DOI article:
Strzalkowski, Zbigniew: Problemy malarstwa tablicowego szkoły krakowsko-sądeckiej w Latach 1440-1460
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.27673#0049
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XVIII, zeszyt 5 — 1970
ZBIGNIEW STRZAŁKOWSKI
PROBLEMY MALARSTWA TABLICOWEGO
SZKOŁY KRAKOWSKO-SĄDECKIEJ
W LATACH 1440—1460
Gotyckie malarstwo tablicowe od dawna znajdowało się w kręgu za-
interesowań polskich historyków sztuki. Sądy ich na temat tegoż malar-
stwa kształtowały się równolegle z rozwojem aparatu naukowo-badaw-
czego i funkcją historii sztuki w ramach nauk humanistycznych. Poz-
wołiło to, w okresie dokonywania inwentaryzacji dóbr kulturalnych, w
2. poł. XIX w., wyodrębnić w polskim malarstwie tablicowym zespół
obiektów z terenów Podkarpacia, które określano jako powstałe w ma-
nierze „staroniemieckiej” lub „bizantyńskiej”.
Dopiero W. Łuszczkiewicz 1 swymi badaniaimi po raz pierwszy pró-
buje wyznaczyć szkole sądeckiej samoistną rolę, widząc szereg momen-
tów różniących ją od środowiska krakowskiego. Późniejsze prace in-
nych historyków sztuki walnie przyczyniły się do sformułowania współ-
nych cech stylowych malarstwa skoncentrowanego topograficznie wokół
Krakowa.
M. Wałicki nadał wysoką rangę naukową zagadnieniu warsztatu są-
deckiego, podkreślając istnienie jednolitego zespołu malarstwa tablico-
wego o wspólnych cechach. Po usystematyzowaniu materiału zabytkowe-
go uściślił datowanie, proponując dla wielu dzieł nową chronologię, przy
czym posługiwał się terminołogią typu: grupa spiska, grupa sądecka lub
krąg sądecki 2.
1 Malarstwo cechowe krakowskie XV i XVI w. Kraków 1874. RSAU T. 1;
t e n ż e. Obrazy szkól cechowych polskich XV, XVI i XVII wieku w Muzeum Na-
rodowym w Krakowie (dokończenie). Wiad. Num.-Archeolog. T. 3: 1896 nr 1—3
Warszawa 1896.
2 Stilstufen der gotischen Tafelmalerei in Polen im XV Jahrhundert. Warsza-
wa 1933 s. 18—22; t e n ż e. Malarstwo polskie XV wieku. Warszawa 1938 s. 57, 65—
69, 79. Rec.: T. Dobrowolski. BHS R. 8: 1946 z. 1/2 s. 70—84. T. Dobrowolski
był jej zwolennikiem. Bochnak zastąpił nazwę miejscową Nowy Sącz szerszym po-
jęciem — Podkarpacie; por.: A. B o c h n a k. Z dziejów malarstwa gotyckiego na
Podkarpaciu. Prace Kom. Hist. Sztuki PAU T. 6: 1934—35 z. 1 s. 8 n., 16 nn.;
Tom XVIII, zeszyt 5 — 1970
ZBIGNIEW STRZAŁKOWSKI
PROBLEMY MALARSTWA TABLICOWEGO
SZKOŁY KRAKOWSKO-SĄDECKIEJ
W LATACH 1440—1460
Gotyckie malarstwo tablicowe od dawna znajdowało się w kręgu za-
interesowań polskich historyków sztuki. Sądy ich na temat tegoż malar-
stwa kształtowały się równolegle z rozwojem aparatu naukowo-badaw-
czego i funkcją historii sztuki w ramach nauk humanistycznych. Poz-
wołiło to, w okresie dokonywania inwentaryzacji dóbr kulturalnych, w
2. poł. XIX w., wyodrębnić w polskim malarstwie tablicowym zespół
obiektów z terenów Podkarpacia, które określano jako powstałe w ma-
nierze „staroniemieckiej” lub „bizantyńskiej”.
Dopiero W. Łuszczkiewicz 1 swymi badaniaimi po raz pierwszy pró-
buje wyznaczyć szkole sądeckiej samoistną rolę, widząc szereg momen-
tów różniących ją od środowiska krakowskiego. Późniejsze prace in-
nych historyków sztuki walnie przyczyniły się do sformułowania współ-
nych cech stylowych malarstwa skoncentrowanego topograficznie wokół
Krakowa.
M. Wałicki nadał wysoką rangę naukową zagadnieniu warsztatu są-
deckiego, podkreślając istnienie jednolitego zespołu malarstwa tablico-
wego o wspólnych cechach. Po usystematyzowaniu materiału zabytkowe-
go uściślił datowanie, proponując dla wielu dzieł nową chronologię, przy
czym posługiwał się terminołogią typu: grupa spiska, grupa sądecka lub
krąg sądecki 2.
1 Malarstwo cechowe krakowskie XV i XVI w. Kraków 1874. RSAU T. 1;
t e n ż e. Obrazy szkól cechowych polskich XV, XVI i XVII wieku w Muzeum Na-
rodowym w Krakowie (dokończenie). Wiad. Num.-Archeolog. T. 3: 1896 nr 1—3
Warszawa 1896.
2 Stilstufen der gotischen Tafelmalerei in Polen im XV Jahrhundert. Warsza-
wa 1933 s. 18—22; t e n ż e. Malarstwo polskie XV wieku. Warszawa 1938 s. 57, 65—
69, 79. Rec.: T. Dobrowolski. BHS R. 8: 1946 z. 1/2 s. 70—84. T. Dobrowolski
był jej zwolennikiem. Bochnak zastąpił nazwę miejscową Nowy Sącz szerszym po-
jęciem — Podkarpacie; por.: A. B o c h n a k. Z dziejów malarstwa gotyckiego na
Podkarpaciu. Prace Kom. Hist. Sztuki PAU T. 6: 1934—35 z. 1 s. 8 n., 16 nn.;