DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1284
non poteſt: vt ffde capit. demin.l. tutelas. S. fin...
N quaſtione. Iſta lex variis modis legitur per gloſſin ſui princ.
I aſieut in arvor partes, ſecuudaibi, les tamen tertia
ibi, Minores. quarta & vltima, ibi, Quem ſi. CASvS. Seius filium
habens in ſacris vinculis ſuæ poteſtatis, deportatus eſt: medio
tempore filius fecit te-
ſtamentum: contractus
celebrauit emẽdo, ven-
dendo. Poſtea Seius in
integrum reſtitutus eſt.
Ex iſto themate dux
eliciuntur queſtiones:
an valeat teſtamentum?
ad quod non reſpondet.
J C. Th 9.43. vel alij cõtractus, quam
lſing. Ide poſt- quaſtionem proſequi-
t ririueus tur dicens quod valent:
tatuit Theod. e..
lib. C. c.ueo & ſi filio datus erat tu-
tit.4,ll.1. Cont. tor, deſinit eſſe tutor
patre reuerſoniſi pater
eſſet prodigus, vel fu-
rioſus: quia patri non
preiudicat ſententia de-
portationis, quo minus
filius recidat in poreſta-
tem ſuam: quia ad om-
nia bona ſua reſtituitur:
quia ſi non haberet fi-
lium in poreſtate, lu-
ctuoſior eſſet reditus,
quàm diſceſſus. & hic
filius per emancipatio-
nem ſui iuris efficitur,
non per patris deporta-
tionem.
a In quastione. qu-
ſtio illa eſt an teſtamen-
tum filij eius, qui de-
portatus eſt, irritetur
patre in integrum reſti-
tuto: quam non ſoluit:
ſed aliis per eum geſtis
proſequitur.
b Deportati. ideõque
à poteſtate exemptus:vt
Inſtit. quibus modis ius
patr pot. ſol. S. cum autẽ..
ACCVRS.
c Remeante. poſt te-
ſtamentum factum: ſed
alij dicunt filium teſta-
tum poſt reuerſionem
patris.
d Patre. Quid de il-
a Deportatio lo medio tépore, quod
tollit ea, qua eſt poſt reſtitutionem,
ſunt iuris ciui- & ante reuerſionem?
’indulgentin. Reſpond. eſt in poreſta-
ndulgentie, te:quia ſicut à d
& reſtitutionis teiquia licut deporta-
differentia. tio facit ſtatim eum
e Teſtamenti perdere ciuitatem, &
filij, cuius pa-
ter fuit depor-
tatus, & poſtea
reſtitutus eſt,
an valeat.
tius Codicis ſum potiſſimum ſecutus
poſt BALD. quamuis in illis legi-
bus, in quibus ſcripſit præceptor meus
Alexander de Imola, eum præci-
puum habuerim.
X111. Imp. CONVS A.
ad Maximum P.V.
N queſtione? teſtamẽti, quod
deportati filius remeante-
patred feciſſet, remotis Vlpiani,
atq; Pauli notis, Papiniani pla-
cet valere ſententiam: vt in pa-
tris ſit filius poteſtate, cui di-
gnitas, ac bona reſtituta ſunt.
Geſta per filium tempore deporta-
tionis paternæ ſunt valida, donec fi-
lius fuerit ætatis legitimæ: ſi enim
non fuiſſet ætatis legitimæ, non ſorti-
rentur immutabilẽ effectum. BALD.
Ita tamen, vt geſta per filium,
cuius f conſilia legitima etas fir-
mauerat, rata 6 ſint, eodẽ in po-
teſtatem patriã redeunte, ne eo-
rumh receſſio efficiati (quod
eſt maxime abſurdum) eodem
tempore nec in patris, nec in ſua
quemquam fuiſſe poreſtate .
Tutor, & curator dati filio de-
portati, patre reſtituto deponunt offi-
cium tutelæ, & curæ, & pater reaſſu-
mit ius legitimæ administrationis:
niſi pater eſſet prodigus, & vitiorum
ſeruus: quia tunc nec tutela, nec cura
finitur: nec ius administrationis ad
patrem reuertitur, ne luctuofior filis
ſit paterna restitutio, quam fuerit
tota cius deportatio. BALDVS.
Minoresl enim ætate iure
quicquam agere prohibenturm.
