DOI article:
Żurowska, Klementyna: Geneza zachodniej części tak zwanej drugiej katedry wawelskiej
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.26676#0052
Rys. 5. Kraków, Wawel, druga katedra, rekonstrukcja rzutu poziomego części zachodniej
według A. Szyszko-Bohusza, skala 1 : 500
poziomy na zewnątrz i w poszczególnych częściach katedry, a końcową, za-
chodnią przestrzeń naw bocznych przy zejściach do krypty określił jako po-
desty umieszczone niżej od pozostałej przestrzeni naw bocznych. Dzięki znajo-
mości reliktów w grobie koło pomnika Sobieskiego oraz w kryptach: pod ka-
plicą biskupa Grota i w rejonie trumny Augusta II, podał rekonstrukcję ry-
sunkową pierwotnego planu i elewacji całości. Dla Szyszko-Bohusza romańska
katedra wawelska była dużą bazyliką o długości około 56 m, z transeptem
i czterema wieżami doczepionymi do narożników korpusu (rys. 6). Za rekonstruk-
cją Szyszko-Bohusza poszło szereg autorów prac syntetycznych: Dobrowolski,
Lepiarczyk, Świechowski i Miłobędzki 26. Z kolei Hawrot i Przybyszewski widzą
w omawianych reliktach pozostałości dwu różnych budowli. Dla Hawrota
pierwsza z nich, nie ukończona, zaprojektowana miała być jako trzynawowa
bazylika bez transeptu i bez wież, ale już z dwoma chórami i kryptą od zacho-
du 27. Z tej pierwszej koncepcji pochodziłaby krypta Św. Leonarda z jej wejściem
południowym przy apsydzie oraz z pilastrami, których bazy określają pierwotny
poziom krypty. W drugim okresie zmieniono pierwotny projekt. Pogłębiono
i przesklepiono kryptę. Wykonano dwa przeciwległe wejścia w ścianach połud-
niowej i północnej i dobudowano wieże. Między wieżami a kryptą u Hawrota
znów pojawiają się, rekonstruowane przez Wojciechowskiego, przedsionki 28.
26 Dobrowolski, Sztuka Krakowa..., s. 54. — Lepiarczyk, o. c., s. 76. — Świechowski,
Budownictwo... s. 115. — Świechowski i Zachwatowicz, o. c., s. 37. — Miłobędzki, o. c.,
s. 25-26.
27 Hawrot, o. c., s. 158-159.
28 Tamże, s. 160-162.
46
według A. Szyszko-Bohusza, skala 1 : 500
poziomy na zewnątrz i w poszczególnych częściach katedry, a końcową, za-
chodnią przestrzeń naw bocznych przy zejściach do krypty określił jako po-
desty umieszczone niżej od pozostałej przestrzeni naw bocznych. Dzięki znajo-
mości reliktów w grobie koło pomnika Sobieskiego oraz w kryptach: pod ka-
plicą biskupa Grota i w rejonie trumny Augusta II, podał rekonstrukcję ry-
sunkową pierwotnego planu i elewacji całości. Dla Szyszko-Bohusza romańska
katedra wawelska była dużą bazyliką o długości około 56 m, z transeptem
i czterema wieżami doczepionymi do narożników korpusu (rys. 6). Za rekonstruk-
cją Szyszko-Bohusza poszło szereg autorów prac syntetycznych: Dobrowolski,
Lepiarczyk, Świechowski i Miłobędzki 26. Z kolei Hawrot i Przybyszewski widzą
w omawianych reliktach pozostałości dwu różnych budowli. Dla Hawrota
pierwsza z nich, nie ukończona, zaprojektowana miała być jako trzynawowa
bazylika bez transeptu i bez wież, ale już z dwoma chórami i kryptą od zacho-
du 27. Z tej pierwszej koncepcji pochodziłaby krypta Św. Leonarda z jej wejściem
południowym przy apsydzie oraz z pilastrami, których bazy określają pierwotny
poziom krypty. W drugim okresie zmieniono pierwotny projekt. Pogłębiono
i przesklepiono kryptę. Wykonano dwa przeciwległe wejścia w ścianach połud-
niowej i północnej i dobudowano wieże. Między wieżami a kryptą u Hawrota
znów pojawiają się, rekonstruowane przez Wojciechowskiego, przedsionki 28.
26 Dobrowolski, Sztuka Krakowa..., s. 54. — Lepiarczyk, o. c., s. 76. — Świechowski,
Budownictwo... s. 115. — Świechowski i Zachwatowicz, o. c., s. 37. — Miłobędzki, o. c.,
s. 25-26.
27 Hawrot, o. c., s. 158-159.
28 Tamże, s. 160-162.
46