DOI issue:
I. Z zagadnień sztuki XIX i XX wieku
DOI article:Grabska-Wallis, Elżbieta: U podstaw teorii kubizmu: G. Apollinaire i współcześni mu krytycy sztuki
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13222#0033
U PODSTAW TEORII KUBIZMU
29
3. Marie Laurencin, Portret Apolliiiaire'a, 1910
i aktywnym propagatorem eksperymentów i osiągnięć tam dokonywanych. W 1907 r. przyprowadza
do Picassa, który maluje wtedy Panny z Avignonu, Georges Braque'a, wówczas jeszcze umiarkowanego
fowistę, w 1909 r. — Fernand Légera, pod koniec tego roku Jean Metzingera (który oglądanym obrazom
poświęci wkrótce artykuł w ,,PAN"1J, a własną twórczość od tego momentu przestawi na nowe tory)
w 1911 — Gleizcsa, a z początkiem następnego roku — futurystów. W momencie zawiązania się przy-
jaźni Apollinairc'a z Picassem obrazy jego, chociaż nic miały bliższych analogii ze współczesnym malar-
stwem francuskim, reprezentowały jeszcze ten swoisty związek z modernistyczną filozofią sztuki, która
zarówno w hiszpańskim środowisku lat dziewięćdziesiątych, jak i w Paryżu już po opuszczeniu Hiszpanii
oddziaływała na młodego malarza. Picasso w tym okresie zwłaszcza w akwafortach i obrazach niebie-
skich kontynuował na swój sposób klasyczną już zasadę metaforyki symbolicznej — correspondances
między przedmiotowo pojętą rzeczywistością a ideą, którą ma ewokować15. Przejmująca, romantyczna
14 J. Mctzingcr, Notes sur la peinture, „PAN", octobre 1910.
15 Wśród współczesnych teoretyków malarstwa koncepcję tę omawia wielokrotnie Maurice Denis w.nawiązaniu do
teorii Mallarmćgo i w ramach coraz silniej narastającej w jego założeniach estetycznych tendencji ncotradycjonizmu. Por.
M. Denis, Notes sur la peinture religieuse, „L'Art et la Vie", octobre 1896 (przedruk [w:] tenże, Théories, 1912, s. 30 i nast.),
oraz artykuły późniejsze w Nouvelles théories (Paris 1922, s. 180 i nast.). Na interpretacje idei korespondencji, zwanej najczęściej
przez Denisa les équivalents, wpływ miały zarówno wypowiedzi Gauguina i Cézanne'a, jak i prace Ch. Hcnry'cgo. Por.
R. Mirabaud, Charles Henry et l'idéalisme scientifique, Paris 1926; Ch. Chassé, Gauguin et Mallarmé, „L'Amour de l'Art"
1922, nr 8, s. 246—256.
29
3. Marie Laurencin, Portret Apolliiiaire'a, 1910
i aktywnym propagatorem eksperymentów i osiągnięć tam dokonywanych. W 1907 r. przyprowadza
do Picassa, który maluje wtedy Panny z Avignonu, Georges Braque'a, wówczas jeszcze umiarkowanego
fowistę, w 1909 r. — Fernand Légera, pod koniec tego roku Jean Metzingera (który oglądanym obrazom
poświęci wkrótce artykuł w ,,PAN"1J, a własną twórczość od tego momentu przestawi na nowe tory)
w 1911 — Gleizcsa, a z początkiem następnego roku — futurystów. W momencie zawiązania się przy-
jaźni Apollinairc'a z Picassem obrazy jego, chociaż nic miały bliższych analogii ze współczesnym malar-
stwem francuskim, reprezentowały jeszcze ten swoisty związek z modernistyczną filozofią sztuki, która
zarówno w hiszpańskim środowisku lat dziewięćdziesiątych, jak i w Paryżu już po opuszczeniu Hiszpanii
oddziaływała na młodego malarza. Picasso w tym okresie zwłaszcza w akwafortach i obrazach niebie-
skich kontynuował na swój sposób klasyczną już zasadę metaforyki symbolicznej — correspondances
między przedmiotowo pojętą rzeczywistością a ideą, którą ma ewokować15. Przejmująca, romantyczna
14 J. Mctzingcr, Notes sur la peinture, „PAN", octobre 1910.
15 Wśród współczesnych teoretyków malarstwa koncepcję tę omawia wielokrotnie Maurice Denis w.nawiązaniu do
teorii Mallarmćgo i w ramach coraz silniej narastającej w jego założeniach estetycznych tendencji ncotradycjonizmu. Por.
M. Denis, Notes sur la peinture religieuse, „L'Art et la Vie", octobre 1896 (przedruk [w:] tenże, Théories, 1912, s. 30 i nast.),
oraz artykuły późniejsze w Nouvelles théories (Paris 1922, s. 180 i nast.). Na interpretacje idei korespondencji, zwanej najczęściej
przez Denisa les équivalents, wpływ miały zarówno wypowiedzi Gauguina i Cézanne'a, jak i prace Ch. Hcnry'cgo. Por.
R. Mirabaud, Charles Henry et l'idéalisme scientifique, Paris 1926; Ch. Chassé, Gauguin et Mallarmé, „L'Amour de l'Art"
1922, nr 8, s. 246—256.