Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (22.2023)

II. 1-2. Ściana północna. Malowidła i schemat ikonograficzny rozmieszczenia scen: wizerunki dwóch
żeńskich świętych i apostołów, św. Jerzy, sceny z Księgi Rodzaju, ikonografia św. Anny oraz ikonografia
maryjna, po 1500, kościół w Sząbruku, fot. Joanna Jakutowicz

przypadkowa: górny fryz zajmują święte i apostołowie, poniżej, na zachodniej
części, widnieje wielkogabarytowy wizerunek św. Jerzego, a obok niego sceny
z Księgi Rodzaju oraz sceny z legendy św. Anny, przechodzące w sceny z życia
Marii. Jedynie trzy ostatnie cykle ikonograficzne można ująć w całość, mia-
nowicie jako ilustrację historii grzechu pierworodnego i jego przezwyciężenie
przez ofiarę Marii. Prawidłowe rozpoznanie ikonograficzne jest jednak utrud-
nione z powodu uszkodzenia całego cyklu: brak malowideł w części zachod-
niej, zatarte sceny w partii dolnej, a także liczne ubytki cyklu powstałe wskutek
wykucia otworu drzwiowego i zamontowania barokowej ambony.
Sceny z księgi Genesis prezentują typowe motywy wykorzystywane w ikonografii
średniowiecznej. Obecnie czytelne są tylko dwie: stworzenie Ewy i grzech pierwo-
rodny. Obie ujęte zostały w sposób standardowy. Stworzenie Ewy przedstawia
moment jej powstania z żebra śpiącego Adama, znajdującego się po prawej
stronie malowidła. Ewa zwraca się w lewą stronę, prawdopodobnie ku nie-
czytelnej postaci Boga Ojca, natomiast grzech pierworodny ukazuje moment
zerwania owocu z drzewa przez Ewę. Kompozycja ta, również częściowo
nieczytelna (uszkodzona prawa część z przedstawieniem Ewy), ukazana jest

66