DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0679
1253
heredes defuncti ali-
quid ſibi poterunt vin-
dicare.......a
a5 Data dicitur.i.* à
datione cœpiſſe.
5 Vel promiſſai. à b
promiſſione cœpiſle. ſi
enim tantum eſſet pro-
miſſa, non repeteretur.
c JFacultatibus. maxi-
me: vt S de rei vxo. act.S.
accedit.
dJVindicare. id eſt, re-
tinere.
DOS CON-
ſtante, &c.
Quia non ſolum ſolu-
to matrimonio redditur
dos:vt S tit. j. Sed etiam
durante quãdoque S, ideô
de hoc dicit. In quo dic:
cõſtante matrimonio ma-
ritus dotem reſtituit ex
cauſa neceſſaria quando-
que, & quandoque ex
cauſa probabili, & quan-
doque ſine cauſa: ex cau-
ſa neceſſaria, vt cum
maritus fit non ſoluendo:
vt S. de iure dot. l. vbi.
Vel cum maritus deporta-
tur, & vxor retinet affe-
ctionem: vt S. de repu. l.j.
Ex cau ſa probabili :vt in
caſibus enumeratis, ff. de
iure dot. imutus.S. ma-
nẽte, & ff.ſol. ma l. quã-
uis. & l. ſeq. Superiori erge
caſu ex neceſsitate: ſecun-
do ex voluntate viri red-
ditur. Sinel cauſa autem
redditur:vt in hoc tit. &
tunc quia donatio praſu-
mitur, redditur viro.
SI
I conſtante ) CAsvs.
Maritus conſtante
mat dotẽ reddidit mu-
lieri: non valet reddi-
tio: quia inſtar habet
donationis, qu prohi-
betur fieri inter virum,
& vxorem. Si ergo ea
deceſſerit, ab eo tempo-
re, quo maritus dotem
reddidit, fructus dotis
marito reſtituentur cu
dote, ita tamen ne pro-
prietatem alienet mari-
tus: ſed ſalua ſit liberis
ex eo natis.
JHac l. cum præced.
coniunctim leguntur in
Cod. Theod. & verô
diſcerptæ ſunt à com-
poſitoribus, vt docet
inſcriptio, eadémque
debet eſſe ſubſcriptio.
Hanc conſtitutionem
Iuſtin. confirmat; & in-
terpretatur Nou. 22. S.
pone autem. CVIAC.
e Legitima quæ mul-
tæ ſunt:vt ffde iure dot.
l. mutus.S manente.
a Legibus ſtare. Niſi
certis de cauſſis.l. 2off ſo
lut. matrim.l. 73ff. de iu-
re dot. CVIAc.
F Perſpicitur. i. præſu-
miturevt in auth de nup.
S.dotes. colla. iij.
g5 Cu fructibus mala fi-
de perceptis. alioquin
contrat vt ff. de vſuris.l.
fructus percipiendo. & ff.
de acquir poſl quod vxor
viro. & ff.de don, inter vi.
Codex.
Si dos conſtante, &c. Titxix.
ſumptus: dos que data dici-
tur, vel promiſſaV ex eius v¬
xoris facultatibus, ad eandem
reuertatur: nihilque ſibi ex hoc
defuncti heres audeat vindica-
re d quod ad mulierem recur-
rere fecit obitus maritalis. Dat.
Non, Decemb. Rauenn, Ho-
norio VIII. & Theodoſio IIl.
AA. Coss.
SI DOS CONSTANTE MATRIMONIO
ſoluta fuerit.
TITVLVS XIX.
