DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1182
2259
Codicis Liber octauus.
tuitur: nec apud militem, per quem euaſit hoſtium poreſtatem,
qui deceſſit, ea hora deceſſiſſe, qua fuit captus:vt Instit. quibus non
eſt per facere testa.S. fin. Reſp.lex Corn. ad multa capitula porrigi-
tur, quorum vnum eſt, an poſſit inſtitui captus ab hoſtibus, dum
eſt captus: veffide hered, instit. L.illa inſtitutio. S.j. & de hoc erat
queſtio in l.iſta.Vel dic & patrem fuiſſe captum, & ibi deceſſiſſe.
Vel aliter lex Cornelia
vocat filium ad heredi-
tatẽ, vt ſuum heredem:
vt ffade testa. l. lege Cor-
netia. At ius poſtliminij
voat eum ad heredita-
tem: ſed non vt ſuum
heredem: vt j.eod. l ius
postlimini. AcCVRS.
a Faciat. quadrien-
nium, ſi res ſint vſuca-
ptæ:aliàs tempora ſoli-
ta, triennium, vel x. vel
1x. vel xxx ann. & facit
S. de rei vindic. l. nullo. &
S. ex quibus cauſ ma.
l. fin. & S. quibus non ob.
long. temp. praſcript. l.ab
hostibus.
Ieut. JCASVS. Sicut
liber ab hoſtibus ca-
ptus, & reuerſus, iure
poſtliminij ſtatu priſti-
num recuperat: ſic ſer-
uus ab hoſtibus reuerſus
domino reſtituitur: ſi
erge ancilla patris tui
erat capta ab hoſtibus,
& reuerſa, nec redem-
pta, ad patrem tuum, vel
ad te, qui ei ſucceſſiſti,
pertinebit.VIVIAN.
b Sicut liberis. ſc. ho-
minibus. Vel dic: id eſt
filſis, & de vtroque ha-
bes Instit. quib. mod. ius
pat pot. ſol. S. ſi ab hostib.
& Sipſe quoque. AccVR.
2 Poſtliminiſ c Sic ſerui. ſecus a in
non eſt in ar- armis, & veſte, & ſimili-
mis. bus, que turpiter amit-
tuntur: vt ffeo. l.ij.& ii.
Item in ſeruis intellige,
ſi tamen in poteſtate
domini, vel inter domi-
ni prſidia ſint, licèt in
liberis ſtatim, cum ſunt
intra limina imperij: vt
ffeod. l fin. & l.in belloS.
manumittendo.
dRedempta eſt. Si er-
go donata eſſet alicui,
nihilominus habet poſt-
liminium:ſi b autem eſt
redempta, ſtatim fiet re-
dimentis. vnde & ma-
numittit, & neceſſarius
eſt ei heres: vt & ff de
acquir. hered. l. ſi ſeruum
quis. & ffeod. l. in bello.
manumittendo. Diſtin-
guitur tamen: quia ſi
ſciens alienum redimit,
perpetuô auditur domi-
nus preciu offerendo: ſi
ignorans, & credens eſſe
vendentis, auditur do-
minus intra triennium,
non vltrà: vt ffeod. l. in
bello. . ſi quis ſeruum.
Iliberum.JCASVS.
Si libero ab hoſtibus
capto is, qui redemit,
ius pignoris remiſit, non
erit libertus, ſed inge-
* Apollodoro.
b Ancilla ab
hoſtibus libe-
rata, an ſit do-
mino reſtituẽ-
da.
nuus: vnde ſi redemptor
decedat, filiis eius obſe-
uium non debebit.
baueris: reſtitui tibi res heredi-
tarias iubebit: ſi non tantum,
poſtquam reuerſus es, tempus
effluxit, quantum intentionem
tuam temporis prolixitate con-
quieſcere faciat . PP. V. Idib.
April. AA. Coss.
Seruus reuerſus ab hoſtibus reſti-
tuitur domino, ficut filius patri. h d.
BALD. & SALYC.
