſed reſtituta poſſeſſione quretur de domi-
n0. CVIAC.
eA principie bJ Reſtituere. condictione ex hac l. vt dixi.ſic & alias actio
dele hanc gl. ne ciuili agitur poſſeſſorio: vt ff. de condict. indebit. l. indebiti.
vſque ad hc S. & de tritica l.j. vel etiam ex locato d agitur hic ad poſſeſ-
verba, vel etiã a. rTIdrnri lid.S Li ...... 7.
ex locato. ſionem: vt ff-locati l videamus. qui vinum. & argum. S. de act.
pacto fideiubes. BAL. Vel ſic: Vbi
d Ite intelle empt.l ij in fin, & ſecundum hoc iuratur in litem: vtff. eod. l ſi
ctus reproba- cui. S.j. & tune pœna l. conductores.j.eod. habebit locum, niſi iu-
tur ſecundum ſtam cauſam habeat retinendi: vt ff. de acquirend. poſſ. l. ſi quis
Sar rne en rem & de vi & vi arm lcolonus in fin. Sed opponieur. non te-
te ni r nuit locatio rei proprie, ſicque non poteſt agiex locato. Re-
rium in qui ſpond, interim dum eſt dubium vtrûm teneat vel non, agi po-
rem ffdepoſi. teſt. vel etiam ſi ſit certum, tamen agitur, ſicut & agitur pigno-
ratitia actione vbi etiam conſtat non tenere pignus: vt ff.de pi-
gno. act. l. ſi rem. j. S. is quoque. ſecus ſi ageret rei vindicatione:
quia tunc poteſt excipi: vt S eodl ad probationem Sed videtur
huic l. contra. j. de agr. & cenſit. L litibus lib. xj. vbi dicit fructus
ſequeſtrandos, & de poſſeſſione cauendum, ſi dominum appare-
bit melius ius habere, per quod patet quod non ſtatim reddet.
e Hunc tenent Solu. illa hanc corrigit. 2. Vel hic e conſtabat de locatione: ibi
e id ng non ſed ab alio forte domino ſe habere dicebat conductor, vn-
in L.contrari de cum iſte ſeruitium pro eo vellet: poreſt de hoc iure ſecum
litigare: licet aliàs non poſſet ſecum litigare:vt j. in quibus cau.
ca cen. l.j. & ijlib xj.& infrà de agri. & cen.l. cum ſatis. lib.xj3.
Vel ſecundûm Irn. licet domino ibi non reſtituat ſtatim, tamen
non obeſt ei: quia colonus tenetur probare nihilominus alte
rius eſſenon eius qui ſe dominum eſſe dicit. 4 Vel ibi loquitur
de perpetuô cenſitis hic non, & hec vera f. 5. Vel hic poſſeſſo-
rio, ibi petitorio petebatur: nam reditus ibi petebantur, & præ-
dium penes colonum eſſe volebat.
5 Item ſecundo eſt contra. ff depoſiti.l bona fides. vbi deponenti
non redditur, ſed domino vero. Solu. ibi petitorio, ſcilicet depo-
ſiti:hic poſſeſſorio, conductione ſcilicet ex hac l.agitur. 2. Vel ibi
erat fur vel prædothic bonæ fidei poſſeſſor. 3. Vel ibi inconti-
nenti paratus erat dominus probare: hic non, arg-ffad exhibenl.
iij Sibidem. quam diſtinctionem Ioann. non admittit, quando
lex expreſſim ordinat vt prius reſtituatur poſſeſſio: vel cauſa
poſſeſſionis prius agatur, & poſtea proprietatis. 4. Vel ibi con-
ſtabat alium dominum, hic non.