Ommodiſſime iunxit hune titulum ſuperiorinam l. vlt. ſuperioris tituli, &
lex iſtius tituli, partes duæ ſunt vnius, eiuſdémque Conſtitutionis: vt conſtat
ex Cod. Theod.l. ſi conſtante de do Lex vltima ſuperioris tituli eſt de marito mor-
tuo: hac vero de vxore mortua: y vt marito mortuo, dos redit ad mulierem, nihil-
que ex ea heredes mariti ſibi vindicare poſſuntex d.l. vlita ex hac lege, vxore mor-
tua, contra generalem definitionẽ ſuperioris tituli, vt dos ſoluto tãtum matrimonio
petatur, vel ſoluatur, exceptis certis cauſis: quia repraſentationem dotis perſpicui eſt
inſtar donationis obtinere, que inter maritos prohibita eſt, ſi maritus conſtante ma-
trimonio doté mulieri ſoluerit abſque legitima cauſa: quia ea ſolutio pramatura pro
donatione eſt, nihil ex ea dote heredes mulieris ſibi vindicare poſſunt ſed marito ad-
uerſus eos eſt repetitio dotis c fructibus omnibus, quaqua fide percepti ſunt à die
ſolutionis. Iure enim veteri, mortua vxore, dos aduentitia, vel profectitia, ſi non ſit
pater, lucro mariti cedit, liberis communibus ſeruata proprietate quaſi bonorũ ma-
ternorũ, adeo vt nec à liberis ea abalienare poſſit, maxime ſi eis nouercam ſeperdu-
xerit. Iure nouo, quo mortua vxore dos non cedit lucro mariti, & redditur heredi-
bus mulieris. S illo proculdubio. titul. 13 non poteſt eſſe locus Conſtitutioni huius
tit niſi ponas conueniſſe inſtrumẽto dotalivt dos mortua vxore lucro mariti céderet:
& ita hanc Conſtitutionem accipit Iuſtinianus in Nouel. 22 ea nimirum inflexa, &
accommodata ad ius, quod ipſe nouum fecit de dotibus: quo argumento contendere
fortiter poſſes quacunque his, vel Pandectarum libris cauta ſunt, excipi debere ſe-
cundum noua iura, qua Iustinianus introduxit. Sed id efficere tamẽ vbique, vince-
réque ſane haudquaquam poſſis. Illud non omittam in ſpuecie huius legis, non eoſdem
fuiſſe liberos, heredes mulieris:oxtraneos ſcilicet heredes fecerat mulier, liberis ſa-
tisfecerat, relicta portione legitima portionis. CVIAC.
Dos conſtante matrimonio non
poteſt vxori reſtitui: reſtituta cum
fructibus interim perceptis repeti-
tur. SALYC.
1. Impp. HONOR. & THEoD. AA.
Mariniano P. P.
Iconſtante * matri-
monio à marito vxori
dos ſine cauſa legiti-
mas refuſa eſt: (quod
legib. ſtare nõ poteſt: quia do-
nationis inſtar perſpicitur fob-
tinere) eadem vxore defuncta,
ab eius heredibus cum fructibus
ex die refuſæ dotis marito
reſtituatur h: ira vt proprietas
eiuſdem liberis ex eadem ſuſ-
ceptis competens, alienari con-
tra leges à marito non poſſit.
Dat. V. Non. Nou. Honorio
VIIl. & Theodoſio III. AA.
Coss.
NE J FIDEIVSSORES VEL MANDATO-
res dotium dentur.
TITVLVS
XX.
Ertinet etiam hic titulus ad repetitionem & ſolutionem dotis, vt maritus, vel
ſocer, vel proſocer, qui dotem accipit, dotis ſeruanda, & ſoluenda ſoluto matri-
monio mulieri non oogatur, fideiuſſorem dare, vel mandatorem, cuius ſcilicet man-
datu vxor dotem det viro, qua ſit aduerſus fideiuſſorem, vel mandatorem mulieri
regreſſus ſoluto matrimonio, dotis reciperanda gratia: & ſi vltro maritus dederit fi-
deiuſſorem, vel mandatorem, vt non obligetur:quia hanc obligationem Conſtitutio-
nes improbant, l. 1. Cod. Theodoſ. de fid. dot. & ratio Conſtitutionum hac eſt, quia
cum mulier credat marito ſuum animum, & omnem vitam, vel ſocero, cuius filio-
fam nupſit, & plerunque etiam parapherna, abſurdum eſſet fidei eius ea etiã ſi non
committeret dotem, qua & in bonis mariti eſt, vel ei iam commiſſa, & cõcredita ea,
ſi deſideraret fide alienamiſi fidem haberet fidei alienæ magis, quam amicitia:fidei-
que communi. Ante nuptias fateor poſſe dari fideiuſſorem dotis, vel poſt nuptias, non
manente matrimonio. Hac de re memini me ſcribere ad Africanum lib. 4. CVIAc.
Satiſdatio pro dote conſeruãda,
non debet dari: & ſi eſt dat, non
tenet. BALD. Vel ſic: A parte vi-
ri fideiuſſor, vel mandator non de-
bet dari vxori pro dote conſeruan-
da SALYCET.
1. Imppp. GRATIANVS, VA-
LENTIN. THEOD. AAA.
Cynegio PP.
grio Coss.
Iue ex iure, ſiue
ex conſuetudinei
lex proficiſcitur,
vt vir vxori fide-
iuſſorem l ſeruan-
dæ dotis exhibeat, tamen eam
iubemus aboleri. Dat. VIIl. No-
nas Septembr. Eucherio, & Sya-
RE
1254
& vxo.l. de fructibus.
h 5 Reſtituatur. ſe. dos.
