Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
Cod. Pal. germ. 258

nummer 10 [280r]), 286', 287r-358' (bis auf Kapitelnummern 11, 12 [312r, 336r]), 370v,
371'-416v (bis auf Kapitelnummer 14 [40lr]), 425v, 426r-490v (bis auf Kapitelnummern 16,
17 [465r, 490r]), 491v-514v (bis auf Kapitelnummer 18 [514r]), 515v, 515ar/v, 516r-536v,
538v, 539r—6011 (bis auf Kapitelnummern 20, 21 [577r, 601r]), 603v, 604r-689v (bis auf Ka-
pitelnummern 22, 23, 24 [641r, 665r, 689r]), 690v, 691'—712v, 713v, 714r-736v (bis auf Kapi-
telnummer 26 [736r]), 748', 749r-760v (bis auf Kapitelnummer 27 [760r]), 761v, 762r-878v
(bis auf Kapitelnummern 28, 29, 30, 31 [776r, 802r, 842r, 868r]) leer.

MM

Cod. Pal. germ. 258

Samuel Zimmermann: Dialogus

Papier • 180 Bll. • 28,6 x 21 • Augsburg • 1573

Lagen: (IV+2)7'r (mit Spiegel, Bl. 1*) + II11 + 8 III59 + I59b* (mit Bl. 59a*) + III65 + IV73 + 2 III85 + IV93 + 13 III171*
+ (II+2)176 (mit Spiegel). Spiegel und Vorsatzbll. (1*, 176*) modern. Foliierung des 16. Jhs.: 1-153; des 17. Jhs.:
1-162, Bll. 1*, 7a*, 59a*—59b*, 163*—176*, diese mit moderner Zählung. Wz.: Wappen der Stadt Augsburg,
Piccard 14, 1/970 (Prag 1581). Schriftraum (mit roter Tinte begrenzt): 20,2 x 11,7; 21-24 Zeilen. Deutsche
Kursive des 16. Jhs. von einer Hand (Samuel Zimmermann?). Am Rand ausgeworfene Betreffe in Rot. Titelbll.
und Überschriften in Auszeichnungsschrift. 8r-llv Text zeilenweise abgesetzt. Brauner Kalbledereinband über
Pappe auf fünf Doppelbünden mit blinden Streicheisenlinien sowie Einzel- und Rollenstempeln in Gold. Vorder
und Rückseite Rolle: Blattranken (10,3 x 1,2). Vorderseite in Gold: Dialogvs/ Vom Büchsen geschoß/ vnnd Feur-
werckh/ 1573. Rückseite anderer Mittelstempel. Gepunzter Goldschnitt mit floralem Rankwerk. Eingelegter
Zettel mit vorgesehenem, auf dem Rücken jedoch nicht ausgeführtem Rückentitel (17. Jh., römisch): 258/ Me-
dicinq et/ rerum naturalium/ Dialogus/ Samuelis Zum-/ merman. Blau-weißes Kapital. Schlitze für vier Ver-
schlußbänder. Restaurierung 1975 (Walter Schmitt/Heidelberg).

Herkunft: Hs. datiert auf 9. Dezember 1573 (7V) und wahrscheinlich autograph. Zimmermann ließ die von ihm
selbst hergestellten Hss. einheitlich binden (vgl. Leng 1, S. 356-358). Hs. verzeichnet 1584 im Inventar der
Privatbibliothek Kurfürst Ludwigs VI. von der Pfalz: Vatikan BAV Cod. Pal. lat. 1947, 28r Gesprech zwischen
zween Personen von fewerwerck durch Samueln Zimmermann von Augspurg (Kopie in Vatikan BAV Cod. Pal.
lat. 1919, 22v). V Capsanummer: C. 120.

Schreibsprache: bairisch.

Literatur: Wille, S. 41; Wilken, S. 390; Leng 2, S. 162-164.

lr-154v SAMUEL ZIMMERMANN, DIALOGUS. [Titel:] >Dialogvs Oder Gespräch
zwayer Personen nemhhch aines Buchsenmaisters mit ainem Fewrwerckher von der khunst
vnd rechtem Gebrauch des Buchsengeschoss vnd Fewrwerckhs. In zwen Fhaü gethailt.
Darinen vil thräffenhcher gehaimnussen verborgner Stuckh auch alle derselhigen vrsachen
vorth ail behende Gr uff gelehrnet so vil in Frag vnd Antwurt verfasst vnd aussgesprochen
mag werden. Durch Samuelen Zummerman von Augspurg Register am Endt diss Buechs<.
(2r-7') [Vorrede:] >Vorredt<. Zway Sprichwortt haben wir von den allten her... 7' Geben
in Augspurg denn Neuntten December Im Jar alß man zallt nach Christy vnsers Selligma-
chers gehurt fünffzechen hundert vnnd im drey vndt sibentzigstenn. (8r-ll') [Reimvor-
rede:] >Eingang Inn Nachuolgendts gesprach Reimen weiß gestellt Der Buchsenmaister
hept an vnnd Sprucht zum Fewrwerckher<. Will komb will komb mein lieber gspan/ waher
also was ligt dir an! ... 11' Wolauf mit mir wir wellen thran/ Glickh winscht vns Samuel

280
 
Annotationen