Item contra. ff de regul. iur. l. in condemnatione. S. final. & de
except. doli. l. dolo. Item & ff. de reg. iur. l. inuitus. S. 1. & de
ſuperfillat.S, quod autem ait, ibi, cui damus actionem, &c. Sed
illa g in petitorio, non in poſſeſſorio intelligenda ſunt cui da-
mus, &c. & eſt ad l iſtam ſuprà de rei vind. l.ordinarij. & infr. de
interdict l. incerti. Sed ibi dicit, hodie constat, &c. vt not. in-
frà de edicto diui Hadri. tollen.lij. ADDITO. Colligas hic
paruam diſtinctionem ex turibus in hac gloſſ. allega. dum
quritur, an conductor poſſit locatori referre queſtionem do-
f Hanc tenent
Iac. de Aré. &
Salye.
gIdé Ang. hic
Bar. Sa. & Ang.
in expeditio-
ne Gl.I.
IxVIII. IidemAA. & CC.
eidem Neroni ſuprà ad exhi. lfin.
e JIn fundo. à vobis
.......A.. conducto.
f qDireptum eſt à vobis conducto.
g Reſtitui. rei vindicatione, vel vi bonorum raptorum: vt &
S eo.l. damnum. 2. Vel etiam ex conducto contra locatorem te-
nentem vel rapientem:arg.S. de act. empt. l.ij. in fin. ffde contra-
hend. empt l.quotiens. ACCVRS.
Itibi. JCCASVS. Si pro colonis tuis, Titius Seio ſoluerit:an
te habeat obligatum, quaeritur? Diſtinguitur: aut Titius
ſtipulatus eſt pecuniam ſibi à domino reddi, aut non:ſi ſic, habet
te obligatum: ſi non, non habet. VIVIANV S. Vel pone caſum,
vt in glo ſeq.
h qSi tibi pone caſum ſecundum Irn. quod colonus ſoluit
pro colonis, id eſt, adſcriptitiis prædij, ſine quibus prædium alie-
nari vel locari non poteſt. vt j. de agr. & cen. l. quemadmodum.
lib.11. Vel dic quod extraneus aliquis ſoluebat pro colonis, &
vtroque caſu ſtipulabatur à domino, aliàs non datur actio.
5Hanc l. Græci ſic in ſummam redigunt. Si datum colonis
promutuum: dominus agri ſtipulanti conductori promiſerit
redditurum ſe, tenetur. CVIACIVS.
æ Pro colonis. Coloni hic accipiendi non ſunt pro conducto-
ribus:-ſed pro agricolis conditionalibus. Sicut enim in eodem
fundo poteſt eſſe emphyteuticarius & coloni conditionales, h1.
inf de man. & col patr. fun. Ita etiam eſt plerunque fundi do-
minus, eſt conductor fundi, ſunt & coloni terr adſcripti. Cvr.
Conducti. Ab alio ſcilicet. CVIAC.
i JFrorogaſti. V aliàs prarogaſti. i. ante tempus ſoluiſti
creditorib-eorum.2. Vel dic ſimpliciter. i. ſoluiſti ſcilic.
ribus corum. ( Dele hc verba: id eſt, ante tempus ſoluiſti. ſcil.
creditorib. eorum, & repone: id eſt, in anteceſſum dediſti, vt fructus
ab illis perciperes. CVIAC.
e Iubebit. ſcilicet condictione certi ex ſtipulatione: vt ff. ſi
cer tum petallſi quis certum.
J Placiti fine, i. ſi vſque ad pactum ſtetit. l. ſi diuiſionem. S fam.
erciſc. id eſt, ſi non ſit mihi pactum. Nam ſi fuerit ſtipulatio,
ex ſtipulatu, ſi conſtituendi animus, de conſtituto eſt actio.
CVIAC.
l Stetit. id eſt, ſtipulatio non interuenit.
SEx nudo pacto. Quid ſit pactum nudum notaui ff. de pactl.
iuriſgentium. S ſed cum nulla. Vide ſcripta ad l. S.ff.de praſc. verb.
