Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1155
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
e praceſſerit.

* dele in om-
nibus, recte.
a Inſtrumẽto
dotis matri-
monium non
lene probare
line colligit
Romanus ſin-
gulari 448 ad-
de gloſſl. ,ffe
de concubinis.
Promiſſor
diu in ſuſpen.
ſo eſſe non
deber.
c’Negligentia
alterius dam-
noſa cuiquam
eſſe non de-
bet.

2205 De nouationibus, & deleg. Tit xlij. 2206

hoc alius liberetur: multô magis poteſt per legem ſtatui, & defi-

Aie pra pratur lappiſmi ſuprà de iudl Fa vin legis habent hae
unt, que dicuntur e aaex, & differunt or-
iuãr appellatione contlnentur imperiales cõſtitutiones:: nap-
inur, prœfect, prætor. CVIAC.
a Sancimus itaque. Vide cap. 13. de praſcrip. Rationem cur libe-

retur poſt duos menſes,
tradit Conſtantinus lib.
3 epit. tit. 6. aitque hoc
fieri edanii. Nam

qui fideiubebat ſine ſcri-

pto iudicio ſiſti, non
prœſumebatur in lon-
gm tempus fideiubere.
Hac autem lege duo
conſtituuntur menſes.
Vide ſcripta in hunc lo-
cum. Et generaliter de
his, qu nul vanndir
inducuntur. Vide ſcripta
ad l. ſi fuerit, in fin. de reb.
dub. not. ad l. noque.
S. pon. ff.de fideic. libert.
CVIAC.
a J Liberari.. hoc ideo,
quia qui agit, promittit
ſe litem ? conteſtaturõ
intra duos menſes: vts.
de lit conteſta. authen li-
bellum. ſecundûm Azo.
& Hu quod non placet,
cum tempore huius le-
gis illa authentie. non
eſſet. Sed illa poteſt eſſe
ratio: quia non debet
eſſe diu in ſuſpenſopro-
miſſor: vt ff de diuer. &
tempora. preſcript.l ſi ſer-
uus nec Salterius negli-
gentia debet eſſe dam-
noſa. & ratlo authenti-
cæ ex hac leg. colligi-
tur, non hæc ex illa. Ob-
tinet autem hoé niſi fi-
deiuſſerit in ſcriptis, vel
in publica cauſa in pra-
ſcientia tabulariorum:
tunc enim perpetu te-
netur: vel ſaltem vſque
ad triennium, quo durat
inſtantia iudicij: vt ſu-
prà de iudi. l. properan-
dum. S. j. Item lex ſupe-
rior videtur contr:quia
vltra tenetur: ſed ibi in
ſcriptis, hîc ſine ſeriptis.
Vel aliter differt, vt in
eius princip. not. Vel ibi
certum tempus appoſi-
tum fuit in fideiuben-
do: hic non. & hc eſt
bona.
b JPro ſcriptura. & ſie
perpetuô tenetur: vel
intra triennium, & dixi,
niſi ante cauſa ſit finita:
quia ex tune non tene-
tur: vt ff de fideiuſſori-
bus. l. Grace.S. & poſt li-
em.
Eneraliter. CASVS.
ISicut creditor ha-
bet electionem an velit
conuenire reum, vel fi-
deiuſſorem:ita creditor,
qui habet duos, vel plu-
res fideiuſſores, poreſt
vnum ex fideiuſſoribus

conuenire in ſolidum: &

eo conuento non pro-
pter hoc erunt liberati
alij, vel principalis, niſi
in ſolidum ſatisfaciat
conuentus. de hoc dicit

Imperator, quod’iuſſit

Iegẽ generalem facere,
qua hoc caueeur:quia ſi
contrahentes hoc agere
poſſunt inter ſe, vt con-
uento vno non propter

ſis, quâm in priuatis. Sancimus
itaque niſi confeſſio literis ex-
poſita fuerit à fideiuſſoribus ex
reprœſentatione perſonarum,
licêt atteſtatio ſuper hoc pro-
ceſſerit *: attamen adhuc ſine
ſcriptis eſſe fideiuſſionem, vi-
delicet in cauſis priuatis exiſti-
mari: & duobus menſibus ef-
fluentibus ab huiuſmodi nexu
fideiuſſores liberari?: niſi in
tempus certum data eſt fideiuſ-
ſio. Tunc enim in tantum eam
extendi, in quantum etiam atte-
ſtatio fuerit expreſſa. Sin autem
in publica cauſa (neceſſitas *
interueniat) tunc omnimodô
atteſtationẽ pro ſcripturaP, ha-
beri. Multis etenim priuilegiis
propter publicas neceſſitates
publico iuri praſtitis, non ab re
eſt & nos huiuſmodi præroga-
riuam ei condemnare. Dat. XII.
Ralend. Mart. Conſtantinopol.
poſt conſulatum Lampadij, &
Oreſtis VV. CC.

