Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (13.2014)

IL 18. Kałwa, kościół p.w. św. Marii
Magdaleny, ołtarz boczny,
fot. Renata Sulewska


II. 19. Emanuel Eichel, wyd. Johann
Georg Hertel, rycina z serii nr 78,
repr. Betlej, Zbiór..., il. 102

wykorzystywane w dekoracyjnym malarstwie tego terenu73, powtarzają dwa
antyarchitektoniczne ołtarze boczne w kościele p.w. św. Michała Archanioła
w Skarszewach - analogiczne pod względem struktury, ale wykonane w innym
czasie74. Na podstawie protokołów wizytacji kościoła z lat 1765 i 1780 można
wnioskować, że ołtarz Matki Boskiej zwanej Turską (il. 21) powstał między
jedną a drugą. W pierwszym nie jest wspomniany, w drugim pojawia się obok
sześciu innych odnotowanych wcześniej. Był on zapewne wzorem dla jeszcze
późniejszego, bo niewymienianego w protokole wizytacji z 1780 r., ołtarza bocz-
nego, mieszczącego rzeźbiarskie przedstawienie wizji św. Bernarda z Clairvaux,
ustawionego symetrycznie przy filarze, po drugiej stronie nawy głównej75.

73 Zob. przyp. 109.
74 Wzorem była tu rycina nr 2 serii „K” (przedstawiającej ołtarze) opublikowanej przez
Klauberów (Johanna Baptistę i Josepha Sebastiana) według ich „inwencji”. Rycina zachowana
w zbiorach w MAK w Wiedniu, nr inw. KI 1-466-2; zob. http://sammlung.mak.at/search?q=Kl
auber&rows=l&start=54 dostęp 2.06.2016).
75 ADR sygn. G 61: Visitatio [...] Tribus Decanatibus, Gedanensi, Starogardiensi & Dirs-
chaviensi, s. 261; sygn. G 70: Visitatio generalis ecclesiar[um] Decanatuum Dirschavien[sis]
et Starogarfdiensis], k. 10 r. Obie nastawy zob. KZSP, Seria nowa, t. 5, z. 3, s. 53-54, il. 103,104.

Augsburskie
wzory
elementów...

23