DOI Artikel:
Szmydki, Ryszard: Uzupełnienie do inwentarzy pośmiertnych króla Jana Kazimierza z 1673 roku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27405#0085
ROCZNłKłHUMANłSTYCZNE
Tom XXXIX-XL zeszyt 4 - 199t-1992
RYSZARD SZMYDKI
Heveriee - Leuven
UZUPEŁNIENIE DO INWENTARZY POŚMIERTNYCH
KRÓLA JANA KAZIMIERZA Z 1673 ROKU
W paryskich Archives nationales figuruje pokaźna iiość dokumentów po
ostatnim króiu polskim z dynastii Wazów - Janie Kazimierzu. Jak wiadomo,
zmarł on we Francji, w opactwie św. Marcina w Nevers (którego był zresztą
dożywotnim posiadaczem) 22 grudnia 1672 r. Nazajutrz po śmierci połskiego
władcy dokonano opieczętowania ruchomości zabranych przez zmarłego na czas
podróży z Paryża do uzdrowisk w Bourbon i Sainte-Reine. Także w Paryżu
kompetentne władze sądowe przystąpiły do zabezpieczenia pozostawionych przez
Jana Kazimierza przedmiotów w opactwie Saint-German-des-Prés. Następnie
ruchomości pozostawione w Nevers i w Paryżu zostały zinwentaryzowane, a w
dałszej kołcjności - sprzedane, aby z uzyskanej sumy zaspokoić wszełkie pre-
tensje krółewskich dworzan i wierzyciełi. Rękopisy obu Inwentarzy znajdują się
właśnie w paryskich Archives nationales i zostały już ogłoszone drukiem przez
W. Tomkiewicza'. Jednakże kluczem do poznania dalszych losów królewskiej
kolekcji Jana Kazimierza pozostaje protokół licytacji, jaka miała miejsce w
Paryżu na wiosnę 1673 rr Bliższa analiza wspomnianego dokumentu pozwala
stwierdzić, iż Inwentarze niegdyś ogłoszone przez W. Tomkiewicza pomijają
milczeniem ruchomości Jana Kazimierza pozostawione, a może ukryte przez
czyjeś niepowołane ręce, na zamku w Cachant. W sumie chodzi o pewną liczbę
obrazów, w tym również portretów, książek i przedmiotów codziennego użytku
skomasowanych w 67 punktach.
Charakter przedmiotów odnalezionych w Cachant pozwala się domyślać, że
przynajmniej niektóre z nich, jak np. portrety musiały przedstawiać dla ich
właściciela wartość sentymentalną. W sumie Jan Kazimierz dysponował we Fran-
' Z iiz/ejów poM/cgo mece/MM anywyczuego w ATT/ n/cAu. Warszawa 1950. Źródła do dziejów sztuki
połskiej 4.
^ Paris. Archives nationales. Monuments historiques K. K. 534.
Tom XXXIX-XL zeszyt 4 - 199t-1992
RYSZARD SZMYDKI
Heveriee - Leuven
UZUPEŁNIENIE DO INWENTARZY POŚMIERTNYCH
KRÓLA JANA KAZIMIERZA Z 1673 ROKU
W paryskich Archives nationales figuruje pokaźna iiość dokumentów po
ostatnim króiu polskim z dynastii Wazów - Janie Kazimierzu. Jak wiadomo,
zmarł on we Francji, w opactwie św. Marcina w Nevers (którego był zresztą
dożywotnim posiadaczem) 22 grudnia 1672 r. Nazajutrz po śmierci połskiego
władcy dokonano opieczętowania ruchomości zabranych przez zmarłego na czas
podróży z Paryża do uzdrowisk w Bourbon i Sainte-Reine. Także w Paryżu
kompetentne władze sądowe przystąpiły do zabezpieczenia pozostawionych przez
Jana Kazimierza przedmiotów w opactwie Saint-German-des-Prés. Następnie
ruchomości pozostawione w Nevers i w Paryżu zostały zinwentaryzowane, a w
dałszej kołcjności - sprzedane, aby z uzyskanej sumy zaspokoić wszełkie pre-
tensje krółewskich dworzan i wierzyciełi. Rękopisy obu Inwentarzy znajdują się
właśnie w paryskich Archives nationales i zostały już ogłoszone drukiem przez
W. Tomkiewicza'. Jednakże kluczem do poznania dalszych losów królewskiej
kolekcji Jana Kazimierza pozostaje protokół licytacji, jaka miała miejsce w
Paryżu na wiosnę 1673 rr Bliższa analiza wspomnianego dokumentu pozwala
stwierdzić, iż Inwentarze niegdyś ogłoszone przez W. Tomkiewicza pomijają
milczeniem ruchomości Jana Kazimierza pozostawione, a może ukryte przez
czyjeś niepowołane ręce, na zamku w Cachant. W sumie chodzi o pewną liczbę
obrazów, w tym również portretów, książek i przedmiotów codziennego użytku
skomasowanych w 67 punktach.
Charakter przedmiotów odnalezionych w Cachant pozwala się domyślać, że
przynajmniej niektóre z nich, jak np. portrety musiały przedstawiać dla ich
właściciela wartość sentymentalną. W sumie Jan Kazimierz dysponował we Fran-
' Z iiz/ejów poM/cgo mece/MM anywyczuego w ATT/ n/cAu. Warszawa 1950. Źródła do dziejów sztuki
połskiej 4.
^ Paris. Archives nationales. Monuments historiques K. K. 534.