CVIAC.
m Iure noſtro. ſcil. ciuili ſed prætorio naſcitur de conſtituta, ſi
eo animo pacti eſtis:aliàs ageres negotiorum geſtorum contra
colonos. Sic ergu non obſtat Inſtit. de act. S. de conſtit. 2. Vel
in hoc ſecundo caſu inutiliter fuiſti ſtipulatus, cum vtiliter ſti-
pulari velles: & ideô nec ex ſtipulatu. quod noluiſti, agere po-
tes: vt ff de conſtit. pe.l. 1. S.eum.
. it adnue queritur quomodo preſcriptis verbis non na-
citur, cum incontinenti fuerit pactum factum:vt ſupr de pact.
l. legem. & lecum proponas. ij. & ſupr de re permut. l rebus. Reſpon-
ſecundum P. ſpeciale: ſicut & aliàs ffde reli & ſum fu. l.quod ſi
locus. & j. de iure do l auia. Sed miror quare hoc dixerit: nam
pactum vel factum quod ſui vicinitate veſtitur, inter eoſdéceſſe
debet, quod hic non fuit: ſed aliis ſoluerat & pro aliis, & ad-
huc ab alio paciſcebatur reddi ſibi: ſic ergo non poteſt veſ-
0c
ſcilicet byin hunclo-
lito¬ cu Au.¬
credito, Parrgmu-
Alciatum
e Pacti appo-
ſitum iuxta
contractum
non veſtitur
eius cohreſl-
tia, quand9
tendit a
litatem tertil-
d vi-
IIqeis condurinis l Pone caſum quod vendidi tibi renm
retento vſufructu, vel conſtituens me tuo nomine poſ-
ſidere, quam tibi poſtea loco, agam finito tempore locationis
contra te condictione ex hac l. & poſtea vindicabis tuum domi-
nium:licet duæ regul videantur obſtare vna que dicit, cui da-
Codicis Liber quartus.
1096
minij: quia aut de locatione eſt dubium, & poreſt opponi ex-
ceptio dominij: vt dl litibus aut conſtat de locatione: & tune
ſi locator agit condictione ex hac l. non poteſt excipi de domi-
nio, vt hic. ſi vero agit actione ex eo contractu, tune aut ob-
iicit conductor de dominio proprio, & poteſt, quia illa exceptio
mus actionem, multo
„.e. magis exceptionem: vt
trt udhit e f de ſuperſe LjS qud
deciſione 12. & autem ait prator. Et alia,
deciſ4 numa. dolo facit qui petit,
Balbdeciſ. quod reſtituturus eſt.
Sed hoc expreſse ſic or-
dinat lex. Vel vbi lex nõ
ordinat, ſic habẽt locum
prædictæ regule, & idem
poteſt dici in omnibus,
qui alieno nomine te-
nent: vt in tutore, cura-
tore, geſtore, depoſira-
rio, commodatario, v¬
ſuario, & vſufructuario,
Hermoſi. ſi non eſt in his aliqua
fiſta lex repu- iuſta cauſa retinendi: vt
tatur ſingula ff de acquiren. poſſl ſi quis
ris ſecundum rem quam. (Alij dicunt
Barthic. etiam in his dominij
cauſam obſtare agenti
oſſeſſorio) & agitur
ieta is cauſis vili
condictione ad inſtar
huius directæ, qu ex
a Hane ſequi- hac l. datur ?. Vel po-
tur Sal. hic. ne Peaſum, & melius ſe-
Opilioni,
I quis f conductionis a ti-
Seudoaarun vel alan quan
cunque rem accepit: poſſeſſio-
nem prius reſtituere l debet, &
tunc de proprietate litigare.
Euaneſcit inſtrumẽtum ſi exi-
nanitur debitum. BALD. Vel ſic:
Impleta fide conductionis finitæ
agi poteſt contra locatorem, vt re-
tenta vel abrepta reſtituat. SAL.
xxVI. Iidem AA. & CC. Oploni
& Hermogeni J.
Iconductionis * impleſtis
fidemc: eiuſdem rei gratia
factum inſtrumẽtum euanuit.
Quod ſi quid veſtrum in fun-
do fuit, vel vi direptumf eſt:
hoc reſtituis vobis praſes pro-
uinciæ iubebit.
