ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom L, zeszyt 4 - 2002
BOGUMIŁA J. ROUBA
KLIMAT WE WNĘTRZACH ZABYTKOWYCH KOŚCIOŁÓW
Z PUNKTU WIDZENIA KONSERWATORA DZIEŁ SZTUKI
WPROWADZENIE
Jako praktyk - konserwator i restaurator dzieł sztuki zajmuję się obrazami,
rzeźbami i malowidłami ściennymi. Wykładam zagadnienia z obszaru profi-
laktyki konserwatorskiej, a prace badawcze nakierowane na wyjaśnianie przy-
czyn i mechanizmów niszczenia dzieł sztuki doprowadziły mnie przed kilku
laty do konieczności zajęcia się badaniami zależności klimatycznych we wnę-
trzach kościelnych i muzealnych. Stare budowle są złożonymi organizmami,
w których klimat pozostaje wynikiem wzajemnego oddziaływania wielu czyn-
ników. Z kolei klimat wnętrza generuje także zależności kształtujące charakter
i tempo procesów niszczenia materii samej budowli oraz całego jej wyposaże-
nia; obrazów, ołtarzy, rzeźb, mebli, malowideł ściennych itd. Kontrola tempe-
ratury i wilgotności względnej powietrza jest z konserwatorskiego punktu
widzenia ważna, ponieważ - najogólniej mówiąc - informuje o tym, co dzie-
je się z dziełami sztuki przechowywanymi w tymże powietrzu.
Wszystkie materiały budujące dzieła sztuki (we właściwym dla siebie
stopniu) należą do grupy materiałów higroskopijnych, dążących stale do wy-
Prof. dr BOGUMIŁA J. Rouba - Zakład Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowa-
nej, Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa, Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu
M. Kopernika w Toruniu; adres do korespondencji: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwa-
torstwa, ul. Sienkiewicza 30/32, 87-100 Toruń.
Referat dotyczący tych samych zagadnień, o podobnej treści, ale adresowany do innego
odbiorcy wygłoszono na konferencji Konserwacja, wzmacnianie i modernizacja budowlanych
obiektów historycznych i współczesnych zorganizowanej przez Politechnikę Świętokrzyską
w lutym 2001 r. w Kielcach.
Tom L, zeszyt 4 - 2002
BOGUMIŁA J. ROUBA
KLIMAT WE WNĘTRZACH ZABYTKOWYCH KOŚCIOŁÓW
Z PUNKTU WIDZENIA KONSERWATORA DZIEŁ SZTUKI
WPROWADZENIE
Jako praktyk - konserwator i restaurator dzieł sztuki zajmuję się obrazami,
rzeźbami i malowidłami ściennymi. Wykładam zagadnienia z obszaru profi-
laktyki konserwatorskiej, a prace badawcze nakierowane na wyjaśnianie przy-
czyn i mechanizmów niszczenia dzieł sztuki doprowadziły mnie przed kilku
laty do konieczności zajęcia się badaniami zależności klimatycznych we wnę-
trzach kościelnych i muzealnych. Stare budowle są złożonymi organizmami,
w których klimat pozostaje wynikiem wzajemnego oddziaływania wielu czyn-
ników. Z kolei klimat wnętrza generuje także zależności kształtujące charakter
i tempo procesów niszczenia materii samej budowli oraz całego jej wyposaże-
nia; obrazów, ołtarzy, rzeźb, mebli, malowideł ściennych itd. Kontrola tempe-
ratury i wilgotności względnej powietrza jest z konserwatorskiego punktu
widzenia ważna, ponieważ - najogólniej mówiąc - informuje o tym, co dzie-
je się z dziełami sztuki przechowywanymi w tymże powietrzu.
Wszystkie materiały budujące dzieła sztuki (we właściwym dla siebie
stopniu) należą do grupy materiałów higroskopijnych, dążących stale do wy-
Prof. dr BOGUMIŁA J. Rouba - Zakład Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowa-
nej, Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa, Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu
M. Kopernika w Toruniu; adres do korespondencji: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwa-
torstwa, ul. Sienkiewicza 30/32, 87-100 Toruń.
Referat dotyczący tych samych zagadnień, o podobnej treści, ale adresowany do innego
odbiorcy wygłoszono na konferencji Konserwacja, wzmacnianie i modernizacja budowlanych
obiektów historycznych i współczesnych zorganizowanej przez Politechnikę Świętokrzyską
w lutym 2001 r. w Kielcach.