X. Iidem aa. & cc. Apollodora .
Ieut liberis P captis ab hoſti-
Shus e poniminio reueſis
ſtatus priſtinus reſtituitur: ſic
ſerui e domino. Vnde ſi hac, cu-
ius meminiſti, ancilla patris tui
fuit, nec commercio redempta
eſt d: reuerſa dominum, vel eius
ſequitur ſucceſſorem, qui per
captiuitatem hanc amiſerat. S.
III. Ralend. Maij, Hadrianopo-
li, AA. Coss.
Gratis dimiſſus non efficitur liber-
tus redemptoris: ſed durat ingenuus.
BALD. Vel ſic: Si nexus pigno-
ris redempto remittitur, libertus non
efficitur: nec vllum obſequium debet
remittenti, nec eius filis. SALYC.
x1. Iidem AA. & ce. Eutychio.
I liberum captum te ab ho-
ſtibus commercio redemit
Sabinus, & eum vinculum pi-
gnoris ſuperſtitem remiſiſſe tibi
probetur: non libertus effectus,
ſed ingenuitati, quam amiſeras,
reſtitutus, nullum filiis e eius
obſequium debes. S. XV. Ral.
Ianuar. AA. Coss.
Qui virtute militum liberantur,
non efficiuntur libertini; ſed ſuam
retinent libertatem. BALD.
XII. Iidem AA. & Ce.
Quintiana.
B hoſtibus capti f, & non
commercio redempti; ſed
virtute militum noſtrorum li-
berati, illicô ſtatum, quem capti-
uitatis caſu amiſerãt, recipiuts:
ſerui autem dominis ſuis reſti-
tuentur. Receptos enimeos, non
captos iudicare debemus: & mi-
litem noſtrum defenſorem eo-
rum decet eſſe, non dominumP.
S.V.Ralend. Ianuar.AA. Coss.
Omnis pater ex naturali affectu
deſiderat habere filium legitimum.
BALD. Vel ſic: Contrahens ma-
trimonium cum ea, quam redemit ab
hostibus, liberat eam à nexu pigno-
ris. SALYC.
e Nullum filijs. immô poteſt pro te agi interdicto de libero ho-
mine exhibendo: vt ffade libero-hom-exhibend. l.iij.S. ij
B hostibus.JCASVS. Captus ab hoſtibus, ſi non redimatur:
ſed virtute communi militum, ſuorum hoſtium poteſtatem
uaſerit, priſtinum ſtatum recuperat: ſi ſeruus fuit, domino reſti-
2260
remanebit:cum miles talium defenſor eſſe debeat, non dominus.
f Ab hostibus capti. & intra preſidia hoſtium deducti: ante
enim manet ciuis; nec fit ſeruus: vt ffeod. l, postliminij.
gRecipiunt.vt Instit. quib modis ius patria poteſt ſolS. ſed & qui
XIII. Iidem aA. & ce.
Quartina *.
Iis, qui te ab hoſtibus inge-
nuam captam commercio
redemit, ſibi matrimonio con-
iunxit: dignirate nuptiarum, &
voto futur iuſtæ ſobolis, vin-
culo pignoris tibi remiſſo i, red-
di natales priſtinos rationis eſt.
S.V. Id. Martij, CC. Coss.
Filia iure postlimini ſuccedit ma-
tri. BALD. Vel ſic: Filia reuerſa
ab hostibus ſuccedit matri in ciuita-
te mortuæ. purgatur enim defectus
captiuitatis, postlimini fictione.
BALD. Et res hereditarias vindi-
cat. SALYC.
XIV. IidemAAA & ce. Seuere.
Is poſtiminij l fliam ſrebus
humanis exempta matre, dum
in ſeruitutis ipſal neceſſitate per
captiuitatis cauſam fuit) euen-
tus purgato n vigore, ad eius le-
gitimam inuitat hereditatem:
nec tibi nmedij temporis fortu-
na, quo minus res maternas
ſucceſſione queſitas perſequi
poſſis, iniuriam fieri patimur.
Script. XVI. Ralendas April.
CC. Coss..
Redemptus etiam antequam offe-
rat precium redemptionis ſuæ, ſucce-
dit parentibus ſuis. BALD.
XV. Iiem AA. & ce.
p
rotraulo .