Si ſoluerim pro colono tuo, & tu
mihi promittis per ſtipulationem:
teneris efficaciter. ſecus ſi nudo
nudum pactum non ſufficeret, ſti-
pulatio prodeſt. SALYC. Vel ſic:
Pactum cohærentiæ traditionis
non vestitur, quando cum tertio
& non cum recipiente interponi-
tur. SAL.
XxVII. Iidem AA. & CC. Neroni.
Seonducti a predij proroga.
ſti i* dominus fundi ſtipulan-
ti dare ſpopondit, competens
iudex reddi tibi iubebit l. Nam
ſi conuentio placiti fine y ſtetit
: ex nudo pacto perſpicis
actionem iure noſtro m naſci
non poſſe.
In contractu locationis non ve-
niunt ſarcienda fortuita. BALD.
Vel lic: Conductor locatori &
econtra tenetur de dolo & culpa,
non de caſu. SALYCET.
I tibi ’ que pro colonis
perimit in totum ius
agentis: vt l. ad probatio-
nem. ſuprà eo aut obiicit
de dominio tertij:& tue
ſi ille tertius ſibi adſiſtat
& agit, & tune poteſt:vt
l bona fides. Sfin. ff depo.
alias non poteſtr
I conductionis. CA-
SVS. Locaſti mihi
fundum, & mercedem
ſolui:inſtrumentum lo-
ergaſti. al.
cationis euanuit: ſi ali¬ ugrſti re-
quid in fundo à me in¬ qua sante.
ductum eſt, & tu oa ſoluni lhotet.
tor illud ſurripueris, da- nineſt prarn.
bitur mihi rei vind. vel Sare. Graci
vi bon. rapt. aut ex con. ertunt xp-
ducto, vtillud mihi re eau.
ſtituas.
c Fidem. ſoluendo a a Cõductionis
deiitan penſoonem , uiiiaie.
uanuit. vt ſuprà de¬ JUl debitam
le eutaupipye ſ pra de auiure
t propter. & ideo ſoluit.
condici vel vindicari
poreſt: vt ſuprà de condic.
ſine cauſa. l diſſoluta. &
bVera eſt ſe- eundum quod hac lite-
cundum Iac....¬ iirer
deAret & An re ſonat ſimpliciter: vr
gehie. S. eod. l. ad probationem.
Huic l.male opponitur l. litibus, infrà de agris. & cenſ. Nam
ca non loquitur de conductore, ſed de colono conditionali. Hic
ſi litigat de proprietate fundi, lite pendente fruitur fundo præ-
ſtita cautione. Nam eſt perpetuarius. Cæterum vt locatori re-
ſtituatur poſſeſſio, conſequitur actione ex locato, quam non
repellet vindicatio, ſed reſtituta poſſeſſione quretur de domi-
n0. CVIAC.
eA principie bJ Reſtituere. condictione ex hac l. vt dixi.ſic & alias actio
dele hanc gl. ne ciuili agitur poſſeſſorio: vt ff. de condict. indebit. l. indebiti.
vſque ad hc S. & de tritica l.j. vel etiam ex locato d agitur hic ad poſſeſ-
verba, vel etiã a. rTIdrnri lid.S Li ...... 7.
ex locato. ſionem: vt ff-locati l videamus. qui vinum. & argum. S. de act.
pacto fideiubes. BAL. Vel ſic: Vbi
d Ite intelle empt.l ij in fin, & ſecundum hoc iuratur in litem: vtff. eod. l ſi
ctus reproba- cui. S.j. & tune pœna l. conductores.j.eod. habebit locum, niſi iu-
tur ſecundum ſtam cauſam habeat retinendi: vt ff. de acquirend. poſſ. l. ſi quis
Sar rne en rem & de vi & vi arm lcolonus in fin. Sed opponieur. non te-
te ni r nuit locatio rei proprie, ſicque non poteſt agiex locato. Re-
rium in qui ſpond, interim dum eſt dubium vtrûm teneat vel non, agi po-
rem ffdepoſi. teſt. vel etiam ſi ſit certum, tamen agitur, ſicut & agitur pigno-
ratitia actione vbi etiam conſtat non tenere pignus: vt ff.de pi-
gno. act. l. ſi rem. j. S. is quoque. ſecus ſi ageret rei vindicatione:
quia tunc poteſt excipi: vt S eodl ad probationem Sed videtur
huic l. contra. j. de agr. & cenſit. L litibus lib. xj. vbi dicit fructus
ſequeſtrandos, & de poſſeſſione cauendum, ſi dominum appare-
bit melius ius habere, per quod patet quod non ſtatim reddet.