Quibus n ſi damnato patre tu-
tor datus eſte, neceſſe eſt, vt ab
officio ſuo recedat regreſſo eo,
quem non ſolûm nomine redi-
quæ iuris ciuilis ſunt:ſic econtrà reſtitutio ſtatim recuperare: vt
ffde pœn.l. quidam. & jea. quem ſi comperta, &c. Item quid
ſi poſt reuerſionem? Reſp. indubitanter non valet. Item ſi filius
moritur patre non reſtitutoin quo valet teſtamentum? Reſp.in
d Teſtamenti aduentitiis, non ſolum in caſtrenſi, & quaſi: ſaluo tamen vſufru-
eius, qui dat ſe ctu patritvt S. de bon mat.l. ij.
adrogandum
ipſa adroga-
tione irritatur. ..
e Teſtamẽtum ibi dixi.
filij, cuius pa- f Cuius. ſcilicet fillj.
e Poteſtate. Imô non:vt S.eod. l in inſulam. Sed ibi ſola indul-
gentia poenæ, hîc b reſtitutio in integrum, quæ eſt ad omnia: vt
ter captus eſt, g Rata fint. Quid de teſtamento filij deportati? Irn. &
filio ipſo dece-
dente, patre
ipſo poſt re-
uertente, rum-
gitur retro te. infir.. alio. Item
ſtate, de quo
vide Bart. l. ſi
Cyprdiunt valere& pro eis eſt,quod ſnbicit, Ne eorun, &c&
Inſt de teſtam S ſed neque heres. ibi, quia totum hoc negotium, quod
au, rum- ugitur, vt iea conueniat ad id,quôd hic dicit, geſta Ioan dicit ir-
pitur:quia fin- ritari:ſicut d cûm teſtator ſe
dat in arrogationem:vt Inſt qui mo.
. en pr.r1to. Item pro eod. ff.de verb. ſign. l. verba contraxerunt.
fuire in pore. Sedſifaoreutane tto cod ſle vorb ſs
teſtamentum: & hoc in artic
ſtitutionem patris decederet, valet
ulo poteſt loqui hc lex etiam in
iaqui. Inn.S44 teſtamento, vbi dicit rata ſint, ne corum, &c.Secus ſi filius capti
ffde vſuçap.
Finis IX.Lib. Codicis Iuſtinianei.
ab hoſtibus teſtetur, & decedat ante patris reditum: nam neque
2463 CodlibIX. De ſent paſſ&c. Tit lj. 2464
eius teſtamentumſieut ſi non deceſſiſſet, valet, cum ſemper fin-
gatur in poteſtate fuiſſe: vt ff ad Macedl.IS ſi pendeat. & ffide-
capti l quod ſi filius & ffvnde liberi l.yS ſi quis deceſſerit. & de-
ſuis, & legit l ſi pater. At in deportati a filio non eſt fictio b,imô a Deportaiii-
vere eſt ſui iuris: inde eſt, quod habet tutorem, quem filius ca¬ lius ſui iuns
pti non habet: vtffdd e.
tat lamuie gſi ur ſſuis re lo loins
jcit. Item in bonis li- veritas our
berti parerni habet con¬ habet.
tra tabulas filius depor¬ Filij depor-
tati, non capti, non ob. capti
ſtante patre: vt ffde bon rerentia.
lib.l ſi necem. Sſi depor-
tatus. & facit ffade pact.
dot.l quotiens.
h q Ne orum. à fili
geſtorum. AccvRS.
i Efficiat.Id eſt ſi di-
ceres quod reſcinde-
rentur geſta per eum,
abſurdum ſequeretur,
quod ſequitur.
k Poteſtate. J Nor.
pro nobis, qui dicimus
nihil d’eſſe in pendenti. d In pendenti
vt not. Inſt. quib. modius patria poteſlas
pat pot. ſol. ſi ab hoſtib. an eſſe poſſir.
I Minores. bene dixi,
cuius conſilia legitima,
&c.
m Prohibentur. con-
tra ſe: ſed pro ſe ſic: vt
S de proc. l. non eo minus.
n Quibus. minoribus.
ODatus eſt. ſecus in
filio captivr f de tutel.
l. muto.S fin.
p Corruptum. & ſie
teſtamentum rumpitur:
vt dixi.
q Nam ſi patria. bene
dixi, nulla prauitate, &c.