S, qui liber conſtitutus captus
ab hoſtibus commercio redi-
mirur, etiam antequam reſtitua-
tur pro eo data pecunia, ſuc-
ceſſionis iura ſibi vendicare fa-
uore ingenuitatis poreſt P: vt ex
ea poſſit precium pro ſe datum
exoluere.
Filius ſequitur conditionem ma-
tris quoad libertatem. BALD. Vel
ſic: Fli concepti, vel etiam nati ex
patre, & matre captiuis, patre ibi
mortuo:matre ver redempta, reuerſi
aus gaurtrs ens e mau.
Ommercio redempte fe-
mina filios, licet ex ſeruod
medio ſuſceptos tempore, origi-
ni ingenuitatis matris, iuxta ea,
quæ benignè placuerunt r, reddi
conuenit.S. V.Ralend. Septemb.
Viminacij, AA. Coss.
Lex nota. & h. d. Redemptus
à captiuitate debet precium pro re-
ſie. VIVIANVS.
q Ex ſeruo. nec enim patrem, ſed matrem ſequitur: vt S de
JEt quod dicit madio. i. poſt redemptio-
roi vindicat. l.partum.
nem, & ante redditionem precij.
z LAI... ..i A Hli-v oo,l. praſes.
r Placuerunt etiam nõ reddito precio pro filiis:vt Seoo,l praſes.
captus. ACCVRS. Fro-
RENTINVS.
h Non dominum nota * Pamphi.
militem debere defen-
dere. Inde eſt quod di-
... I2..
citur à militia. i. a à a Militia vnde
duritia, quam ſuſtinet dicatur.
pro nobis: vt ff.de milit.
testaml. j. S fin.
Sli CA svs loge¬.
nua ab hoſtibus ca-
pta, & redempta, ſi is,
qui redemit, eam ma-
trimonio copulauit ſibi,
tacité remiſſo pignore
priſtinum recuperat ſta-
tum.
i Tibi remiſſo. tacité,
& eſt argument. S. de
operis liber. l. libertæ. &
facit s eod. l i. & l ſi li-
berum.
I’l e Cvs Mare
ab hoſtibus capta, &
ibi decedente, an filia
reuerſa ratione legis
Cornelia poſſit ſucceſ-
ſionem matris vindica-
re, quæritur? Et dicitur
quod ſic: nec ſibi oberit
quod medio tẽpore erat
in ſeruitute: quominus
res per maternam ſuc-
ceſſionem ſibi quſitas
poſſit vindicare.
le Ius postliminij. imô
legis Corneli:vt S.eod.
l. captum. quæ eſt con-
tra. Sol. vt ibi. AccvRs.
l Ipſa. filia.
m Purgato ſcilicet ea
reuerſa: & ſic purgatus
eſt vigor illius euentus,
ſcilicet quod fuerat ca-
pra.
n Nec tibi nunc in
fortunio..
captus, & redemptus
interim quouſque pre-
tium ſoluerit, vel per
quinquennium ſeruie-
rit, in ſeruitio remane-
bit: ſi interim obueniat
ei aliqua ſucceſſie, vel
deferatur, an eam vin-
dicare poſſit, queritur?
Et dicitur quod ſic, vt
ex ea precium ſoluere
poſſit.
* Legen, ex
ſpecie mutar nerſ manuſc. Muca-
pecie mutat perſonas. aulo, vt &s.
O Fortuna. id eſt in¬ 7. de reſcind.
vend, & l.4. j.
Ie qui l asvs Lbert deiur ſe-
p Poteſt. nec b enim b SSeruum eſſe,
ſeruus eſt: ſed vinculc
pignoris adſtrictus, vt B
ſuprà eodeml.ij. & ffde
testa. l. qui testamento.
Sjj & ff de legatj l. ſ¬
natus. S finali.
Ommercio. CA-
Coss e eppra quis
ab hoſtibus redemit, &
interim, dum in ſerui-
tio eſt, filios ex ſerno
procreauerit: an ſoluen-
te ea precium, liberi in-
genui remaneant, qu-
ritur? Et dicitur quod
Liber.)
& vinculu pi-
noris adl
gi, differunt.
lſtrin-
c Liberi, quod
ad ingenuita-
té attinet, ma-
trẽ ſequuntur.
