DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.25725#0016
Wreszcie trzeba pamiętać, że bunt nowoczesnych był możliwy
tylko dzięki teorii i praktyce ofiarowywanej im przez system akademic-
ki, Nawet gdy przedmiotem zainteresowania pozostaje Sztuka nowo-
czesna, warto wiedzieć, przeciw czemu odbywała się owa „perma-
nentna rewolucja".
Szukając przyczyn rehabilitacji pompierów trzeba wspomnieć
o jeszcze jednej, niebagatelnej, choć niewiele mającej wspólnego
z naukowymi i estetycznymi względami, o jakich była mowa. W świę-
cie kapitalistycznym dzieła sztuki pełnią, w stopniu większym niż
kiedykolwiek, rolę nie tylko towaru, ale i lokaty kapitału. Rekordowe
ceny, jakie na aukcjach osiągają obrazy Cezanne'a czy Picassa, nie są
już w żadnym stopniu wykładnią, niezaprzeczonej zresztą, rangi
artystycznej tych dzieł, lecz wynikiem procesów rynkowych, zacho-
dzących w międzynarodowym handlu dziełami sztuki. Wobec absur-
dalnych sum, jakich żąda się za dzieła „nowoczesnych", rewaloryza-
cja dziewiętnastowiecznego malarstwa Salonów stwarza wielką szan-
sę handlarzom sztuki. Pozwala bowiem na ożywienie rynku przez
włączenie do sprzedażnego obiegu wielkiej liczby obiektów dotąd
zamrożonych, bo skompromitowanych, a tym samym pozbawionych
walorów handlowych. Lewicowa prasa zachodnia, zawsze wyczulona
na społeczny i komercjalny aspekt funkcjonowania sztuki, skłonna jest
nawet w rehabilitacji pompierów widzieć wynik machinacji marszan-
dów, szukających nowego towaru dla nowych nabywców. Mają być
nimi w pierwszym rzędzie legendarnie bogaci „petrodolarowi" szei-
kowie. Ich upodobania, choć cenzurowane przez rygory islamu,
łatwiej mogą zaspokoić pompierzy niż awangarda.
Moda na akademizm trwa. Nie oznacza to jednak bynajmniej, że
wszystkie problemy, jakie przyniósł „renesans pompierów", są roz-
wiązane. Przeciwnie. Chyba żaden rozdział sztuki przeszłości nie budzi
w tej chwili takich sporów w zakresie interpretacji i estetycznej oceny,
co zresztą sprawia, że jest to obecnie jeden z najżywszych kierunków
badawczych. Zamieszanie pogłębia fakt, że brak jest ustaleń zupełnie
podstawowych, terminologicznych. Toteż rozpocząć trzeba od pyta-
nia- co to jest akademizm?
tylko dzięki teorii i praktyce ofiarowywanej im przez system akademic-
ki, Nawet gdy przedmiotem zainteresowania pozostaje Sztuka nowo-
czesna, warto wiedzieć, przeciw czemu odbywała się owa „perma-
nentna rewolucja".
Szukając przyczyn rehabilitacji pompierów trzeba wspomnieć
o jeszcze jednej, niebagatelnej, choć niewiele mającej wspólnego
z naukowymi i estetycznymi względami, o jakich była mowa. W świę-
cie kapitalistycznym dzieła sztuki pełnią, w stopniu większym niż
kiedykolwiek, rolę nie tylko towaru, ale i lokaty kapitału. Rekordowe
ceny, jakie na aukcjach osiągają obrazy Cezanne'a czy Picassa, nie są
już w żadnym stopniu wykładnią, niezaprzeczonej zresztą, rangi
artystycznej tych dzieł, lecz wynikiem procesów rynkowych, zacho-
dzących w międzynarodowym handlu dziełami sztuki. Wobec absur-
dalnych sum, jakich żąda się za dzieła „nowoczesnych", rewaloryza-
cja dziewiętnastowiecznego malarstwa Salonów stwarza wielką szan-
sę handlarzom sztuki. Pozwala bowiem na ożywienie rynku przez
włączenie do sprzedażnego obiegu wielkiej liczby obiektów dotąd
zamrożonych, bo skompromitowanych, a tym samym pozbawionych
walorów handlowych. Lewicowa prasa zachodnia, zawsze wyczulona
na społeczny i komercjalny aspekt funkcjonowania sztuki, skłonna jest
nawet w rehabilitacji pompierów widzieć wynik machinacji marszan-
dów, szukających nowego towaru dla nowych nabywców. Mają być
nimi w pierwszym rzędzie legendarnie bogaci „petrodolarowi" szei-
kowie. Ich upodobania, choć cenzurowane przez rygory islamu,
łatwiej mogą zaspokoić pompierzy niż awangarda.
Moda na akademizm trwa. Nie oznacza to jednak bynajmniej, że
wszystkie problemy, jakie przyniósł „renesans pompierów", są roz-
wiązane. Przeciwnie. Chyba żaden rozdział sztuki przeszłości nie budzi
w tej chwili takich sporów w zakresie interpretacji i estetycznej oceny,
co zresztą sprawia, że jest to obecnie jeden z najżywszych kierunków
badawczych. Zamieszanie pogłębia fakt, że brak jest ustaleń zupełnie
podstawowych, terminologicznych. Toteż rozpocząć trzeba od pyta-
nia- co to jest akademizm?