Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (9.2010)

II. 3. Sarkofag Zygmunta III Wazy, detal, fot. M. Rdesińska

Podobieństw pomiędzy sarkofagiem Zygmunta III Wazy a trumną jego
drugiej żony jest więcej. Przede wszystkim analogicznie rozplanowano zdo-
bienia, posługując się przy ich wykonaniu taką samą techniką. Boki skrzyń
i wiek obydwu sarkofagów podzielono na trzy pola. Kwatery na bokach skrzyń
wypełniono dekoracją reliefową, pola na wiekach grawerunkiem. Poszcze-
gólne kwatery boków skrzyń rozdzielono pełnoplastycznymi figurami, pola
na wiekach zaś identycznie profilowaną listwą z motywem akantu. Krawę-
dzie skrzyń i wiek ozdobione są również analogicznymi listwami, takimi
samymi na sarkofagu Zygmunta III (il. 3), co na trumnie Konstancji (il. 4).
Bok obydwu sarkofagów od strony „głowy” ozdobiono kartuszem herbo-
wym, od strony „nóg” zaś kartuszem z grawerowanym napisem. Na wiekach
umieszczono pełnoplastyczne krucyfiksy oraz grawerowane przedstawienia
aniołów zbierających krew Chrystusa do kielichów, Matki Bożej i św. Jana
u stóp krucyfiksu oraz - w rogach wieka - medaliony z przedstawieniami
ewangelistów i ich symboli.

Pomimo że stan zachowania grawerunków na wiekach obu sarkofa-
gów uniemożliwia przeprowadzenie dokładnej analizy stylistycznej, można
zauważyć pewne analogie kompozycyjne w przedstawionych w medalionach
scenach. Za przykład posłużyć mogą medaliony z wyobrażeniem św. Łuka-
sza Ewangelisty. Medaliony, choć umiejscowione nieco inaczej na wiekach
obydwu sarkofagów (na trumnie Konstancji Austriaczki w prawym dolnym
- bliższym „nogom” - rogu wieka, na trumnie Zygmunta III w lewym dol-
nym rogu), zawierają podobne przedstawienia: w obydwu po lewej stronie,

O pochodzeniu

sarkofagów

króla

Zygmunta III...

161