Codicis Liber octauus.
tuitur: nec apud militem, per quem euaſit hoſtium poreſtatem,
qui deceſſit, ea hora deceſſiſſe, qua fuit captus:vt Instit. quibus non
eſt per facere testa.S. fin. Reſp.lex Corn. ad multa capitula porrigi-
tur, quorum vnum eſt, an poſſit inſtitui captus ab hoſtibus, dum
eſt captus: veffide hered, instit. L.illa inſtitutio. S.j. & de hoc erat
queſtio in l.iſta.Vel dic & patrem fuiſſe captum, & ibi deceſſiſſe.
Vel aliter lex Cornelia
vocat filium ad heredi-
tatẽ, vt ſuum heredem:
vt ffade testa. l. lege Cor-
netia. At ius poſtliminij
voat eum ad heredita-
tem: ſed non vt ſuum
heredem: vt j.eod. l ius
postlimini. AcCVRS.
a Faciat. quadrien-
nium, ſi res ſint vſuca-
ptæ:aliàs tempora ſoli-
ta, triennium, vel x. vel
1x. vel xxx ann. & facit
S. de rei vindic. l. nullo. &
S. ex quibus cauſ ma.
l. fin. & S. quibus non ob.
long. temp. praſcript. l.ab
hostibus.
Ieut. JCASVS. Sicut
liber ab hoſtibus ca-
ptus, & reuerſus, iure
poſtliminij ſtatu priſti-
num recuperat: ſic ſer-
uus ab hoſtibus reuerſus
domino reſtituitur: ſi
erge ancilla patris tui
erat capta ab hoſtibus,
& reuerſa, nec redem-
pta, ad patrem tuum, vel
ad te, qui ei ſucceſſiſti,
pertinebit.VIVIAN.
b Sicut liberis. ſc. ho-
minibus. Vel dic: id eſt
filſis, & de vtroque ha-
bes Instit. quib. mod. ius
pat pot. ſol. S. ſi ab hostib.
& Sipſe quoque. AccVR.
2 Poſtliminiſ c Sic ſerui. ſecus a in
non eſt in ar- armis, & veſte, & ſimili-
mis. bus, que turpiter amit-
tuntur: vt ffeo. l.ij.& ii.
Item in ſeruis intellige,
ſi tamen in poteſtate
domini, vel inter domi-
ni prſidia ſint, licèt in
liberis ſtatim, cum ſunt
intra limina imperij: vt
ffeod. l fin. & l.in belloS.
manumittendo.
dRedempta eſt. Si er-
go donata eſſet alicui,
nihilominus habet poſt-
liminium:ſi b autem eſt
redempta, ſtatim fiet re-
dimentis. vnde & ma-
numittit, & neceſſarius
eſt ei heres: vt & ff de
acquir. hered. l. ſi ſeruum
quis. & ffeod. l. in bello.
manumittendo. Diſtin-
guitur tamen: quia ſi
ſciens alienum redimit,
perpetuô auditur domi-
nus preciu offerendo: ſi
ignorans, & credens eſſe
vendentis, auditur do-
minus intra triennium,
non vltrà: vt ffeod. l. in
bello. . ſi quis ſeruum.
Iliberum.JCASVS.
Si libero ab hoſtibus
capto is, qui redemit,
ius pignoris remiſit, non
erit libertus, ſed inge-
* Apollodoro.
b Ancilla ab
hoſtibus libe-
rata, an ſit do-
mino reſtituẽ-
da.
nuus: vnde ſi redemptor
decedat, filiis eius obſe-
uium non debebit.
baueris: reſtitui tibi res heredi-
tarias iubebit: ſi non tantum,
poſtquam reuerſus es, tempus
effluxit, quantum intentionem
tuam temporis prolixitate con-
quieſcere faciat . PP. V. Idib.
April. AA. Coss.
Seruus reuerſus ab hoſtibus reſti-
tuitur domino, ficut filius patri. h d.
BALD. & SALYC.