e Hunc tenent Solu. illa hanc corrigit. 2. Vel hic e conſtabat de locatione: ibi
e id ng non ſed ab alio forte domino ſe habere dicebat conductor, vn-
in L.contrari de cum iſte ſeruitium pro eo vellet: poreſt de hoc iure ſecum
litigare: licet aliàs non poſſet ſecum litigare:vt j. in quibus cau.
ca cen. l.j. & ijlib xj.& infrà de agri. & cen.l. cum ſatis. lib.xj3.
Vel ſecundûm Irn. licet domino ibi non reſtituat ſtatim, tamen
non obeſt ei: quia colonus tenetur probare nihilominus alte
rius eſſenon eius qui ſe dominum eſſe dicit. 4 Vel ibi loquitur
de perpetuô cenſitis hic non, & hec vera f. 5. Vel hic poſſeſſo-
rio, ibi petitorio petebatur: nam reditus ibi petebantur, & præ-
dium penes colonum eſſe volebat.
5 Item ſecundo eſt contra. ff depoſiti.l bona fides. vbi deponenti
non redditur, ſed domino vero. Solu. ibi petitorio, ſcilicet depo-
ſiti:hic poſſeſſorio, conductione ſcilicet ex hac l.agitur. 2. Vel ibi
erat fur vel prædothic bonæ fidei poſſeſſor. 3. Vel ibi inconti-
nenti paratus erat dominus probare: hic non, arg-ffad exhibenl.
iij Sibidem. quam diſtinctionem Ioann. non admittit, quando
lex expreſſim ordinat vt prius reſtituatur poſſeſſio: vel cauſa
poſſeſſionis prius agatur, & poſtea proprietatis. 4. Vel ibi con-
ſtabat alium dominum, hic non.
Item contra. ff de regul. iur. l. in condemnatione. S. final. & de
except. doli. l. dolo. Item & ff. de reg. iur. l. inuitus. S. 1. & de
ſuperfillat.S, quod autem ait, ibi, cui damus actionem, &c. Sed
illa g in petitorio, non in poſſeſſorio intelligenda ſunt cui da-
mus, &c. & eſt ad l iſtam ſuprà de rei vind. l.ordinarij. & infr. de
interdict l. incerti. Sed ibi dicit, hodie constat, &c. vt not. in-
frà de edicto diui Hadri. tollen.lij. ADDITO. Colligas hic
paruam diſtinctionem ex turibus in hac gloſſ. allega. dum
quritur, an conductor poſſit locatori referre queſtionem do-
f Hanc tenent
Iac. de Aré. &
Salye.
gIdé Ang. hic
Bar. Sa. & Ang.
in expeditio-
ne Gl.I.
IxVIII. IidemAA. & CC.
eidem Neroni ſuprà ad exhi. lfin.
e JIn fundo. à vobis
.......A.. conducto.
f qDireptum eſt à vobis conducto.
g Reſtitui. rei vindicatione, vel vi bonorum raptorum: vt &
S eo.l. damnum. 2. Vel etiam ex conducto contra locatorem te-
nentem vel rapientem:arg.S. de act. empt. l.ij. in fin. ffde contra-
hend. empt l.quotiens. ACCVRS.
Itibi. JCCASVS. Si pro colonis tuis, Titius Seio ſoluerit:an
te habeat obligatum, quaeritur? Diſtinguitur: aut Titius
ſtipulatus eſt pecuniam ſibi à domino reddi, aut non:ſi ſic, habet
te obligatum: ſi non, non habet. VIVIANV S. Vel pone caſum,
vt in glo ſeq.
h qSi tibi pone caſum ſecundum Irn. quod colonus ſoluit
pro colonis, id eſt, adſcriptitiis prædij, ſine quibus prædium alie-
nari vel locari non poteſt. vt j. de agr. & cen. l. quemadmodum.
lib.11. Vel dic quod extraneus aliquis ſoluebat pro colonis, &
vtroque caſu ſtipulabatur à domino, aliàs non datur actio.
5Hanc l. Græci ſic in ſummam redigunt. Si datum colonis
promutuum: dominus agri ſtipulanti conductori promiſerit
redditurum ſe, tenetur. CVIACIVS.
æ Pro colonis. Coloni hic accipiendi non ſunt pro conducto-
ribus:-ſed pro agricolis conditionalibus. Sicut enim in eodem
fundo poteſt eſſe emphyteuticarius & coloni conditionales, h1.
inf de man. & col patr. fun. Ita etiam eſt plerunque fundi do-
minus, eſt conductor fundi, ſunt & coloni terr adſcripti. Cvr.
Conducti. Ab alio ſcilicet. CVIAC.
i JFrorogaſti. V aliàs prarogaſti. i. ante tempus ſoluiſti
creditorib-eorum.2. Vel dic ſimpliciter. i. ſoluiſti ſcilic.
ribus corum. ( Dele hc verba: id eſt, ante tempus ſoluiſti. ſcil.
creditorib. eorum, & repone: id eſt, in anteceſſum dediſti, vt fructus
ab illis perciperes. CVIAC.
e Iubebit. ſcilicet condictione certi ex ſtipulatione: vt ff. ſi
cer tum petallſi quis certum.
J Placiti fine, i. ſi vſque ad pactum ſtetit. l. ſi diuiſionem. S fam.
erciſc. id eſt, ſi non ſit mihi pactum. Nam ſi fuerit ſtipulatio,
ex ſtipulatu, ſi conſtituendi animus, de conſtituto eſt actio.
CVIAC.
l Stetit. id eſt, ſtipulatio non interuenit.
SEx nudo pacto. Quid ſit pactum nudum notaui ff. de pactl.
iuriſgentium. S ſed cum nulla. Vide ſcripta ad l. S.ff.de praſc. verb.
CVIAC.
m Iure noſtro. ſcil. ciuili ſed prætorio naſcitur de conſtituta, ſi
eo animo pacti eſtis:aliàs ageres negotiorum geſtorum contra
colonos. Sic ergu non obſtat Inſtit. de act. S. de conſtit. 2. Vel
in hoc ſecundo caſu inutiliter fuiſti ſtipulatus, cum vtiliter ſti-
pulari velles: & ideô nec ex ſtipulatu. quod noluiſti, agere po-
tes: vt ff de conſtit. pe.l. 1. S.eum.
. it adnue queritur quomodo preſcriptis verbis non na-
citur, cum incontinenti fuerit pactum factum:vt ſupr de pact.
l. legem. & lecum proponas. ij. & ſupr de re permut. l rebus. Reſpon-
ſecundum P. ſpeciale: ſicut & aliàs ffde reli & ſum fu. l.quod ſi
locus. & j. de iure do l auia. Sed miror quare hoc dixerit: nam
pactum vel factum quod ſui vicinitate veſtitur, inter eoſdéceſſe
debet, quod hic non fuit: ſed aliis ſoluerat & pro aliis, & ad-
huc ab alio paciſcebatur reddi ſibi: ſic ergo non poteſt veſ-
0c
ſcilicet byin hunclo-
lito¬ cu Au.¬
credito, Parrgmu-
Alciatum
e Pacti appo-
ſitum iuxta
contractum
non veſtitur
eius cohreſl-
tia, quand9
tendit a
litatem tertil-
d vi-