é Seruo. Not. quiS e Peccati ſer-
facit peccatum, ſeruus uus eſt, qui
eſt peccati. peccati facit.
ſ Eorum minorum:vt
ſieut tutor integre vite:
nõ prodigus, vel malus
adminiſtrat:ita & parer
talis eſſe debet. Azo.
t Fugiat. ſcilicet pa-
ter, id eſt fugetur.
u Neque tutor datus
dudum Et ſic not mi-
rabile, quodf qui in po¬ f Tutorẽ quã-
teſtate patris eſt rutore doque hate,
haber, regulariter con- poreſtare eſt.
trà: vt Inſt. de tut. in pr.
2 Deſinat. Hoc caſu
filio, qui eſt in poreſta-
te, datur tutor contra
iuris regulam, & tutelæ definitionem. CVIACIVS.
x Praſtet. ſcilicet tutor, qui actione tutelæ tenebitur. AccvR.
y Deminuut. id eſt aggrauet:niſi eſſet prodigalitas...
z Cuius. ſcilicet patris cuſtodia eſt prouiſa, &c. & dic publici
iuris: id eſt tutelæ. Vt g ergo tutor tenetur reddere rationem g Pater, vttu-
ſie & pater, & vt bona obligara ſunt tutoris ſie & patris & ſic eſt e ree
contrà S. de bon. qua lib. l cum oportet. S non autem. Poteſt dici reddere ten
hanc corrigi, vel ſpeciale in quodam deportato. tur.
a Qua. ſcilicet gubernatio.
bq Quam diſceſſus. ſic S de apoſta. lhi, qui.
c Indulgentia, id eſt in integrum reſtitutio.
d Per ſe. vt & S. de pœn.l. deportatorum...
e C Reſtitutio. ſcilicet in integrum:vt & SodI.j.
85 Et filij Vide ſcripta ad l. oyzffde verboblig. CVIAE.,
f officis. patribus exhibendis:ſic S. de inoff teſt l ſi quando.
g Libertatem. id eſt h exiſtentiam ſui iuris.
h Teſtem habeant. id eſt dicant ſe liberatos poreſtate, non
pœna paternaiſed benignitate patris, qui eos emancipauit, Simi-
lis teſtificatio eſt S de admin.tut. l.lex, qua tutores. S ſed & ſi pa-
rons. ACCVRS.
re: ſed etiam officium ſuum nul-
la prauitate corruptumP libe-
ris prebere oportet: vt eorum
bona tueatur, & augeat. Nam
ſi patria poreſtate ad corrum-
pendi, atque effundendi parri-
monij licentiam abutatur, vt fu-
rioſo, ac dementi,itémque pro-
digo, libidinum omnium, vitio-
rûmque ſeruor, non eſt eorumſ
pecunia committenda, quin ab
adminiſtratione fugiat, neque
turor u eſſe deſinat , omniaque
minoris diſpẽdia ſuis ipſe dam-
nis preſtet *. Sententia verô
deportationis nullo patré præ-
iudicio deminuat V.
Quicquid deportatio abſtulit, re-
ſtitutio reſtituit: niſi ſit aliqua cauſa
ab extrinſeco impediens. BALD.
Quem ſi comperta integritas;
vt natur: ita officio liberis re-
ſtituerit, ei gubernacula rerum
tradenda ſunt, cuius ad imita-
tionem publici iuris prouiſa cu-
ſtodia eſt. Quea niſi bonis patri-
bus detur, luctuoſior erit filiis
reditus, quam diſceſſus P.Ideoq;
tantum ad reſtitutionem indul-
gentias valeat, quantum ad cor-
rectionem ſententia valuit: vt-
que deportationis ipſum per ſed
nomen rerum omnium ſpolia-
tio eſt: ita indulgenti reſtitu-
tio, bonorum ac dignitatis,
vno nomine amiſſorú omnium
ſit recuperatio. Et filij8 eman-
cipationem à patribus officiis f
petant: vt libertatems non dam-
nationis: ſed lenitatis paternæ
teſtem habeant . Dat. XVIII.
Ral. Octobr Sirmij, Criſpo II. &
Conſtantino II. CC. Coss.
n Libertas pro
exiſtentia ſui
itris.
REMISSI
N quaſtione. Iſta lex variis modis legitur per gloſſin ſui princ.
I aſieut in arvor partes, ſecuudaibi, les tamen tertia
ibi, Minores. quarta & vltima, ibi, Quem ſi. CASvS. Seius filium
habens in ſacris vinculis ſuæ poteſtatis, deportatus eſt: medio
tempore filius fecit te-
ſtamentum: contractus
celebrauit emẽdo, ven-
dendo. Poſtea Seius in
integrum reſtitutus eſt.
Ex iſto themate dux
eliciuntur queſtiones:
an valeat teſtamentum?
ad quod non reſpondet.
J C. Th 9.43. vel alij cõtractus, quam
lſing. Ide poſt- quaſtionem proſequi-
t ririueus tur dicens quod valent:
tatuit Theod. e..
lib. C. c.ueo & ſi filio datus erat tu-
tit.4,ll.1. Cont. tor, deſinit eſſe tutor
patre reuerſoniſi pater
eſſet prodigus, vel fu-
rioſus: quia patri non
preiudicat ſententia de-
portationis, quo minus
filius recidat in poreſta-
tem ſuam: quia ad om-
nia bona ſua reſtituitur:
quia ſi non haberet fi-
lium in poreſtate, lu-
ctuoſior eſſet reditus,
quàm diſceſſus. & hic
filius per emancipatio-
nem ſui iuris efficitur,
non per patris deporta-
tionem.
a In quastione. qu-
ſtio illa eſt an teſtamen-
tum filij eius, qui de-
portatus eſt, irritetur
patre in integrum reſti-
tuto: quam non ſoluit:
ſed aliis per eum geſtis
proſequitur.
b Deportati. ideõque
à poteſtate exemptus:vt
Inſtit. quibus modis ius
patr pot. ſol. S. cum autẽ..
ACCVRS.
c Remeante. poſt te-
ſtamentum factum: ſed
alij dicunt filium teſta-
tum poſt reuerſionem
patris.
d Patre. Quid de il-
a Deportatio lo medio tépore, quod
tollit ea, qua eſt poſt reſtitutionem,
ſunt iuris ciui- & ante reuerſionem?
’indulgentin. Reſpond. eſt in poreſta-
ndulgentie, te:quia ſicut à d
& reſtitutionis teiquia licut deporta-
differentia. tio facit ſtatim eum
e Teſtamenti perdere ciuitatem, &
filij, cuius pa-
ter fuit depor-
tatus, & poſtea
reſtitutus eſt,
an valeat.
tius Codicis ſum potiſſimum ſecutus
poſt BALD. quamuis in illis legi-
bus, in quibus ſcripſit præceptor meus
Alexander de Imola, eum præci-
puum habuerim.
X111. Imp. CONVS A.
ad Maximum P.V.
N queſtione? teſtamẽti, quod
deportati filius remeante-
patred feciſſet, remotis Vlpiani,
atq; Pauli notis, Papiniani pla-
cet valere ſententiam: vt in pa-
tris ſit filius poteſtate, cui di-
gnitas, ac bona reſtituta ſunt.
Geſta per filium tempore deporta-
tionis paternæ ſunt valida, donec fi-
lius fuerit ætatis legitimæ: ſi enim
non fuiſſet ætatis legitimæ, non ſorti-
rentur immutabilẽ effectum. BALD.
Ita tamen, vt geſta per filium,
cuius f conſilia legitima etas fir-
mauerat, rata 6 ſint, eodẽ in po-
teſtatem patriã redeunte, ne eo-
rumh receſſio efficiati (quod
eſt maxime abſurdum) eodem
tempore nec in patris, nec in ſua
quemquam fuiſſe poreſtate .
Tutor, & curator dati filio de-
portati, patre reſtituto deponunt offi-
cium tutelæ, & curæ, & pater reaſſu-
mit ius legitimæ administrationis:
niſi pater eſſet prodigus, & vitiorum
ſeruus: quia tunc nec tutela, nec cura
finitur: nec ius administrationis ad
patrem reuertitur, ne luctuofior filis
ſit paterna restitutio, quam fuerit
tota cius deportatio. BALDVS.
Minoresl enim ætate iure
quicquam agere prohibenturm.
