DOI Artikel:
Kurpik, Wojciech: Konserwator wobec dzieła o wybitnej randze kultowej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27412#0239
KONSERWATOR WOBEC DZIEŁA O WYBITNEJ RANDZE KULTOWEJ
237
ści, nieraz bez znaczenia, lecz niekiedy mające wartość wyjątkową. Ustalenie
ich autentyczności oraz hierarchii znaczeń z uwzględnieniem motywu sacrum
może prowadzić czasami do kontrowersji naukowych. Konserwator winien
w takich wypadkach, korzystając z własnego warsztatu badawczego, dokonać
interpretacji zapisanego w materii dzieła przekazu dziejów, pamiętając, że to
jest zapis Tradycji, i że dla prawdziwie głębokiego przeżycia religijnego nie-
zmiernie istotne znaczenie ma prawda o przedmiocie czci. Przypomnę tu kon-
trowersję dotyczącą autentyzmu „blizn” jasnogórskiego wizerunku.
Do opowiedzenia o rozterkach i przemyśleniach konserwatorskich ośmieliło
mnie dające się zauważyć od pewnego czasu zainteresowanie sztuką w prze-
strzeni sacrum. Zdają się o tym świadczyć wydania: Christophera Waltera,
Sergiusza Bułgakova, Leonida Uspienskiego, Paula Evdokimova, Iriny Jazy-
kowej czy, ostatnio, Barbary Dąb-Kalinowskiej, a nade wszystko, znakomicie
przedstawiających problem, prac o. Dionizego Łukaszuka oraz ks. Ryszarda
Knapińskiego. Uznałem więc, iż warto w nurt tego zainteresowania włączyć
również aspekt konserwatorski, wiążący się wszak bezpośrednio z Tradycją
Kościoła i tajemnicą dzieła sztuki stanowiącego sacrum.
BIBLIOGRAFIA UZUPEŁNIAJĄCA
1. Ch. Walter, Sztuka i obrządek Kościoła bizantyńskiego, Warszawa 1992.
2. L. U s p i e n s k i, Teologia ikony, Poznań 1993.
3. I. J a z y k o w a, Świat ikony, Warszawa 1998.
4. B.Dąb-Kalinowska, Ikony i obrazy, Warszawa 2000.
CONSERVATOR AND A WORK OF ART.
ON THE OUTSTANDING CULT RANK
S u m m a r y
Works of art gathered in a church play their role being surrounded with the sphere of
célébration; with the space of sacrum. This fact should not be left out from the conservator’s
thinking when his decisions are madę, even when they concern only technical maters. Ali the
materiał components of the work: both the ones that resuit from the artist’s conscious action
and the later artefacts of various kinds added in the course of history should be subjected to
meticulous studies defining not only their esthetical and historicai, but also sacred context that
237
ści, nieraz bez znaczenia, lecz niekiedy mające wartość wyjątkową. Ustalenie
ich autentyczności oraz hierarchii znaczeń z uwzględnieniem motywu sacrum
może prowadzić czasami do kontrowersji naukowych. Konserwator winien
w takich wypadkach, korzystając z własnego warsztatu badawczego, dokonać
interpretacji zapisanego w materii dzieła przekazu dziejów, pamiętając, że to
jest zapis Tradycji, i że dla prawdziwie głębokiego przeżycia religijnego nie-
zmiernie istotne znaczenie ma prawda o przedmiocie czci. Przypomnę tu kon-
trowersję dotyczącą autentyzmu „blizn” jasnogórskiego wizerunku.
Do opowiedzenia o rozterkach i przemyśleniach konserwatorskich ośmieliło
mnie dające się zauważyć od pewnego czasu zainteresowanie sztuką w prze-
strzeni sacrum. Zdają się o tym świadczyć wydania: Christophera Waltera,
Sergiusza Bułgakova, Leonida Uspienskiego, Paula Evdokimova, Iriny Jazy-
kowej czy, ostatnio, Barbary Dąb-Kalinowskiej, a nade wszystko, znakomicie
przedstawiających problem, prac o. Dionizego Łukaszuka oraz ks. Ryszarda
Knapińskiego. Uznałem więc, iż warto w nurt tego zainteresowania włączyć
również aspekt konserwatorski, wiążący się wszak bezpośrednio z Tradycją
Kościoła i tajemnicą dzieła sztuki stanowiącego sacrum.
BIBLIOGRAFIA UZUPEŁNIAJĄCA
1. Ch. Walter, Sztuka i obrządek Kościoła bizantyńskiego, Warszawa 1992.
2. L. U s p i e n s k i, Teologia ikony, Poznań 1993.
3. I. J a z y k o w a, Świat ikony, Warszawa 1998.
4. B.Dąb-Kalinowska, Ikony i obrazy, Warszawa 2000.
CONSERVATOR AND A WORK OF ART.
ON THE OUTSTANDING CULT RANK
S u m m a r y
Works of art gathered in a church play their role being surrounded with the sphere of
célébration; with the space of sacrum. This fact should not be left out from the conservator’s
thinking when his decisions are madę, even when they concern only technical maters. Ali the
materiał components of the work: both the ones that resuit from the artist’s conscious action
and the later artefacts of various kinds added in the course of history should be subjected to
meticulous studies defining not only their esthetical and historicai, but also sacred context that