DOI Artikel:
Skibiński, Franciszek: Dzieła Willema van den Blockego z kaplicy Św. Trójcy przy kolegiacie w Łowiczu
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.43437#0087
tęczówkami i źrenicami, a także uszach do połowy przesłoniętych włosami.
Należy pamiętać o tym, iż co prawda ten typ urody przynależy do kanonu ist-
niejącego powszechnie w rzeźbie, i nie tylko w rzeźbie, przełomu XVI i XVII w.,
jednak sposób wykonania wskazanych detali w zestawionych dziełach sugeruje
wykonanie ich przez jednego artystę. Można zatem przyjąć, iż Ukrzyżowanie
z łowickiego ołtarza nie jest niderlandzkim importem, a raczej dziełem Willema
van den Blockego i jego warsztatu. Sugerują to również znaczące różnice for-
malne pomiędzy nim a typowymi wyrobami warsztatów niderlandzkich. Uta-
lentowany czeladnik mistrza był twórcą bardzo udanych, alabastrowych figur
cnót, niesłusznie surowo ocenionych przez dotychczasowych badaczy, zapew-
ne z powodu zatarcia ich oryginalnego kształtu. Nie jest on jednak tożsamy
z rzeźbiarzami, którzy pracowali przy innych dziełach powstałych w warszta-
cie Willema van den Blockego, takich jak nagrobki Jana III Wazy oraz braci
Andrzeja i Baltazara Batorych w Barczewie czy też gdańskie epitafia Johanna
Brandesa i Eduarda Blemkego. Pracą zupełnie innej, znacznie mniej biegłej
ręki jest natomiast umieszczona w zwieńczeniu łowickiego ołtarza płasko-
rzeźba ukazująca Zmartwychwstanie (ił. 14).
II. 12. Figura Marii ze sceny
Ukrzyżowania (fragment),
Łowicz,
fot. Franciszek Skibiński
II. 13. Willem van den Blocke,
Pax, figura z nagrobka Jana III
Wazy (fragment), Uppsala,
fot. Franciszek Skibiński
Analizując okoliczności, w jakich Jan Tarnowski mógł zapoznać się z Wille-
mem van den Blockem i jego twórczością, Krzyżanowski wskazał na jego udział
w wyprawie Zygmunta III Wazy do Szwecji w 1593 r.40 Opinię tę należy pod-
trzymać, uzupełniając pewnymi szczegółami. Wiemy, że podkanclerzy Tar-
nowski towarzyszył królowi podczas jego wizyty w Gdańsku. Jego pobyt
nad Motławą w 1593 r. potwierdzają sygnowane tam przezeń dokumenty
40 Krzyżanowski, Plastyka nagrobna..., s. 291 -292.
Dzieła
Willema van
den Blockego
z kaplicy
Św. Trójcy...
85
Należy pamiętać o tym, iż co prawda ten typ urody przynależy do kanonu ist-
niejącego powszechnie w rzeźbie, i nie tylko w rzeźbie, przełomu XVI i XVII w.,
jednak sposób wykonania wskazanych detali w zestawionych dziełach sugeruje
wykonanie ich przez jednego artystę. Można zatem przyjąć, iż Ukrzyżowanie
z łowickiego ołtarza nie jest niderlandzkim importem, a raczej dziełem Willema
van den Blockego i jego warsztatu. Sugerują to również znaczące różnice for-
malne pomiędzy nim a typowymi wyrobami warsztatów niderlandzkich. Uta-
lentowany czeladnik mistrza był twórcą bardzo udanych, alabastrowych figur
cnót, niesłusznie surowo ocenionych przez dotychczasowych badaczy, zapew-
ne z powodu zatarcia ich oryginalnego kształtu. Nie jest on jednak tożsamy
z rzeźbiarzami, którzy pracowali przy innych dziełach powstałych w warszta-
cie Willema van den Blockego, takich jak nagrobki Jana III Wazy oraz braci
Andrzeja i Baltazara Batorych w Barczewie czy też gdańskie epitafia Johanna
Brandesa i Eduarda Blemkego. Pracą zupełnie innej, znacznie mniej biegłej
ręki jest natomiast umieszczona w zwieńczeniu łowickiego ołtarza płasko-
rzeźba ukazująca Zmartwychwstanie (ił. 14).
II. 12. Figura Marii ze sceny
Ukrzyżowania (fragment),
Łowicz,
fot. Franciszek Skibiński
II. 13. Willem van den Blocke,
Pax, figura z nagrobka Jana III
Wazy (fragment), Uppsala,
fot. Franciszek Skibiński
Analizując okoliczności, w jakich Jan Tarnowski mógł zapoznać się z Wille-
mem van den Blockem i jego twórczością, Krzyżanowski wskazał na jego udział
w wyprawie Zygmunta III Wazy do Szwecji w 1593 r.40 Opinię tę należy pod-
trzymać, uzupełniając pewnymi szczegółami. Wiemy, że podkanclerzy Tar-
nowski towarzyszył królowi podczas jego wizyty w Gdańsku. Jego pobyt
nad Motławą w 1593 r. potwierdzają sygnowane tam przezeń dokumenty
40 Krzyżanowski, Plastyka nagrobna..., s. 291 -292.
Dzieła
Willema van
den Blockego
z kaplicy
Św. Trójcy...
85