Conteſtatio facta contra alterum
principaliter, vel acceſſorié obliga-
tum, non liberat alterum. Et ellud,
quod quotidie conſueuit apponi in
inſtrumentis, debet haberi pro ap
poſito. BALD. Vel ſic: Electo vno

de fideiuſſoribus, vel mandatori-

bus, non liberatur alter: nec reus
principalis ſimiliter: nec electo vno
de reis principalibus, liberatur

niri, ne tabellionum ſimplicitas priudicet creditoribus. VI-

VIANVS.

o Generaliter. De duobus reis nihil hac l noui Iuſtinianus cõ-
ſtituit. Vide ſcripta ad l.116. de verb. obligat. GVIAc.

t Eneraliter ſancimus,
quemadmodum in man-
datoribus ſtatutum eſtt, vt con-
teſtatione çontra vnum ex his
facta, alter non liberetur: ita &
in fideiuſſoribus obſeruari. In-
uenimus retenim & in fideiuſ-
ſorum cautionibus plerunque
ex pacto huiuſmodi cauſæ eſſe
proſpectumd: & ideô generali
lege ſancimus, nullo modo ele-
ctione e vnius ex fideiuſſori-
bus, vel ipſius rei alterum libe-
rari: vel ipſum reum, fideiuſſo-
ribus, vel vno ex his electo, li-
berationem mereri, niſi ſatis-
fiat * creditori: ſed manere ius
integrum, donec in ſolidum
ei pecuniæ perſoluantur, vel
alio modo ſatis ei fiat. Idémque
in duobus reis promittendi cõ-
ſtituimusf, ex vnius rei ele-
ctione priudicium creditori
aduerſus alium fieri non con-
cedentes g: ſed remanere & ipſi
creditori actiones integras, &
perſonales, & hypothecarias,
donec per omnia ei ſatisfiat. Si
enim pactis conuentis hoc
fieri conceditur, & in vſu quo-
tidiano ſemper hoc verſari aſ-
picimus: quare non ipſa legis
auctoritate hoc permittatur, vt
nec ſimplicitas ſuſcipientium
contractus ex quacunque cau-
ſa poſſit ius creditoris mutila-



re? Dat.XV.Ralend. Nouemb.
Conſtantinopoli poſt conſula-
tum Lampadij, & Oreſtis VV.
CC.

alius correus, nec fideiuſſores, vel
pignora: & quod poteſt fieri per pa-
ctum, poteſt fieri per legem SAL.
XVIII. Idem A.Ioanni P.P.

DE NOVATIONIBVS, ET DELEGATIONIBVS,.

TITVLVS XLII.
Hle iulus eſt de ſtioulationibu merpoſtis mouanda, tolen da prioris obliga-
tionis cauſa:fideiuſſio ſtipulatio eſt, qu accedit priori obligationi, non etiam pe-
rimit eam. Nouatio, & delegatio perimit priorem obligationom, quam diſferẽtiam,
quibus ea obligattones distinguuntur, etiam propria appellationes demonstrant, cum
fdeiuſſio dicitur fieri per adstipulationem, & adpromiſſionem: nouatio, & delega-
tio per exſtipulationem, & expromiſſionem. illo enim ſermone obligationis addi-
tamentum ſignificatur, in hoc exortus nouæ. Nouatio igitur, & delegatio per ſtipu-
lationem fit: & voluntaria eſt: quia ne mo promittit inuitus. Alia eſt nouatio, &
delegatio, qua fit per litis contestationem iudicio accepto, de qua proprie hic titu-
lus non eſt. hac neceſſaria eſt: quia iudicium datur in inuitum, vt ſi is, cui nomen
L. Titij vendidi mandatu meo litem contestetur cum L.Titio: vel ſi creditor litem
contestetur cum debitore ſuo,emque condemnet, l.i hoc tit.l.I. & 29.ffieod. l.2.
S de obl. & act. Nouatio voluntaria eſt ſtipulationis veteris, vel alterius obligatio-
nis veteris in nouam ſtipulationem tranſlatio, atque transfuſio: quo genere, vt di-
xi, vetus obligatio ipſo iure perimitur, l. ſi vnus. pactus. D. de pact. l.2. & ;.in fin.
hoc tit. Delegatio autem eſt mandatum in ſtipulationem nouandæ, & transferen-
dæ prioris obligationis. quod fit, exempli gratia, creditore iubente debitorem ſui id,
quod ſibi debet, creditori ſuo promittere, vel alij, cui donatum velit: vnde inter de-
legatum, delegatorem naſcitur actio mandatt, l. .ffeod. Perficitur autem de-
legatio ſecuta nouatione, hoc eſt, nouandi cauſa delegato promittente ei, cui delegatus
eſt, ſiue debitor delegatus ſit, ſiue non debitor nam & non debitor delegatus ex ſtipu-
latu conueniri, & exigi poteſt, l.5. & quod ait l. 11. D.eod delegationem per ſtipu
lationem fieri: hoc eſt, perfici, atque compleri. nam origo, & cauſa delegationis eſt
mandatü: executio & exitus ſtipulatio nouandi cauſa interpoſita, & hac eſt dele-
tio debitoris, de qua hic titulus. Alia eſt delegatio, ſiue mandatum, & ceſſio actionis,
vt cum aliquem proouratorem facis in rem ſuam, vel meam, vi agat cum alio meo

