DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0682
1259
Diuiſionem a
Codicis Liber quintus.
&c. vt referatur ad primum dictumeſcilic. quandõ apud parrem
expenſis parris debent ali: ſi autem ea verba omittis: dic, niſi,
e E,
Non poſſunt idem à in minore:vt j.de pradiis mino. l.inter om-
qui petere nõ nes & Eccleſia vt not.S. de ſacroſan. eceleſ-liubemus. & hoc ide
poſſint.
uia ex neceſſitate fieret quædam a lienatio:vt ffde condic furtl.
& ide. &l. eleganter. ſic ergo inuitus in communione detine
tur. regulariter contrà:vt no S communi diuidun.lfin. in caſibus
autem alienantur: ve ff.
taſtimati. cod l. & ff. de iure dot.l.
tal aſtimati. a conftante. & fi eodlſi
fundum.
DIVORTIO FA-
cto, apud quem, &c.
Ex pracedentibus patet
continuatio.
Icet. J CASVS, Si
qua lge, vel con-
ſtiturlone non cauetur
apud quem ſoluto ma-
trimonio liberi vtriuſ-
que ſexus ali debeant:
tamen cõſiderabit com-
petens index: ſcilvt maſ-
culi penes patrem, &
fœminæ penes matrem
alantur. VIVIA.
b Inter parentes. ſc. vt
apud matrem filiæ, apud
patrem filij ſint: vi &
alibi, j. de cuſto re.l. quo-
niam vnum.
c 5 Eſtimabit. taliter
diuidendorvr hâc, niſi ex
aliqua cauſa in contra-
rium moueatur: vt ff de
libe exhiben. l.j. S in hoc
interdicto, & differt hic
titu. ab illo, j vbi pu-
pilli, &c. quia hic viuit
parer: ibi deceſſit.
dMorari. adulti.
e ſNutriri, pupill vel
b Pupilli alibi poreſt eſſe quod alibi b
morari, alibi morentur, & alibi nu-
nutriri poſ triantur. & facit xviij.
ſunt. quaſt-ij. c. definimus. Per
authent. autem plenius
dicetur, quæ ſequitur, ſi
pater, &c. que eſt, vt li-
ceat ma. & auiæ.S.illud.
coll. viij.
Ipater. JCASvS. Hæc
Suhlenr clariſieatl.
C. & dicit quod celebra-
to diuortio, ſi maritus
dedit cauſam diuortio,
& ad ſecundas nuptias
mater non conuolauit,
liberi debent educari
expenſis mariti apud
matrem, Similiter ecõ-
trà ſi marer praſtitit
cauſam diuortij, liberi
debent educari expenſis
matris apud patrem, ſi
eſt locuples: ſed ſi pater
non eſt idoneus, non
tenetur filios alere, im
apud matrem locuple-
tem debent ali. nam &
lij locupletes tenen-
tur matrem egentẽ ale
re. & quod dictum eſt
de matre alenda, & fi-
liis indigentibus: idem
per omnia ſeruetur in
omnibus aſcendenti-
oiuortip ſa pus, & deſcendentibus
tto culpa mu- indigentibus alendis.
lieris,liberi a- f q Diuorti quæ multæ
lẽdi ſunt apud ſunt, vt diximus S de re-
patre expenſis pu lconſenſu.
mulieris loeu g J Matrem imô vbi pa-
plets io ter vulteve f de ven inſp.
prà vide Gloſſ. ter vtt u E1.
in lalimenta i. . j-S. apud eum. ſed ibi
ſup. de negotis. deceſſerat, hic non. Item
Bartol in Ner hic praſtitit cauſam di-
uella vt liceat,...
matri. coll.8. .
illud quoque.
Arriana.
Conc. 22. q.4.
p.inter caiera.
uortij.
tem ineſtimatum acceperunt,
ad communi diuidundo iudi-
ciumpr ouocare non poſſunt?,
1260
&c. referri ad primum, & proximum: vt ſit ſenſus, Si mater
prſtat cauſam: ſubaudi tune apud patrem à matre alunturniſi,
&c. quia tunc preſtat mater. idem & quando eſt minor trie.
licêt ipſi poſſint prouocari. PP.
