DOI Artikel:
Wardzyński, Michał: Marmo bianco statuario z Carrary oraz inne importowane gatunki marmurów włoskich w małej architekturze i rzeźbie na terenie dawnej Rzeczypospolitej od XVI do końca XVIII w.
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.43437#0122
IL 25. Wilno, kościół Bernardynów, nagrobek
Piotra Wiesiołowskiego, 1634, wyk.
Wilhelm Richter (atryb.), marmo statuario
venato, Verde alpi I alpina, fot. Michal
Wardzyński, 2013
each pod Raszynem (po 1632 r.), Piotra Wie-
siołowskiego w kościele bernardyńskim w Wil-
nie (1634) (ii. 25)95 i Zygmunta Kazanowskiego
(zm. 1634) u warszawskich bernardynek96.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż jedynymi
znanymi mi rzeźbiarzami gdańskimi z tego
okresu, którzy dysponowali marmo bianco sta-
tuario byli Wilhelm Richter97 i Conrad Walther,
z których drugi w 1648 r. podjął się wykonania
nagrobka rodziny Krzysztofa Wiesiołowskie-
go (zm. 1637), marszałka wielkiego litewskie-
go, w kościele brygidek w Grodnie98. Z uwagi
na bliskie podobieństwo figury Immaculaty
z piaskowcowego portalu wejściowego tej świą-
tyni (1642)99 z innym dziełem atrybuowanym
anonimowemu Mistrzowi Nagrobka Biskupa
Adama Nowodworskiego - alabastrową pła-
skorzeźbą Matki Boskiej z bocznego ołtarza
maryjnego fundacji Cieleckich w katedrze pło-
ckiej (1647)100 można ostrożnie założyć, iż ar-
tystą odpowiedzialnym za powstanie całej tej
grupy mógł być właśnie Richter, wymieniony
przez Janusza Pałubickiego jako potencjalny
autor nagrobka biskupiego w Poznaniu101.
Identyczne formy, m.in. typ odkutych
w marmurze kararyjskim baz i kapiteli jońskich
i toskańskich kolumn, noszą wykonane w nie-
ustalonym dotąd warsztacie gdańskim portal
główny i ołtarz boczny na zakończeniu prawej (zachodniej) nawy bocznej kole-
giaty w Ołyce na Wołyniu, powstałej między 1635 i 1640 r. z fundacji Albrychta
95 Karpowicz, Chronologia i geografia niderłandyzmu..., s. 49-50, il. 8-9.
96 Wardzyński, Marmury i wapienie mozańskie..., s. 53-54. Tamże wykaz źródeł i literatury.
97 Gniezno, Archiwum Archidiecezjalne (AAGn), sygn. ACap. Luzy F7, dokument 3;
por. Katedra gnieźnieńska, 1.1, s. 433, aneks 8.
98 Juliusz Starzyński, Do dziejów polsko-gdańskich stosunków artystycznych w XVII wieku
(przyczynek archiwalny), „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury” 1939, nr 1, s. 66-70; Maria
Kałamajska-Saeed, Kościół brygidek w Grodnie [w:] Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej
XVI-XVIII w., red. Jerzy Lileyko, Lublin 2000, s. 356.
99 Kałamajska-Saeed, Kościół brygidek..., s. 353, il. 14.
100 Płock, Archiwum Diecezjalne w Płocku (ADP1), sygn. ACapPlock 11, Akta kapituły
płockiej, 1644-1656, s. 547. Por. Kazimierz Askanas, Sztuka Płocka, wyd. III poprac. i rozszerz.,
Płock 1991, s. 146, il. nlb. na s. 576.
101 Pałubicki, Richter Wiłhełm [w:] Połski słownik biograficzny, 31/2, 129,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1988, s. 285.
120