X. Iidem aa. & cc. Apollodora .
Ieut liberis P captis ab hoſti-
Shus e poniminio reueſis
ſtatus priſtinus reſtituitur: ſic
ſerui e domino. Vnde ſi hac, cu-
ius meminiſti, ancilla patris tui
fuit, nec commercio redempta
eſt d: reuerſa dominum, vel eius
ſequitur ſucceſſorem, qui per
captiuitatem hanc amiſerat. S.
III. Ralend. Maij, Hadrianopo-
li, AA. Coss.
Gratis dimiſſus non efficitur liber-
tus redemptoris: ſed durat ingenuus.
BALD. Vel ſic: Si nexus pigno-
ris redempto remittitur, libertus non
efficitur: nec vllum obſequium debet
remittenti, nec eius filis. SALYC.
x1. Iidem AA. & ce. Eutychio.
I liberum captum te ab ho-
ſtibus commercio redemit
Sabinus, & eum vinculum pi-
gnoris ſuperſtitem remiſiſſe tibi
probetur: non libertus effectus,
ſed ingenuitati, quam amiſeras,
reſtitutus, nullum filiis e eius
obſequium debes. S. XV. Ral.
Ianuar. AA. Coss.
Qui virtute militum liberantur,
non efficiuntur libertini; ſed ſuam
retinent libertatem. BALD.
XII. Iidem AA. & Ce.
Quintiana.
B hoſtibus capti f, & non
commercio redempti; ſed
virtute militum noſtrorum li-
berati, illicô ſtatum, quem capti-
uitatis caſu amiſerãt, recipiuts:
ſerui autem dominis ſuis reſti-
tuentur. Receptos enimeos, non
captos iudicare debemus: & mi-
litem noſtrum defenſorem eo-
rum decet eſſe, non dominumP.
S.V.Ralend. Ianuar.AA. Coss.
Omnis pater ex naturali affectu
deſiderat habere filium legitimum.
BALD. Vel ſic: Contrahens ma-
trimonium cum ea, quam redemit ab
hostibus, liberat eam à nexu pigno-
ris. SALYC.
e Nullum filijs. immô poteſt pro te agi interdicto de libero ho-
mine exhibendo: vt ffade libero-hom-exhibend. l.iij.S. ij
B hostibus.JCASVS. Captus ab hoſtibus, ſi non redimatur:
ſed virtute communi militum, ſuorum hoſtium poteſtatem
uaſerit, priſtinum ſtatum recuperat: ſi ſeruus fuit, domino reſti-
2260
remanebit:cum miles talium defenſor eſſe debeat, non dominus.
f Ab hostibus capti. & intra preſidia hoſtium deducti: ante
enim manet ciuis; nec fit ſeruus: vt ffeod. l, postliminij.
gRecipiunt.vt Instit. quib modis ius patria poteſt ſolS. ſed & qui
XIII. Iidem aA. & ce.
Quartina *.
Iis, qui te ab hoſtibus inge-
nuam captam commercio
redemit, ſibi matrimonio con-
iunxit: dignirate nuptiarum, &
voto futur iuſtæ ſobolis, vin-
culo pignoris tibi remiſſo i, red-
di natales priſtinos rationis eſt.
S.V. Id. Martij, CC. Coss.
Filia iure postlimini ſuccedit ma-
tri. BALD. Vel ſic: Filia reuerſa
ab hostibus ſuccedit matri in ciuita-
te mortuæ. purgatur enim defectus
captiuitatis, postlimini fictione.
BALD. Et res hereditarias vindi-
cat. SALYC.
XIV. IidemAAA & ce. Seuere.
Is poſtiminij l fliam ſrebus
humanis exempta matre, dum
in ſeruitutis ipſal neceſſitate per
captiuitatis cauſam fuit) euen-
tus purgato n vigore, ad eius le-
gitimam inuitat hereditatem:
nec tibi nmedij temporis fortu-
na, quo minus res maternas
ſucceſſione queſitas perſequi
poſſis, iniuriam fieri patimur.
Script. XVI. Ralendas April.
CC. Coss..
Redemptus etiam antequam offe-
rat precium redemptionis ſuæ, ſucce-
dit parentibus ſuis. BALD.
XV. Iiem AA. & ce.
p
rotraulo .