V.Non. Octob. Gordiano A. Il.
& Pompeiano Coss.
DIVORTIO FACTO, APVD QVEM
liberi morari, vel educari debeant *.
TITVLVS
XXIV.
Ars alia huius tractatus fuit de liberis: quoniam propter liberos ſextarum, vel
quintarum retentio erat ex dote, alendorum communium liberorum cauſa:vt
tit. 13. l. rem. S.ſileat. & inde quarebatur, diuortio facto, apud quem morari, &
educari debeant: & Conſtitutio huius tituli hoc ponit in arbitrio iudicis.vtl.; tit.
ſeq. nec probat vt per ſexum liberorum diuiſio fiat inter parentes. Vel, ſubdiſiun-
ctio eſt. CVIACIVS.
In arbitrio iudicis eſt apud qué
alantur liberi facto diuortio hodie
ſeruatur authent. hic poſita. SAL.
Impp. DIOCLETIANVS, & MAXI-
MIANVS AA. & CC,
Calestine.
a lcèt neque noſtra,
Ineque diuorun pa-
3 rentum noſtrorum
g vlla oõſtitutione ca-
ueatur, vt per ſexum liberorum
inter parentes P diuiſio celebre-
tur: competens tamen iudex
ſtimabit s vtrûm apud patrem,
an apud matrem matrimonio
ſeparato filij morari , ac nutri-
rie debeant. S. VIII. Ralend.
Iul. Veron, CC. Coss.
IN AVTHENT. VT
liceat matri, & auiæ. S. illud.
coll. viij. conſtit. fin.
Mater poteſt petere quod pater
alimentet filium. BALD. & tene
menti.
I pater cauſam diuortijſ
preſtiterit, apud matrems
ad ſecundas nuptias nõ venien-
tem liberi nutriantur parris ex-
penſis. Si verô contrà, tuc apud
patrem, matris locupletis ex-
penſis h: niſi pater minus ido-
neus ſit: tunc enim apud ma-
trem locupletem nutriantur.
Nam quemadmodum locuple-
tes filij matrem alere coguntur
egentemita iuſtum decernimus
& à matre filios paſci. Quod de
matre, & filiis indigentibus di-
ctum eſt, hoc quoque in omni-
bus aſcendentibus, & deſcen-
dentibus i perſonis vtriuſque
naturæ decernimus obſeruari.
DE ALENDI
S LIBERIS .
ac parentibus.
TITVLVS
XXV.
Nde etia quarebatur à patre, an à matre, an communiter alendi eſſent: & de-
finitur, depulſos à mamma, ſeu euberes eſſe alendos à patre pro modo faculta-
tum, etiam emancipatos, vt ff.de agn. lib. & vice verſa, vt eadem lex ait, quod
eſt vreaptir, parentes vtriuſque ſexus eſſe alendos à liberis: quia patri, & matri
pietas aqualis debetur. l.4.ff. de cur fur CVIAC.
Fili diuites tenentur alere pa-
rentes. hoc dicit cum lſeq. SAL.
I. Imp. ANTONINVS PIVS
A. Baſſo.
Arentum* neceſſitati-
i bus t liberos ſuccur-
Al rere iuſtum eſt. Sine
die, & conſule.
I1. Diui fratres & AA. Celeri.
Ompetensl iudex à filio
te ali iubebit, ſi in ea fa-
cultate eſt, vt tibi alimenta pre-
ſtare poſſit. Dat.Idib. April.ipſis
& Coss.
Mater agere poteſt contra ma-
ritum, vt alat filium. SALY.
I11. Iidem AA. Titiana .
h Matris locupletis expenſis. He verba, matris b locupletis, &c.
non ſunt in corpore :ſed Iradiecit: & ſi habeas ea, dic, niſi pater,
Sl comperenti iudici eum,
quem te ex Claudio menixã
eſſe dicis, filium eius eſſe pro-
baueris:alimenta ei n pro modo
facultatum prœberi iubebit.