Sed nonne vir, cûm de-
beat nunc reddere, dolo
facit, quod petit: vtff. de
excep. dol.dolo? Reſpon.
repetit mobilia, vt gre-
gemevt ſic vſque ad an-
num teneat. & ſic non
poteſt hac lex habere
locum ſecundûmeos in
immobili. Alij dicunt
repeti, vt ſic pro fructi-
bus præteritis habeatre
tentionem:vt argu ff de
cond, inde l. qui exceptio-
nem.S ſi pars. Tu dic ſe-
cundûm quod Iuſtinia-
nus intelligit, quod pa-
ctus erat de dote lucrã-
J Videtur le-
gendu V Non.
vt inl-que pro
xime
ſequi-
tur.
p
da vir & ſecundaim(pri-
ma mortua) accepit v¬
xorẽ: vnde liberis quos
ex ea habuit, ſeruare de-
bet dotem: vt probatur
hic intellectus in auth.
de nuptis. S. dotes. collat.
iiij. vbi hœc lex recita-
tur. & facit S de ſecundis
nup l. fœmina. hodie ta-
men per poſteriorẽ au-
then.etiã ſi ſecundã nõ
ducat, debet conſeruare
liberis: vt in authen.ne-
que virum, quod ex dote.
S. praterea. collat viiij.
NE FIDEIVS.
ſores, &c.
Contra virum, & eius
heredes agitur, vt S, tit.ij.
l dotis. nunc contra fide-
iuſſorem, vel mandatoras,
qui non tenentur.
Iue) CASVS. Lex
ſcripta, ſiue cõſue-
tudo, quæ iubet, vt
maritus debeat vxori
fideiuſſorẽ de conſer-
uãda dote dare, abolea-
tur: & non ſolûm non
debet dare fideiuſſorẽ:
ſed nec mandatorem,
nec à marito, vel patre,
vel aliis, qui dotem ſuſ-
cipiunt, eſt exigenda
cautio:quia ex quo mu-
lier marito ſe commit-
tit ſine fideiuſſore, & do
tem, & alias res ſuas po-
teſt committere. & h. d.
cum l. ſequen.
i JSiue ex conſuetudine.
ob errorem inducta: vel
ante hanc legem.
RJ Vir vxori fideiuſſorẽ.
In primis videtur con-
tra. ff. de iur. dot. l. cum
dotis. qu & ſequenti
legi ſimiliter contradi-
cit Solut.ibi P vir acce-
pit, quod poteſt: hic
vxor à viro, quod non
poteſt- Secundô quid
de pignoreS? videtur
ſecus: cûm & omnia
ſint obligata, niſi dicas
ab extraneo amico ma-
riti dariquia tunc idem
quod in fideiuſſore vi-
detur:vt argu. lproxi.
vbi omnem ſatiſdatio-
nem prohibet.
Itẽ an ante matri-
monium poteſt dari
ſcilicet ſponſæ? vide-
tur quod ſic:cûm de vi-
ro, & vxore tantum hic
2
a Fideiuſſe
dotis conle:
uandæ voui à
marito non
prſtatur; de
quo vide rati-
ones apud Al-
ciatum 4. pa-
rergon 46. ta-
metſi pro quo
libet obligato
regulariter fi-
deluſſor poſſit
accedere v. ple
niſſime apud
Bald. Nouellû
tracde dete par
te 62. priuilegio
21.vbi ad hanc
legem varias
limitationes
adfert. adde
Ioan. Campe-
gium rract. de
dote. parte.3 qu.
172. Vbi defi-
nit fideiuſſo-
rem de dote
reſtituẽda dari
non poſſe cõ-
ſtante matri-
monio.
J Similis eſt
Tit.in CTheod.
li3it. 15. Aſine
cognomentû
Scipioni dat
eſt: quoniam
princeps Cor-
nelia gẽtis fi-
lia data mari-
to, ci ſpõſores
ab eo ſolẽni-
terpoſcerẽtur,
aſinã cum pe-
cuniæ onere
produxit in fe
rum quaſi pro
ſpõſalib pr-
sẽs pign. Ma-
cro 1. Satc.6.
b Fideiuſſorẽ
dotis maritus
ab vxore acci-
pere poteſt: at
non vxor à vi-
r0.
c Fideiuſforis
dotis loco pi-
gnus dare ma-
ritus non co-
gitur, amicus
tamẽ eius po-
teſt.
d Fideiuſſor
dotis ante ma
trimoniu acci-
pi non poteſt:
ſoluto matri-
monio poreſt:
vt hac Gloſſa,
& ſequente.
dicatur: