DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29294#0214
VII. 54
Mikołaj Franciszek [Kod. VIII. 191]
K
N1C0LAVS (k
CAPITANEYS MSCi.SLAViEKSLS b
CASLHIRi PALATiNi TROCEN* FiUYS
NATYS A. Jff89.
275. Mikołaj Franciszek Sapieha, obraz w Ge-
nealogii kodeńskiej, 1709
276. Mikołaj Franciszek Sa-
pieha, przerys J. Łoskie-
go, 1855
Projekt: MN Kraków, Rys. 5803, karta 52
bez rysunku, zamarkowanego tylko podpisem:
NICOLAUS 6. | Casimiri Palatini Trocensis filius, Capitaneus
Mscislaviensis. Natus 1689248.
Epigramat:
NICOLAUS 6,
in exteris moritur Berolini.
Abdidit hunc nostris oculis conterminus Orbis,
Hunc alium, votis restituetąue solo249.
Obraz: Ol. pł., 118 x 77 cm.
Zamek Królewski na Wawelu, dep. 758 (il. 275).
NICOLAUS 6. | CAPITANEUS MSCISLAVIENSIS EX | CASI-
MIRI PALATINI TROCENSIS FILIUS | NATUS A. 1689
Przerys: MN Warszawa, Rys. Pol. 2230/54 (il. 276).
Mikołaj Franciszek (11 II 1689 - 2 VII 1716), starosta mścisław-
ski, syn wojewody trockiego Kazimierza Władysława i jego pierw-
szej żony, Franciszki z Kopciów250.
Ukazany w zbroi, nosi wysoką siwą perukę a, la lion, co pozwala
datować oryginał na pocz. XVIII wieku i wyrazić przypuszczenie,
że mógł być malowany ok. 1709, w tym samym czasie, co pierwot-
nie umieszczony w tableau wizerunek jego starszego brata, Jana
Fryderyka. Niewątpliwe walory plastyczne oraz pewna teatralność
maniery, typowa dla dworskich portretów rycerskich doby saskiej,
każą upatrywać wykonawcy wśród malarzy środowiska drezdeń-
skiego.
Przypuszczalny czas powstania pośrednio potwierdza też wy-
mieniony w podpisie tytuł starosty mścislawskiego, którym Mi-
kołaj Franciszek był do roku 1709. Napis widniejący dziś na ob-
razie wyszedł co prawda spod ręki restauratora, ale miał takie
samo brzmienie jak oryginalny, od którego różni się tylko liter-
nictwem.
248 Mikołaj 6. Syn Kazimierza wojewody trockiego. Starosta mścisławski. Urodzony 1689.
249 Mikołaj 6. | Na obczyźnie zmarł, w Berlinie. | Ukrył go naszym oczom pobliski świat
| Odmienionego, przywróci nadziejom i krajowi.
250 Sapieha 1995c, s. 110.
202
Mikołaj Franciszek [Kod. VIII. 191]
K
N1C0LAVS (k
CAPITANEYS MSCi.SLAViEKSLS b
CASLHIRi PALATiNi TROCEN* FiUYS
NATYS A. Jff89.
275. Mikołaj Franciszek Sapieha, obraz w Ge-
nealogii kodeńskiej, 1709
276. Mikołaj Franciszek Sa-
pieha, przerys J. Łoskie-
go, 1855
Projekt: MN Kraków, Rys. 5803, karta 52
bez rysunku, zamarkowanego tylko podpisem:
NICOLAUS 6. | Casimiri Palatini Trocensis filius, Capitaneus
Mscislaviensis. Natus 1689248.
Epigramat:
NICOLAUS 6,
in exteris moritur Berolini.
Abdidit hunc nostris oculis conterminus Orbis,
Hunc alium, votis restituetąue solo249.
Obraz: Ol. pł., 118 x 77 cm.
Zamek Królewski na Wawelu, dep. 758 (il. 275).
NICOLAUS 6. | CAPITANEUS MSCISLAVIENSIS EX | CASI-
MIRI PALATINI TROCENSIS FILIUS | NATUS A. 1689
Przerys: MN Warszawa, Rys. Pol. 2230/54 (il. 276).
Mikołaj Franciszek (11 II 1689 - 2 VII 1716), starosta mścisław-
ski, syn wojewody trockiego Kazimierza Władysława i jego pierw-
szej żony, Franciszki z Kopciów250.
Ukazany w zbroi, nosi wysoką siwą perukę a, la lion, co pozwala
datować oryginał na pocz. XVIII wieku i wyrazić przypuszczenie,
że mógł być malowany ok. 1709, w tym samym czasie, co pierwot-
nie umieszczony w tableau wizerunek jego starszego brata, Jana
Fryderyka. Niewątpliwe walory plastyczne oraz pewna teatralność
maniery, typowa dla dworskich portretów rycerskich doby saskiej,
każą upatrywać wykonawcy wśród malarzy środowiska drezdeń-
skiego.
Przypuszczalny czas powstania pośrednio potwierdza też wy-
mieniony w podpisie tytuł starosty mścislawskiego, którym Mi-
kołaj Franciszek był do roku 1709. Napis widniejący dziś na ob-
razie wyszedł co prawda spod ręki restauratora, ale miał takie
samo brzmienie jak oryginalny, od którego różni się tylko liter-
nictwem.
248 Mikołaj 6. Syn Kazimierza wojewody trockiego. Starosta mścisławski. Urodzony 1689.
249 Mikołaj 6. | Na obczyźnie zmarł, w Berlinie. | Ukrył go naszym oczom pobliski świat
| Odmienionego, przywróci nadziejom i krajowi.
250 Sapieha 1995c, s. 110.
202