Idem an apud eum educari de-
beat, ſtimabit. PP. XIII. Ral.
Mart. Rom, Ruſtico, & Aqui-
lino CosS.
Pater iudicis officio tenetur ale-
re filium non ingratum: & vbi
negatur filius, debet de filiatione
prius constare. SAL.
IV. Impp. SEVERVS, ANTONI-
NvS AA. Sabino.
I patrem tuum officio debi-
ato promerueris e: paternam
pietatem tibi non denegabitP.
l.liberi. ACCVRSIVS.
q Non denegabit. preſtando alimenta.
niovt j de pa pote. l. pe.
Prima placet.
iS Deſcondentibus vt ff.
de lib. ag.lſi quis à liberis.
in princip.
DEALENDIS
liberis, &c.
Hic viuebant parentes,.
& non diuerterunt, vet l apud un
alter erat mortuus di P’ nutriantur.
cit hinc inde alimenta
praſtanda.
Arentum. CAsvS.
IFilij patrem ver-
gentem ad inopiam ale-
re tenentur. & hoc pro-
uidebit iudex, ſi faculta-
tes filij ſuppetant-& hoc
dicit l. ſequens.
q Parentum neceſſita-
tibus, ida eſt, alimentis:
vt & j. de bon, qua lil fi-
na. S.ipſum autem. & de
pa poie l filia. & l. nec fi-
lium. non autem in re?
alieno: vt ff de li ag.l.
ſi quis à liberis. S. parens.
q’An autem frater fra-
trem: Videtur quôd ſics:
vt argſ-de tu. & radiſ.
l.j. j. & ff. vbi pu. edu.
lqui filium, & fac. j.l.
prox.
ICOnperens facit
S.l prox.
SIcomperéti. l Casvs.
Si pater non vult fi-
lium ſuum alere, pro-
bet mater filium ſuum
eſſe: & vt preſtet ſibi
alimenta, cõpellet eum
competens iudex: &
pendẽte lite filius com-
munis: quia dicit pater
eum filium eſſe non
ſuum, apud quem edu-
cari debeat: ſcilicet an
apud patrem, iudex æſti-
mabit.
m Ex Claudio. marito:
vt no. J.l proxi.
n Ei. ſcil. maiori trien-
nio: aliàs mater debet
eum alere:vtj. de papo.
lnec filium. & fac. S. de
haret.l. cognouimus. A c¬
CVRS.
IpatremJCAS v6.
SPrer niun ſuunmd
ei obſequioſus extite-
rit, alére tenetur, & hoy
in prima. Si noluerit,
compelletur à iudice
pro modo facultatu
ſuarum filio preſtare a¬
limenta. & hoc in ſecun-
da. Si pater dicat eu
filium ſuum non eſſe,
in primis an ſit filius i qIngrattud
quiretur. nis tauſa a¬
oS Promerueris, Ergo menta aet,
propter d ingratitudir pare dune
nem e poſſunt denegari pre
alimenta. 2. Vel ſi filius or ingratiu
patrem detulerit: ve ſr dien noi
od. lſi qui à liberi. Sſ paeedeur se
quis ain fin & onus poſilre e¬
probandi videtur immi i cauſa,
nere parri:vt ar. S. de in-
a Alimẽtoru
cauſa neceſſa-
tia.
bTantus non
eſt fauor aris
alieni, quãtus
alimentorum.
cFrater fratẽ
alere tenetur:
vthic. Gloſſil5.
Pſs aeſol
l. qui f.
vbi pupillus edu.
cari. vt & do-
tare, dixi in
Gll cum plures.
12. . cum tupor,
ff. de admini.
ſtrautorum.
Jal. à parenti-
bus, & parnii-
bus à liberu.
poſiunt
off teſt lommimode licet xherdanj
ſit arg-contrà in eod. tit. i ad Gl ls
idem iutdu- ſ
od.
Examinabi.
Diuiſionem a
Codicis Liber quintus.
&c. vt referatur ad primum dictumeſcilic. quandõ apud parrem
expenſis parris debent ali: ſi autem ea verba omittis: dic, niſi,
e E,
Non poſſunt idem à in minore:vt j.de pradiis mino. l.inter om-
qui petere nõ nes & Eccleſia vt not.S. de ſacroſan. eceleſ-liubemus. & hoc ide
poſſint.
uia ex neceſſitate fieret quædam a lienatio:vt ffde condic furtl.
& ide. &l. eleganter. ſic ergo inuitus in communione detine
tur. regulariter contrà:vt no S communi diuidun.lfin. in caſibus
autem alienantur: ve ff.
taſtimati. cod l. & ff. de iure dot.l.
tal aſtimati. a conftante. & fi eodlſi
fundum.
DIVORTIO FA-
cto, apud quem, &c.
Ex pracedentibus patet
continuatio.
Icet. J CASVS, Si
qua lge, vel con-
ſtiturlone non cauetur
apud quem ſoluto ma-
trimonio liberi vtriuſ-
que ſexus ali debeant:
tamen cõſiderabit com-
petens index: ſcilvt maſ-
culi penes patrem, &
fœminæ penes matrem
alantur. VIVIA.
b Inter parentes. ſc. vt
apud matrem filiæ, apud
patrem filij ſint: vi &
alibi, j. de cuſto re.l. quo-
niam vnum.
c 5 Eſtimabit. taliter
diuidendorvr hâc, niſi ex
aliqua cauſa in contra-
rium moueatur: vt ff de
libe exhiben. l.j. S in hoc
interdicto, & differt hic
titu. ab illo, j vbi pu-
pilli, &c. quia hic viuit
parer: ibi deceſſit.
dMorari. adulti.
e ſNutriri, pupill vel
b Pupilli alibi poreſt eſſe quod alibi b
morari, alibi morentur, & alibi nu-
nutriri poſ triantur. & facit xviij.
ſunt. quaſt-ij. c. definimus. Per
authent. autem plenius
dicetur, quæ ſequitur, ſi
pater, &c. que eſt, vt li-
ceat ma. & auiæ.S.illud.
coll. viij.
Ipater. JCASvS. Hæc
Suhlenr clariſieatl.
C. & dicit quod celebra-
to diuortio, ſi maritus
dedit cauſam diuortio,
& ad ſecundas nuptias
mater non conuolauit,
liberi debent educari
expenſis mariti apud
matrem, Similiter ecõ-
trà ſi marer praſtitit
cauſam diuortij, liberi
debent educari expenſis
matris apud patrem, ſi
eſt locuples: ſed ſi pater
non eſt idoneus, non
tenetur filios alere, im
apud matrem locuple-
tem debent ali. nam &
lij locupletes tenen-
tur matrem egentẽ ale
re. & quod dictum eſt
de matre alenda, & fi-
liis indigentibus: idem
per omnia ſeruetur in
omnibus aſcendenti-
oiuortip ſa pus, & deſcendentibus
tto culpa mu- indigentibus alendis.
lieris,liberi a- f q Diuorti quæ multæ
lẽdi ſunt apud ſunt, vt diximus S de re-
patre expenſis pu lconſenſu.
mulieris loeu g J Matrem imô vbi pa-
plets io ter vulteve f de ven inſp.
prà vide Gloſſ. ter vtt u E1.
in lalimenta i. . j-S. apud eum. ſed ibi
ſup. de negotis. deceſſerat, hic non. Item
Bartol in Ner hic praſtitit cauſam di-
uella vt liceat,...
matri. coll.8. .
illud quoque.
Arriana.
Conc. 22. q.4.
p.inter caiera.
uortij.
tem ineſtimatum acceperunt,
ad communi diuidundo iudi-
ciumpr ouocare non poſſunt?,
1260
&c. referri ad primum, & proximum: vt ſit ſenſus, Si mater
prſtat cauſam: ſubaudi tune apud patrem à matre alunturniſi,
&c. quia tunc preſtat mater. idem & quando eſt minor trie.
licêt ipſi poſſint prouocari. PP.