Quibus n ſi damnato patre tu-
tor datus eſte, neceſſe eſt, vt ab
officio ſuo recedat regreſſo eo,
quem non ſolûm nomine redi-
quæ iuris ciuilis ſunt:ſic econtrà reſtitutio ſtatim recuperare: vt
ffde pœn.l. quidam. & jea. quem ſi comperta, &c. Item quid
ſi poſt reuerſionem? Reſp. indubitanter non valet. Item ſi filius
moritur patre non reſtitutoin quo valet teſtamentum? Reſp.in
d Teſtamenti aduentitiis, non ſolum in caſtrenſi, & quaſi: ſaluo tamen vſufru-
eius, qui dat ſe ctu patritvt S. de bon mat.l. ij.
adrogandum
ipſa adroga-
tione irritatur. ..
e Teſtamẽtum ibi dixi.
filij, cuius pa- f Cuius. ſcilicet fillj.
e Poteſtate. Imô non:vt S.eod. l in inſulam. Sed ibi ſola indul-
gentia poenæ, hîc b reſtitutio in integrum, quæ eſt ad omnia: vt
ter captus eſt, g Rata fint. Quid de teſtamento filij deportati? Irn. &
filio ipſo dece-
dente, patre
ipſo poſt re-
uertente, rum-
gitur retro te. infir.. alio. Item
ſtate, de quo
vide Bart. l. ſi
Cyprdiunt valere& pro eis eſt,quod ſnbicit, Ne eorun, &c&
Inſt de teſtam S ſed neque heres. ibi, quia totum hoc negotium, quod
au, rum- ugitur, vt iea conueniat ad id,quôd hic dicit, geſta Ioan dicit ir-
pitur:quia fin- ritari:ſicut d cûm teſtator ſe
dat in arrogationem:vt Inſt qui mo.
. en pr.r1to. Item pro eod. ff.de verb. ſign. l. verba contraxerunt.
fuire in pore. Sedſifaoreutane tto cod ſle vorb ſs
teſtamentum: & hoc in artic
ſtitutionem patris decederet, valet
ulo poteſt loqui hc lex etiam in
iaqui. Inn.S44 teſtamento, vbi dicit rata ſint, ne corum, &c.Secus ſi filius capti
ffde vſuçap.
Finis IX.Lib. Codicis Iuſtinianei.
ab hoſtibus teſtetur, & decedat ante patris reditum: nam neque
2463 CodlibIX. De ſent paſſ&c. Tit lj. 2464
eius teſtamentumſieut ſi non deceſſiſſet, valet, cum ſemper fin-
gatur in poteſtate fuiſſe: vt ff ad Macedl.IS ſi pendeat. & ffide-
capti l quod ſi filius & ffvnde liberi l.yS ſi quis deceſſerit. & de-
ſuis, & legit l ſi pater. At in deportati a filio non eſt fictio b,imô a Deportaiii-
vere eſt ſui iuris: inde eſt, quod habet tutorem, quem filius ca¬ lius ſui iuns
pti non habet: vtffdd e.
tat lamuie gſi ur ſſuis re lo loins
jcit. Item in bonis li- veritas our
berti parerni habet con¬ habet.
tra tabulas filius depor¬ Filij depor-
tati, non capti, non ob. capti
ſtante patre: vt ffde bon rerentia.
lib.l ſi necem. Sſi depor-
tatus. & facit ffade pact.
dot.l quotiens.
h q Ne orum. à fili
geſtorum. AccvRS.
i Efficiat.Id eſt ſi di-
ceres quod reſcinde-
rentur geſta per eum,
abſurdum ſequeretur,
quod ſequitur.
k Poteſtate. J Nor.
pro nobis, qui dicimus
nihil d’eſſe in pendenti. d In pendenti
vt not. Inſt. quib. modius patria poteſlas
pat pot. ſol. ſi ab hoſtib. an eſſe poſſir.
I Minores. bene dixi,
cuius conſilia legitima,
&c.
m Prohibentur. con-
tra ſe: ſed pro ſe ſic: vt
S de proc. l. non eo minus.
n Quibus. minoribus.
ODatus eſt. ſecus in
filio captivr f de tutel.
l. muto.S fin.
p Corruptum. & ſie
teſtamentum rumpitur:
vt dixi.
q Nam ſi patria. bene
dixi, nulla prauitate, &c.
