DOI issue:
I. Z zagadnień sztuki XIX i XX wieku
DOI article:Grabska-Wallis, Elżbieta: U podstaw teorii kubizmu: G. Apollinaire i współcześni mu krytycy sztuki
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13222#0080
76
ELŻBIETA GRABSKA
19. Pablo Picasso, Apollinaire dans tous ses états..., 1917
nych do końca ludzi — symbole; powracają w niej stale postać Ariadnę i „człowiek bez oczu, bez nosa
i bez uszu". Jest to relacja operująca zaskakującymi skrótami i przejmująco kojarzonymi metaforami,
, dającymi przełożyć się niezwykle spójnie na język obrazowej zagadkowości Chirica. Pierwsze posągi-
manekiny Chirica, które wprowadzał do swych obrazów jeszcze przed opuszczeniem Paryża — naj-
częściej drapowane, podobnie jak posąg leżącej Ariadnę, w klasyczne togi i bezrękie jak starożytne po-
mniki — symbolizują swe zagubienie i trwanie w obcej im rzeczywistości wyobcowaną z rysów, po-
dobną do form Brancusiego głową bez oczu, nosa; głowę tę w późniejszych kompozycjach będzie
im Chirico odkręcał i stawiał obok, skazując je na jeszcze tragiczniejszą egzystencję.
J'ai enfin le droit dc saluer des êtres que je ne connais pas
Ils passent devant moi et s'accumulent au loin
Tandis que tous ce que j'en vois m'est inconnu
Et leur espoir n'est pas moins fort que le mien
Je ne chante pas ce monde ni les autres astres
Je chante toutes les possibilités de moi-même hors de ce monde et des astres
Je chante la joie d'errer et le plaisir d'en mourrir194.
U Apollinaire'a owa fatalna postać bezokiego grajka nie powróci więcej w kształcie równie nie-
pokojącym i dramatycznym. Przeciwnie, w przyszłości jego postacie-manekiny nawiązywać będą ra-
czej do tradycji Jarry'ego. Sam temat jednak, zaskakujący i wieloznaczny, nurtować go będzie dalej.
W 1916 r. jakby nawiązując do Grajka z Saint-Merry, a może również do opublikowanej w ostatnim
numerze ,,Soirées de Paris" sztuki brata Giorgia Chirica, Alberta Savinio — Les Citants de la mi-mort195
194 G. Apollinaire, Le Musicien de Saint-Merry, [w:] tenże, Oeuvres poétiques, Calligrammes, s. 188.
195 Por. Thrall Soby, op. cit., s. 97.
ELŻBIETA GRABSKA
19. Pablo Picasso, Apollinaire dans tous ses états..., 1917
nych do końca ludzi — symbole; powracają w niej stale postać Ariadnę i „człowiek bez oczu, bez nosa
i bez uszu". Jest to relacja operująca zaskakującymi skrótami i przejmująco kojarzonymi metaforami,
, dającymi przełożyć się niezwykle spójnie na język obrazowej zagadkowości Chirica. Pierwsze posągi-
manekiny Chirica, które wprowadzał do swych obrazów jeszcze przed opuszczeniem Paryża — naj-
częściej drapowane, podobnie jak posąg leżącej Ariadnę, w klasyczne togi i bezrękie jak starożytne po-
mniki — symbolizują swe zagubienie i trwanie w obcej im rzeczywistości wyobcowaną z rysów, po-
dobną do form Brancusiego głową bez oczu, nosa; głowę tę w późniejszych kompozycjach będzie
im Chirico odkręcał i stawiał obok, skazując je na jeszcze tragiczniejszą egzystencję.
J'ai enfin le droit dc saluer des êtres que je ne connais pas
Ils passent devant moi et s'accumulent au loin
Tandis que tous ce que j'en vois m'est inconnu
Et leur espoir n'est pas moins fort que le mien
Je ne chante pas ce monde ni les autres astres
Je chante toutes les possibilités de moi-même hors de ce monde et des astres
Je chante la joie d'errer et le plaisir d'en mourrir194.
U Apollinaire'a owa fatalna postać bezokiego grajka nie powróci więcej w kształcie równie nie-
pokojącym i dramatycznym. Przeciwnie, w przyszłości jego postacie-manekiny nawiązywać będą ra-
czej do tradycji Jarry'ego. Sam temat jednak, zaskakujący i wieloznaczny, nurtować go będzie dalej.
W 1916 r. jakby nawiązując do Grajka z Saint-Merry, a może również do opublikowanej w ostatnim
numerze ,,Soirées de Paris" sztuki brata Giorgia Chirica, Alberta Savinio — Les Citants de la mi-mort195
194 G. Apollinaire, Le Musicien de Saint-Merry, [w:] tenże, Oeuvres poétiques, Calligrammes, s. 188.
195 Por. Thrall Soby, op. cit., s. 97.