V.Non. Octob. Gordiano A. Il.
& Pompeiano Coss.
DIVORTIO FACTO, APVD QVEM
liberi morari, vel educari debeant *.
TITVLVS
XXIV.
Ars alia huius tractatus fuit de liberis: quoniam propter liberos ſextarum, vel
quintarum retentio erat ex dote, alendorum communium liberorum cauſa:vt
tit. 13. l. rem. S.ſileat. & inde quarebatur, diuortio facto, apud quem morari, &
educari debeant: & Conſtitutio huius tituli hoc ponit in arbitrio iudicis.vtl.; tit.
ſeq. nec probat vt per ſexum liberorum diuiſio fiat inter parentes. Vel, ſubdiſiun-
ctio eſt. CVIACIVS.
In arbitrio iudicis eſt apud qué
alantur liberi facto diuortio hodie
ſeruatur authent. hic poſita. SAL.
Impp. DIOCLETIANVS, & MAXI-
MIANVS AA. & CC,
Calestine.
a lcèt neque noſtra,
Ineque diuorun pa-
3 rentum noſtrorum
g vlla oõſtitutione ca-
ueatur, vt per ſexum liberorum
inter parentes P diuiſio celebre-
tur: competens tamen iudex
ſtimabit s vtrûm apud patrem,
an apud matrem matrimonio
ſeparato filij morari , ac nutri-
rie debeant. S. VIII. Ralend.
Iul. Veron, CC. Coss.
IN AVTHENT. VT
liceat matri, & auiæ. S. illud.
coll. viij. conſtit. fin.
Mater poteſt petere quod pater
alimentet filium. BALD. & tene
menti.
I pater cauſam diuortijſ
preſtiterit, apud matrems
ad ſecundas nuptias nõ venien-
tem liberi nutriantur parris ex-
penſis. Si verô contrà, tuc apud
patrem, matris locupletis ex-
penſis h: niſi pater minus ido-
neus ſit: tunc enim apud ma-
trem locupletem nutriantur.
Nam quemadmodum locuple-
tes filij matrem alere coguntur
egentemita iuſtum decernimus
& à matre filios paſci. Quod de
matre, & filiis indigentibus di-
ctum eſt, hoc quoque in omni-
bus aſcendentibus, & deſcen-
dentibus i perſonis vtriuſque
naturæ decernimus obſeruari.
DE ALENDI
S LIBERIS .
ac parentibus.
TITVLVS
XXV.
Nde etia quarebatur à patre, an à matre, an communiter alendi eſſent: & de-
finitur, depulſos à mamma, ſeu euberes eſſe alendos à patre pro modo faculta-
tum, etiam emancipatos, vt ff.de agn. lib. & vice verſa, vt eadem lex ait, quod
eſt vreaptir, parentes vtriuſque ſexus eſſe alendos à liberis: quia patri, & matri
pietas aqualis debetur. l.4.ff. de cur fur CVIAC.
Fili diuites tenentur alere pa-
rentes. hoc dicit cum lſeq. SAL.
I. Imp. ANTONINVS PIVS
A. Baſſo.
Arentum* neceſſitati-
i bus t liberos ſuccur-
Al rere iuſtum eſt. Sine
die, & conſule.
I1. Diui fratres & AA. Celeri.
Ompetensl iudex à filio
te ali iubebit, ſi in ea fa-
cultate eſt, vt tibi alimenta pre-
ſtare poſſit. Dat.Idib. April.ipſis
& Coss.
Mater agere poteſt contra ma-
ritum, vt alat filium. SALY.
I11. Iidem AA. Titiana .
h Matris locupletis expenſis. He verba, matris b locupletis, &c.
non ſunt in corpore :ſed Iradiecit: & ſi habeas ea, dic, niſi pater,
Sl comperenti iudici eum,
quem te ex Claudio menixã
eſſe dicis, filium eius eſſe pro-
baueris:alimenta ei n pro modo
facultatum prœberi iubebit.