c qStatutum eſt, vt & S.
cod.l.reos. ACCVR.
d Proſpectum. vt vnus
alterius conuentione nõ
l beretur.
e Electione not. per e¬
lectionem: fed ſi diuiſit
petitionẽ per partes, ſie:
vt ſupr. eodeml. liberum.
ACCVRS.
f Conſtituimus. vt &

ff.manda.l. ſi mandatoi-

tij. S. Paulus reſpondit.
ACCVR.
gNon concedentes. Im-
mô videtur contrà: vt
ff de duobus reis l j. qu
eſt contra. Sol. ibi petiit
animo nouandi: vel ibi
petiit & habuit. AccvRs.
Dicendum eo inloco,
petitionem exactionem
ſignificare, vt confirmat
aperte lſi vt certo. ff-co-
mod. Si quis ſolidum ac-
ceperit ab vno ex reis,
alter liberatur: non niſi
petierit tamen. Obſtat
etiam l ſi creditores ſupr.
de pact. Vide not. ad eam
l vbi eſt ſolutio. Obſtat
denique l. 26. S.eo. Vide
ibi ſolut. in not. CVIAc.
h 5 Si enim. No. a ſie
Inſtit. de lege Fu. Ca tol.
& ff. de pactis. l. pactum.
S. j&S. de rei vxo. act.l.j.
Sj. ACCVRSIVS.
i Simplicitas. Nota
argum- per tabellionis
ſimplicitatem non fieri
praiudicium contra-
hentibus.

DE NOVATIONI-
bus, & delegatio-
nibus.
Quia ſupradictæ obli
gationes nouantur, & de-
legantur:ideo de hoc dicit.
Vel ſic: diximus de obliga-
tionibus, qua naſcitur ex
ſtiplationibus. Sed quia
obligationes ſic ſoluuntur
per ipulationes: ſicut &
contrahuntur: ide ponit
de nouationibus, & dele-
gationibus. Az0.
De nouationibus, &c.
Suprà tractatum eſt de
contrahendis obligatio-
nib tres, qui ſequuntur,
tit, ſunt de diſſoluendis.
Obligatio ſoluitur cer-
tls modis, l. obligationum
fer ..ffde oblig. & act.
Modi sut hi:ſolutio, ac-
ceptilatio, nouatio, de-
legatio. Solutio re perfi-
citur: czteri modi ver-
bis. Solut, naturalis eſt,
cœteri tres ciuiles, ſolu-
tiones ſunt imaginarie.

Seneca lib. 6. de benefi-

ciis. Solutio ergo aliàs
re, aliàs verbis fit. Noua-
tio aut priorem obliga-
tionem ſoluit, aut nouã
inducit. Fit autem mu-

tata cauſa, vel mutata

perſona. Mutata cauſa,
vt ſi quod à te ſtipulatus
ſum purè: poſt in diem

hine colli-
gimus valere
arguentu m
à pacto ad le-
gem, ſtaturuim
vel conſueru-
dinem, de quo
dixi ad rubr.
infr. de decr. de-
curie. libIo.

* ſatisfactut
ſiat.

a v. Euerardû
in loco à comu-
iter acccidenti-
bus na 4. Hinc
etiam colligut
Notariũ sẽper
intelligi roga-
tû, vt apponat
clauſulas in ſi-
milibus cõtra-
ctibus apponi
ſolitas, etiam
ſi hoc nõ fue-
rit dictum. v.
eundem Eue-
rardum in loce
ab vſitato. nu5.
Ibid. quoque
numtr, putat,
quod ſi de ori-
ginali forma
conceſſionis
in emphyteu-
ſin non appa-
ret, conceſſi
ſacta per Ee-
cle ſiam prſu-
mitur, id eſt
fact ain tertiã
generationẽ,
quia ita fieri
conuenit.
bNotarij ſim-
plicitas non
nocet contra-
hentibus.

ſtipuler, aut cõtrà. Mu-

tatux
 
Annotationen