Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
192

29. Zwiastotvanie, miniatura w dolnoreńskim Psallerium et diurnale.
Frankfurt, Stadtbibliothek

Półpostać i popiersie wchodziły w skład stałego repertuaru form sztuki romańskiej. Przedsta-
wiano w ten sposób Chrystusa, Matkę Boską, proroków, apostołów, świętych, a czasem panujących.
Popiersia były najczęściej stosowane w połączeniu z innymi formami, wchodząc w skład większych
zespołów kompozycyjnych. Z okresu romańskiego zachowały się setki przykładów; na powszechne
stosowanie tego motywu wywarły wpływ rękopisy iluminowane i złotnictwo syryjskie i bizantyńskie130.

Wśród przedmiotów, które mogły wywrzeć wpływ na zastosowanie tej kompozycji na patenie
kaliskiej, należy wymienić wszelkie naczynia o podobnym kształcie, zdobione na brzegach popiersiami,
zwłaszcza zaś przywożone z Bizancjum do Europy Zachodniej misy konsekracyjne w rodzaju tej,
jaką przechowuje skarbiec katedry w Halberstadt (ryc. 30)ш. Pierwowzorem mogły być także dzieła,
na których scena narracyjna była otoczona koncentrycznie rozmieszczonymi popiersiami. Ten typ
kompozycji rozpowszechniony w całej sztuce romańskiej był dobrze znany w ośrodkach artystycznych
nad Mozą, a w Kolonii stosowano go szczególnie często od czasu prac artystów mozańskich nad
relikwiarzem skrzynkowym św. Heriberta w Deutz. Na jednej z połaci dachowych tego dzieła, wokół
scen z życia świętego, przedstawionych na kolistych tarczach, znajdują się po cztery trybowane

H. Keller, Biisle, [w:] Reallexikon zur deutschen Kunstgeschichte, Bd. 3, Stuttgart 1954, .szp. 260.
Zaloziecky, op. cit., s. 152 i n.
 
Annotationen