Idem an apud eum educari de-
beat, ſtimabit. PP. XIII. Ral.
Mart. Rom, Ruſtico, & Aqui-
lino CosS.
Pater iudicis officio tenetur ale-
re filium non ingratum: & vbi
negatur filius, debet de filiatione
prius constare. SAL.
IV. Impp. SEVERVS, ANTONI-
NvS AA. Sabino.
I patrem tuum officio debi-
ato promerueris e: paternam
pietatem tibi non denegabitP.
l.liberi. ACCVRSIVS.
q Non denegabit. preſtando alimenta.
niovt j de pa pote. l. pe.
Prima placet.
iS Deſcondentibus vt ff.
de lib. ag.lſi quis à liberis.
in princip.
DEALENDIS
liberis, &c.
Hic viuebant parentes,.
& non diuerterunt, vet l apud un
alter erat mortuus di P’ nutriantur.
cit hinc inde alimenta
praſtanda.
Arentum. CAsvS.
IFilij patrem ver-
gentem ad inopiam ale-
re tenentur. & hoc pro-
uidebit iudex, ſi faculta-
tes filij ſuppetant-& hoc
dicit l. ſequens.
q Parentum neceſſita-
tibus, ida eſt, alimentis:
vt & j. de bon, qua lil fi-
na. S.ipſum autem. & de
pa poie l filia. & l. nec fi-
lium. non autem in re?
alieno: vt ff de li ag.l.
ſi quis à liberis. S. parens.
q’An autem frater fra-
trem: Videtur quôd ſics:
vt argſ-de tu. & radiſ.
l.j. j. & ff. vbi pu. edu.
lqui filium, & fac. j.l.
prox.
ICOnperens facit
S.l prox.
SIcomperéti. l Casvs.
Si pater non vult fi-
lium ſuum alere, pro-
bet mater filium ſuum
eſſe: & vt preſtet ſibi
alimenta, cõpellet eum
competens iudex: &
pendẽte lite filius com-
munis: quia dicit pater
eum filium eſſe non
ſuum, apud quem edu-
cari debeat: ſcilicet an
apud patrem, iudex æſti-
mabit.
m Ex Claudio. marito:
vt no. J.l proxi.
n Ei. ſcil. maiori trien-
nio: aliàs mater debet
eum alere:vtj. de papo.
lnec filium. & fac. S. de
haret.l. cognouimus. A c¬
CVRS.
IpatremJCAS v6.
SPrer niun ſuunmd
ei obſequioſus extite-
rit, alére tenetur, & hoy
in prima. Si noluerit,
compelletur à iudice
pro modo facultatu
ſuarum filio preſtare a¬
limenta. & hoc in ſecun-
da. Si pater dicat eu
filium ſuum non eſſe,
in primis an ſit filius i qIngrattud
quiretur. nis tauſa a¬
oS Promerueris, Ergo menta aet,
propter d ingratitudir pare dune
nem e poſſunt denegari pre
alimenta. 2. Vel ſi filius or ingratiu
patrem detulerit: ve ſr dien noi
od. lſi qui à liberi. Sſ paeedeur se
quis ain fin & onus poſilre e¬
probandi videtur immi i cauſa,
nere parri:vt ar. S. de in-
a Alimẽtoru
cauſa neceſſa-
tia.
bTantus non
eſt fauor aris
alieni, quãtus
alimentorum.
cFrater fratẽ
alere tenetur:
vthic. Gloſſil5.
Pſs aeſol
l. qui f.
vbi pupillus edu.
cari. vt & do-
tare, dixi in
Gll cum plures.
12. . cum tupor,
ff. de admini.
ſtrautorum.
Jal. à parenti-
bus, & parnii-
bus à liberu.
poſiunt
off teſt lommimode licet xherdanj
ſit arg-contrà in eod. tit. i ad Gl ls
idem iutdu- ſ
od.
Examinabi.