DOI article:
Gapski, Ryszard: Ikonografia religijnego malarstwa ludowego w Małopolsce: uwagi o popularności w świetle statystyki
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.27404#0061
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXXVIII, zeszyt 4 - 1990
Ryszard gapski
IKONOGRAFIA RELIGIJNEGO MALARSTWA LUDOWEGO
W MAŁOPOLSCE
UWAGI O POPULARNOŚCI W ŚWIETLE STATYSTYKI
Dotychczasowe badania nad ikonografią sztuki ludowej w Polsce sprowadzają
się do zestawu kilku zaledwie opracowań1. Dotyczą one zdecydowanie tematyki
chrystologicznej i maryjnej. Nie licząc elementarnych informacji pojawiających
się na kanwie opracowań monograficznych sztuki ludowej, nie doczekały się
jeszcze żadnej oceny naukowej liczne przedstawienia Świętych Pańskich2.
W grupie tematów związanych z życiem Chrystusa dominuje problematyka
pasyjna: Chrystus w grobie3, Chrystus Frasobliwy4, Upadek pod krzyżem5,
ponadto niektóre tematy występujące w grafice i malarstwie, jak Święta Krew
z Walldürn6 czy Oko Opatrzności7. Pośród wyobrażeń maryjnych rysuje się
1 Pilną konieczność systematycznych i kompleksowych studiów nad ikonografią malarstwa ludowe-
go postulował w latach międzywojennych Tadeusz Seweryn (T. Seweryn, Polskie malarstwo ludowe,
Kraków 1937, s. 85 -92).
2
A. Jackowski, J. Jarnuszkiewicz, Szatka ludu polskiego, Warszawa 1967, s. XX
< ostatnio E. Fryś, A. Iracka, M. Pokropek, Sztuka ludowa w Polsce, Warszawa 1988,
s. 209-237.
3 J. Grabowski, Zespól rzeźb z wyobrażeniem Bożego Grobu, "Polska Sztuka Ludowa" (dalej
PSL), 2(1948), nr 2, s. 16-23.
4 M. Walicki, O nową interpretację pojęcia Chrystusa Frasobliwego, PSL, 8(1954), nr 2,
s. 100—103; A. Kunczyńska, Chrystus Frasobliwy w polskiej sztuce ludowej, PSL 14(1960), nr 4,
s- 211-228; H. Olędzka, L'ancienne sculpture du Christ Affligédes districts de Jasio, Krosno et Sanok
dans les collections du Musée de Traditions et des Arts Populaires a Varsovie, "Zeszyty Etnograficzne
Muzeum Kultury i Sztuki Ludowej w Warszawie", 1(1960), s. 74-87.
5S. Krzysztofowicz, Upadek Chrystusa pod krzyżem. Źródła ikonograficzne i ich inter-
pretacja w sztuce ludowej, PSL, 24(1970), nr 2, s. 81—90.
6E. Śnieżyńska-Stolot, Przedstawienia Świętej Krwi z Walldürn. Ze studiów nad
ikonografią w polskiej sztuce ludowej, PSL, 24(1970), nr 1, s. 27—36.
7S. Krzysztofowicz, Źródła ikonograficzne przedstawień Oka Opatrzności, PSL, 22(1968),
nr 2, s. 121-126.
Tom XXXVIII, zeszyt 4 - 1990
Ryszard gapski
IKONOGRAFIA RELIGIJNEGO MALARSTWA LUDOWEGO
W MAŁOPOLSCE
UWAGI O POPULARNOŚCI W ŚWIETLE STATYSTYKI
Dotychczasowe badania nad ikonografią sztuki ludowej w Polsce sprowadzają
się do zestawu kilku zaledwie opracowań1. Dotyczą one zdecydowanie tematyki
chrystologicznej i maryjnej. Nie licząc elementarnych informacji pojawiających
się na kanwie opracowań monograficznych sztuki ludowej, nie doczekały się
jeszcze żadnej oceny naukowej liczne przedstawienia Świętych Pańskich2.
W grupie tematów związanych z życiem Chrystusa dominuje problematyka
pasyjna: Chrystus w grobie3, Chrystus Frasobliwy4, Upadek pod krzyżem5,
ponadto niektóre tematy występujące w grafice i malarstwie, jak Święta Krew
z Walldürn6 czy Oko Opatrzności7. Pośród wyobrażeń maryjnych rysuje się
1 Pilną konieczność systematycznych i kompleksowych studiów nad ikonografią malarstwa ludowe-
go postulował w latach międzywojennych Tadeusz Seweryn (T. Seweryn, Polskie malarstwo ludowe,
Kraków 1937, s. 85 -92).
2
A. Jackowski, J. Jarnuszkiewicz, Szatka ludu polskiego, Warszawa 1967, s. XX
< ostatnio E. Fryś, A. Iracka, M. Pokropek, Sztuka ludowa w Polsce, Warszawa 1988,
s. 209-237.
3 J. Grabowski, Zespól rzeźb z wyobrażeniem Bożego Grobu, "Polska Sztuka Ludowa" (dalej
PSL), 2(1948), nr 2, s. 16-23.
4 M. Walicki, O nową interpretację pojęcia Chrystusa Frasobliwego, PSL, 8(1954), nr 2,
s. 100—103; A. Kunczyńska, Chrystus Frasobliwy w polskiej sztuce ludowej, PSL 14(1960), nr 4,
s- 211-228; H. Olędzka, L'ancienne sculpture du Christ Affligédes districts de Jasio, Krosno et Sanok
dans les collections du Musée de Traditions et des Arts Populaires a Varsovie, "Zeszyty Etnograficzne
Muzeum Kultury i Sztuki Ludowej w Warszawie", 1(1960), s. 74-87.
5S. Krzysztofowicz, Upadek Chrystusa pod krzyżem. Źródła ikonograficzne i ich inter-
pretacja w sztuce ludowej, PSL, 24(1970), nr 2, s. 81—90.
6E. Śnieżyńska-Stolot, Przedstawienia Świętej Krwi z Walldürn. Ze studiów nad
ikonografią w polskiej sztuce ludowej, PSL, 24(1970), nr 1, s. 27—36.
7S. Krzysztofowicz, Źródła ikonograficzne przedstawień Oka Opatrzności, PSL, 22(1968),
nr 2, s. 121-126.