Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (13.2014)

wystawiane przez kancelarię kró-
lewską41. Wedle wszelkiego praw-
dopodobieństwa to właśnie wtedy
Zygmunt Waza zamówił u Willema
van den Blockego pomnik swego
ojca, nad którym prace rozpoczęły
się już jesienią tego samego roku42.
Równie istotny jest fakt, iż królo-
wi towarzyszył szwedzki szlachcic
Turę Bielke. Jak wskazują źródła
archiwalne, to właśnie on nadzo-
rował z ramienia króla przebieg
prac nad pomnikiem Jana III43.
Co więcej, jego nagrobek w kate-
drze w Linkóping jest również ar-
chiwalnie potwierdzonym dziełem
Willema van den Blockego44 45 46. Sunę

II. 15. Zmartwychwstanie, zwieńczenie ołtarza w kaplicy
Św. Trójcy w Łowiczu

Schele, któremu zawdzięczamy od-
krycie potwierdzającego autorstwo
dokumentu, uważał iż wykonano go
dopiero około 1619 r.45 Ardis Grosjean wskazał jednakże, iż w źródle tym mowa
jest o zamówieniu nagrobka przez samego Bielkego. Według niego, dzieło to po-
wstało jeszcze przed śmiercią zleceniodawcy podczas „krwawej łaźni” w Linkó-
ping w 1600 r., do Szwecji trafiło zaś dopiero po zniesieniu przez Gustawa Adolfa
zakazu wznoszenia pomników pomordowanym46. W świetle przedstawionych
powyżej informacji należy przyjąć, iż zarówno Jan Tarnowski, jak i Turę Bielke
zapoznali się z działalnością brabanckiego rzeźbiarza podczas pobytu dworu kró-
lewskiego w Gdańsku w 1593 r., a pierwszy z nich mógł zamówić nagrobek ojca
już podczas swego pobytu w nadbałtyckim mieście w 1593 bądź 1594 r.

41 Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, MK 138, Regestrum Cancellaria
Minoris..., s. 309.
42 Tak uważał już Ardis Grosjean, Wilhelm van den Blocke’s Bielke Tomb. A late sixteenth
century work in its historical Swedish-Polish Context, „Konsthistorisk Tidskrift” 1985, vol. 54,
s. 2-15.
43 Zob. Archiwum Państwowe w Gdańsku, sygn. 300, 36/65, s. 37, suplika Willema van den
Blockego do gdańskiej Rady z 1594 r. Należy zauważyć, że Franciszek Krzysiak nie zdołał odczy-
tać nazwiska Turę Bielkego (idem. Supliki Hansa Kramera i Willema van den Blocke do Rady
Miejskiej w Gdańsku, „Porta Aurea” 1999, t. 6, s. 76-77).
44 Biografia Turę Bielkego zob. Svenskt Biografiskt Lexikon, 1923, t. 4, s. 210-214. Por. Jerzy
Michalewicz, Dwór szwedzki Zygmunta III w latach 1587-1600, „Odrodzenie i Reformacja
w Polsce” 1966, t. 11, s. 170.
45 Sunę Schele, Bielkegraven i Linkopings domkyrka - ett verk av Wilhelm von dem Block,
„Konsthistorisk Tidskrift” 1951, vol. 20, s. 20-32.
46 Grosjean, Wilhelm van den Blocke’s..., s. 2-3,10-13.

86