Noris, Enrico: Cenotaphia Pisana Caii et Lvcii Caesarum dissertationibus illustrata: Coloniae Obseqventis Ivliae Pisanae origo ... ; Caesaris vtriusque vita, gesta, & annuae eorundem inferiae exponuntur ... ; Parergon De annis regni Herodis: de Praesidibus Syriae, ac Romanis in Asia Prouincijs (Venetiis, 1681) [Cicognara, 4056]

Dissertatio Prima.

ip

cnim deccm ? tantum milliarijs Pisis distans, erat siib iurisdidione proconsii-
lis Galli^ Ciialpin^. Suetonius de C^iare Gallfc proconsiile cap.z^. scribit:
CraJJum Pompewmque in <vrbem prouincia Jua Lucam extrados 5 com~
puht, *vt detrudendi DomitJ canfa 5 confulatum alterum peterent . Cice-
roni tamen maior fides habenda, qui de Pompeio scribit ad P. Lentulum
lib.i. fam.ep.9. eoque itinere Lucam ad C&farem venit: <vbi multade mea>
sententia quejius efi Cafar, quippe qui etiam Rauenna Crajfum ante vi~
dijfet. Rauenna altera erat Galli^ Cisalpin^ vrbs in prouincfc finibiis sita
versus Ariminum, vbi Crastiis C^sarem conuenit ? vti postea eundemLuc§
Pompeius adiuit s

C A P V T IL

GolonU militares a Sjlla primum deduffa. Pifa colonia militaris confli-
tuta a C&fare ? vel ab Augufio , Illlia. Opscqucns nuncupa-*
tur. Vetufia Pifarum familu ex vtroque Cafarnm Cenotaphio, alijs
que 'vetussis epitaphijs producuntur «

CVm Romana plebs adeo excresteret, vt vrbano agro ali non posset, vr-
bes vero in ditionem populi Romani ledadf^ , diuturnioribus bellorum
calamitatibus asssidbj, ciuium infrequentia Iaborarent, e re visum fuit ex
vrbe atque agro Romano colonos in deuicfta oppida destinare . Hinc Rul-
lus tanta contentione agrariam legem promouebat, vt fentina vrbis ex-
hauriretnr 5 & ItalU fohtudo frequentaretur 5 teste Cicerone orat. in

etiam finitimorum hostium incursiones reprimebant. H<g ciuium Roma-
manorum colonfc nuncupat^ . Sylla ditftator militum etiam colonias inue-
xit, in quas non plebem vrbanam * sed suos milites deduxit. Is enim cum
ingenti ciuium edita strage, plus vnus quam vniueria Respublica posset5par~
tam sibi arrnis potestatem, armis pariter seruandam ducens, milites quorum
opera ad tantg potentias fastigium euaserat, colonos varias in vrbes deduxit,
vt opportunis in locis dispofiti in ipfius poteftate Italiam continerent, trans-
latis adeos veterum pojsesiornm pradvjs . Appiani verba sunt lib.i. bel.ciu.
pag.410. Horum plerosque in Etruriam misit, quos poftea Catilina suasin
partes pellexit, eosHemque histe Cicero in Catil. 2,. defcribit : Hi fmt ho~
mines ex his colonijs^ quos Fefulk Sylla confiitmt 5 quos ego <vniuerfos ciues
esie optimos & fortissimos fentio \ fed tamen hi funt coloni, qui fe inspera-
tis 5 repentinifqne pecuntjs fumptuofius infolentiufque iattarunt : hi dum
adificant tanquam beati , dum pradtjs 5 lellicis 5 familqs magnis 5
conuiupjs 9 apparatibus deleBantur 5 m tantum as ahenum mcide-
runt 5 <vti 5 Jt falui ejfe velint , Sylla Jit ijs ab inferis excitandus . Sa-
ne centum ac viginti hominum millia eo latrocinio agros 5 exclusis antiquis
possestbribus 5 obtinuere . Nunquam exempla ibi consistunt 5 vnde coepe-
runt} nec quiiquam sibi turpe ducit quod alteri vtile fuit . Hinc cum Iu-
lius Cgsar orbis Romam impcrium occupare ambitiosa mente agitaret p SyL

B % le

eundem 5 qui m altera ad populum habita notat
d Komanis collocatas 5 <vt ejfe non oppida Italia
sviderentur. Etenim recentes coloni, tum vrbes i

colonias sic idoneis m locis
, fed propugnacula imperij
1 ossicio continebant, tum