S, qui liber conſtitutus captus
ab hoſtibus commercio redi-
mirur, etiam antequam reſtitua-
tur pro eo data pecunia, ſuc-
ceſſionis iura ſibi vendicare fa-
uore ingenuitatis poreſt P: vt ex
ea poſſit precium pro ſe datum
exoluere.
Filius ſequitur conditionem ma-
tris quoad libertatem. BALD. Vel
ſic: Fli concepti, vel etiam nati ex
patre, & matre captiuis, patre ibi
mortuo:matre ver redempta, reuerſi
aus gaurtrs ens e mau.
Ommercio redempte fe-
mina filios, licet ex ſeruod
medio ſuſceptos tempore, origi-
ni ingenuitatis matris, iuxta ea,
quæ benignè placuerunt r, reddi
conuenit.S. V.Ralend. Septemb.
Viminacij, AA. Coss.
Lex nota. & h. d. Redemptus
à captiuitate debet precium pro re-
ſie. VIVIANVS.
q Ex ſeruo. nec enim patrem, ſed matrem ſequitur: vt S de
JEt quod dicit madio. i. poſt redemptio-
roi vindicat. l.partum.
nem, & ante redditionem precij.
z LAI... ..i A Hli-v oo,l. praſes.
r Placuerunt etiam nõ reddito precio pro filiis:vt Seoo,l praſes.
captus. ACCVRS. Fro-
RENTINVS.
h Non dominum nota * Pamphi.
militem debere defen-
dere. Inde eſt quod di-
... I2..
citur à militia. i. a à a Militia vnde
duritia, quam ſuſtinet dicatur.
pro nobis: vt ff.de milit.
testaml. j. S fin.
Sli CA svs loge¬.
nua ab hoſtibus ca-
pta, & redempta, ſi is,
qui redemit, eam ma-
trimonio copulauit ſibi,
tacité remiſſo pignore
priſtinum recuperat ſta-
tum.
i Tibi remiſſo. tacité,
& eſt argument. S. de
operis liber. l. libertæ. &
facit s eod. l i. & l ſi li-
berum.
I’l e Cvs Mare
ab hoſtibus capta, &
ibi decedente, an filia
reuerſa ratione legis
Cornelia poſſit ſucceſ-
ſionem matris vindica-
re, quæritur? Et dicitur
quod ſic: nec ſibi oberit
quod medio tẽpore erat
in ſeruitute: quominus
res per maternam ſuc-
ceſſionem ſibi quſitas
poſſit vindicare.
le Ius postliminij. imô
legis Corneli:vt S.eod.
l. captum. quæ eſt con-
tra. Sol. vt ibi. AccvRs.
l Ipſa. filia.
m Purgato ſcilicet ea
reuerſa: & ſic purgatus
eſt vigor illius euentus,
ſcilicet quod fuerat ca-
pra.
n Nec tibi nunc in
fortunio..
captus, & redemptus
interim quouſque pre-
tium ſoluerit, vel per
quinquennium ſeruie-
rit, in ſeruitio remane-
bit: ſi interim obueniat
ei aliqua ſucceſſie, vel
deferatur, an eam vin-
dicare poſſit, queritur?
Et dicitur quod ſic, vt
ex ea precium ſoluere
poſſit.
* Legen, ex
ſpecie mutar nerſ manuſc. Muca-
pecie mutat perſonas. aulo, vt &s.
O Fortuna. id eſt in¬ 7. de reſcind.
vend, & l.4. j.
Ie qui l asvs Lbert deiur ſe-
p Poteſt. nec b enim b SSeruum eſſe,
ſeruus eſt: ſed vinculc
pignoris adſtrictus, vt B
ſuprà eodeml.ij. & ffde
testa. l. qui testamento.
Sjj & ff de legatj l. ſ¬
natus. S finali.
Ommercio. CA-
Coss e eppra quis
ab hoſtibus redemit, &
interim, dum in ſerui-
tio eſt, filios ex ſerno
procreauerit: an ſoluen-
te ea precium, liberi in-
genui remaneant, qu-
ritur? Et dicitur quod
Liber.)
& vinculu pi-
noris adl
gi, differunt.
lſtrin-
c Liberi, quod
ad ingenuita-
té attinet, ma-
trẽ ſequuntur.