é Seruo. Not. quiS e Peccati ſer-
facit peccatum, ſeruus uus eſt, qui
eſt peccati. peccati facit.
ſ Eorum minorum:vt
ſieut tutor integre vite:
nõ prodigus, vel malus
adminiſtrat:ita & parer
talis eſſe debet. Azo.
t Fugiat. ſcilicet pa-
ter, id eſt fugetur.
u Neque tutor datus
dudum Et ſic not mi-
rabile, quodf qui in po¬ f Tutorẽ quã-
teſtate patris eſt rutore doque hate,
haber, regulariter con- poreſtare eſt.
trà: vt Inſt. de tut. in pr.
2 Deſinat. Hoc caſu
filio, qui eſt in poreſta-
te, datur tutor contra
iuris regulam, & tutelæ definitionem. CVIACIVS.
x Praſtet. ſcilicet tutor, qui actione tutelæ tenebitur. AccvR.
y Deminuut. id eſt aggrauet:niſi eſſet prodigalitas...
z Cuius. ſcilicet patris cuſtodia eſt prouiſa, &c. & dic publici
iuris: id eſt tutelæ. Vt g ergo tutor tenetur reddere rationem g Pater, vttu-
ſie & pater, & vt bona obligara ſunt tutoris ſie & patris & ſic eſt e ree
contrà S. de bon. qua lib. l cum oportet. S non autem. Poteſt dici reddere ten
hanc corrigi, vel ſpeciale in quodam deportato. tur.
a Qua. ſcilicet gubernatio.
bq Quam diſceſſus. ſic S de apoſta. lhi, qui.
c Indulgentia, id eſt in integrum reſtitutio.
d Per ſe. vt & S. de pœn.l. deportatorum...
e C Reſtitutio. ſcilicet in integrum:vt & SodI.j.
85 Et filij Vide ſcripta ad l. oyzffde verboblig. CVIAE.,
f officis. patribus exhibendis:ſic S. de inoff teſt l ſi quando.
g Libertatem. id eſt h exiſtentiam ſui iuris.
h Teſtem habeant. id eſt dicant ſe liberatos poreſtate, non
pœna paternaiſed benignitate patris, qui eos emancipauit, Simi-
lis teſtificatio eſt S de admin.tut. l.lex, qua tutores. S ſed & ſi pa-
rons. ACCVRS.
re: ſed etiam officium ſuum nul-
la prauitate corruptumP libe-
ris prebere oportet: vt eorum
bona tueatur, & augeat. Nam
ſi patria poreſtate ad corrum-
pendi, atque effundendi parri-
monij licentiam abutatur, vt fu-
rioſo, ac dementi,itémque pro-
digo, libidinum omnium, vitio-
rûmque ſeruor, non eſt eorumſ
pecunia committenda, quin ab
adminiſtratione fugiat, neque
turor u eſſe deſinat , omniaque
minoris diſpẽdia ſuis ipſe dam-
nis preſtet *. Sententia verô
deportationis nullo patré præ-
iudicio deminuat V.
Quicquid deportatio abſtulit, re-
ſtitutio reſtituit: niſi ſit aliqua cauſa
ab extrinſeco impediens. BALD.
Quem ſi comperta integritas;
vt natur: ita officio liberis re-
ſtituerit, ei gubernacula rerum
tradenda ſunt, cuius ad imita-
tionem publici iuris prouiſa cu-
ſtodia eſt. Quea niſi bonis patri-
bus detur, luctuoſior erit filiis
reditus, quam diſceſſus P.Ideoq;
tantum ad reſtitutionem indul-
gentias valeat, quantum ad cor-
rectionem ſententia valuit: vt-
que deportationis ipſum per ſed
nomen rerum omnium ſpolia-
tio eſt: ita indulgenti reſtitu-
tio, bonorum ac dignitatis,
vno nomine amiſſorú omnium
ſit recuperatio. Et filij8 eman-
cipationem à patribus officiis f
petant: vt libertatems non dam-
nationis: ſed lenitatis paternæ
teſtem habeant . Dat. XVIII.
Ral. Octobr Sirmij, Criſpo II. &
Conſtantino II. CC. Coss.
n Libertas pro
exiſtentia ſui
itris.
REMISSI