DOI issue:
Artykuły
DOI article:Gombin, Krzysztof: Pałac Potockich w Lublinie w świetle osiemnastowiecznych źródeł: =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37081#0301
PAŁAC POTOCKICH W LUBLINIE
299
tekt pośredniczył więc wówczas w zakupie wyposażenia do pałacu. Pośrednio
możemy jednak wnioskować, że jego udział był znacznie większy. Jakub
Fontana pracował wtedy przy przebudowie rezydencji w Radzyniu Podlaskim.
Sam Potocki uważał, że należy z Fontaną konsultować najmniejsze nawet
przedsięwzięcie: „Parkan w podwórzu murowany mogą i swoi budować pa-
robcy, ile kiedy iednego, między sobą maią cale Zdolnego, w czym iednak
należy się referować do Woli J. Pana. Fontany” - pisał do żony w 1750 r.'7
Eustachy podejmował wprawdzie niektóre działania bez żadnych konsultacji
z architektem, na własną rękę, zwłaszcza jeśli chodziło o prace drobniejsze.
Zatrudniał wtedy na przykład swego adiutanta, kapitana artylerii koronnej
Krystiana Gotfryda Deybla, czynił to jednak obawiając się reakcji Fontany,
co kilka lat później wyraził następująco: „J. M. Pan Deybel będzie w Kuro-
wie 12 maja tylko obawiam się aby to nie uraziło J. Pana Fontane tytuł Ar-
chitekta Naszego na Sobie maiącego”jS.
O wspomnianym wyżej kupnie luster mamy zresztą w korespondencji
Potockiego z 1755 r. kilka wzmianek. Dwukrotnie pisze o nich sam Jakub
Fontana'19, wspomina je też Grzegorz Marszałkowski. Aldona Bartczakowa
wszystkie te informacje odniosła do pałacu w Radzyniu Podlaskim, na co
istotnie wskazuje kontekst listów Fontany40. Uwagę zwrócić musi jednak
zbieżność dat sprowadzania luster do Radzynia oraz końca remontu w Lubli-
nie i wymienionej już wzmianki, pisanej przez Potockiego, o sprowadzeniu
ich również do tamtejszego pałacu. Wydaje się więc, że lustra zamawiano
jednocześnie do obu pałaców: lubelskiego i radzyńskiego. Nie będzie bezza-
sadne przytoczenie dotyczącego tej sprawy fragmentu listu Grzegorza Mar-
szałkowskiego: „Przysłał po mnie dziś po południu Jmć Pan Fontana [...]
zlecił mi donieść JW. WMWC Panu Dobrodzieyowi iż na List pisany wzglę-
dem luster od J.O Xiężny Jeymości Woiewodziny Krakowskiey odebrał dziś
rezolucyą, że chociaż z wielkim staraniem y fasunkiem przecież chcąc się
przysłużyć JW. WMWC Panu Dobrodzieyowi zamówiła iuż ie, y będą w nie-
zadługim gotowe czasie, dla tego życzy Jmć Pan Fontana, abyś się Jw.
'l7 Tamże, list Eustachego Potockiego do żony z Sernik z 17 IX 1750.
38 Tamże, 3223, list E. Potockiego do żony z Sernik z 2 V 1762, por.: K. G o m b i n,
Prace przy przebudowie pałacu i kościoła p.w. Św. Trójcy w Radzyniu Podlaskim w świetle
korespondencji Eustachego Potockiego, [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. V, red.
J. Lileyko. I. Rolska-Boruch. Lublin 2004, s. 277.
3) AGAD, APP, 170 II, listy Jakuba Fontany do Eustachego Potockiego z 27 II i 5 III
1755.
4(1 B a r t c z a k o w a, dz. cyt., s. 83.
299
tekt pośredniczył więc wówczas w zakupie wyposażenia do pałacu. Pośrednio
możemy jednak wnioskować, że jego udział był znacznie większy. Jakub
Fontana pracował wtedy przy przebudowie rezydencji w Radzyniu Podlaskim.
Sam Potocki uważał, że należy z Fontaną konsultować najmniejsze nawet
przedsięwzięcie: „Parkan w podwórzu murowany mogą i swoi budować pa-
robcy, ile kiedy iednego, między sobą maią cale Zdolnego, w czym iednak
należy się referować do Woli J. Pana. Fontany” - pisał do żony w 1750 r.'7
Eustachy podejmował wprawdzie niektóre działania bez żadnych konsultacji
z architektem, na własną rękę, zwłaszcza jeśli chodziło o prace drobniejsze.
Zatrudniał wtedy na przykład swego adiutanta, kapitana artylerii koronnej
Krystiana Gotfryda Deybla, czynił to jednak obawiając się reakcji Fontany,
co kilka lat później wyraził następująco: „J. M. Pan Deybel będzie w Kuro-
wie 12 maja tylko obawiam się aby to nie uraziło J. Pana Fontane tytuł Ar-
chitekta Naszego na Sobie maiącego”jS.
O wspomnianym wyżej kupnie luster mamy zresztą w korespondencji
Potockiego z 1755 r. kilka wzmianek. Dwukrotnie pisze o nich sam Jakub
Fontana'19, wspomina je też Grzegorz Marszałkowski. Aldona Bartczakowa
wszystkie te informacje odniosła do pałacu w Radzyniu Podlaskim, na co
istotnie wskazuje kontekst listów Fontany40. Uwagę zwrócić musi jednak
zbieżność dat sprowadzania luster do Radzynia oraz końca remontu w Lubli-
nie i wymienionej już wzmianki, pisanej przez Potockiego, o sprowadzeniu
ich również do tamtejszego pałacu. Wydaje się więc, że lustra zamawiano
jednocześnie do obu pałaców: lubelskiego i radzyńskiego. Nie będzie bezza-
sadne przytoczenie dotyczącego tej sprawy fragmentu listu Grzegorza Mar-
szałkowskiego: „Przysłał po mnie dziś po południu Jmć Pan Fontana [...]
zlecił mi donieść JW. WMWC Panu Dobrodzieyowi iż na List pisany wzglę-
dem luster od J.O Xiężny Jeymości Woiewodziny Krakowskiey odebrał dziś
rezolucyą, że chociaż z wielkim staraniem y fasunkiem przecież chcąc się
przysłużyć JW. WMWC Panu Dobrodzieyowi zamówiła iuż ie, y będą w nie-
zadługim gotowe czasie, dla tego życzy Jmć Pan Fontana, abyś się Jw.
'l7 Tamże, list Eustachego Potockiego do żony z Sernik z 17 IX 1750.
38 Tamże, 3223, list E. Potockiego do żony z Sernik z 2 V 1762, por.: K. G o m b i n,
Prace przy przebudowie pałacu i kościoła p.w. Św. Trójcy w Radzyniu Podlaskim w świetle
korespondencji Eustachego Potockiego, [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. V, red.
J. Lileyko. I. Rolska-Boruch. Lublin 2004, s. 277.
3) AGAD, APP, 170 II, listy Jakuba Fontany do Eustachego Potockiego z 27 II i 5 III
1755.
4(1 B a r t c z a k o w a, dz. cyt., s. 83.