DOI Heft:
I. Z zagadnień sztuki dawnej
DOI Artikel:Skubiszewski, Piotr: Romańskie cyboria w kształcie czary z nakrywą: Problem genezy
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13221#0042
36
PIOTR. SKUBISZEWSKI
25. Czara perska zw. Vaso Vescovali. Londyn, British Muséum
biegów technicznych, stosowanych przy zdobieniu ścianek naczyń w złotnictwie orientalnym112, i znane
jest przede wszystkim z najstarszych zachowanych czar achemenidzkich113. Podjęła je toreutyka sasa-
nidzka114. Średniowieczne czary cylicyjskie115, ruskie i nadwołżańskie116, na koniec skandynawskie117,
które wzorowały się na naczyniach perskich, system ten długo zachowały, gdy w Persji muzułmańskiej
został on wyparty przez inne rodzaje dekoracji brzuśca, przede wszystkim pokrywanie jego powierzchni
przedstawieniami figuralnymi i ornamentami wykonanymi techniką niella i inkrustacji. Nakrywa cy-
borium z British Muséum (ryc. 4), scyphus sancti Nicolai (ryc. 6) i niektóre analogiczne naczynia laickie,
znane z przekazów malowanych czy rzeźbionych (ryc. 12), wskazują, że w Europie zachodniej domi-
112 Zob. w tej sprawie m. in. В. Б. Пиотровский, Ванское Царство (Урарту), Москва 1959, s. 180.
113 Por. przytoczoną wyżej czarę z Hamadanu (il. 21) i piękny okaz, podobno również z Hamadanu, obecnie w Metro-
politan Muséum of Art w Nowym Jorku, zob. Ch. К. Wilkinson, Assyrian and Persian Art, „The Metropolitan Muséum
of Art Bulletin", XIII, 1955, s. 221—224.
114 Por. puklowane czary z nakrywą w rękach geniuszy nad niszą skalną w Tak-i-Bustan; zob. F. Sarre, Die Kunst
des alten Persien, Berlin 1923, il. 91.
us Государственный Эрмитаж, Памятники эпохи Руставели, Ленинград 1938, s. 261_ 274, tabl. 47
i 48; inny przykład tego typu omawiam w pracy Czara włocławska, s. 38.
и6 Смирнов, op. cit., nr 223.
117 Np. czara z Dune (il. 11).
PIOTR. SKUBISZEWSKI
25. Czara perska zw. Vaso Vescovali. Londyn, British Muséum
biegów technicznych, stosowanych przy zdobieniu ścianek naczyń w złotnictwie orientalnym112, i znane
jest przede wszystkim z najstarszych zachowanych czar achemenidzkich113. Podjęła je toreutyka sasa-
nidzka114. Średniowieczne czary cylicyjskie115, ruskie i nadwołżańskie116, na koniec skandynawskie117,
które wzorowały się na naczyniach perskich, system ten długo zachowały, gdy w Persji muzułmańskiej
został on wyparty przez inne rodzaje dekoracji brzuśca, przede wszystkim pokrywanie jego powierzchni
przedstawieniami figuralnymi i ornamentami wykonanymi techniką niella i inkrustacji. Nakrywa cy-
borium z British Muséum (ryc. 4), scyphus sancti Nicolai (ryc. 6) i niektóre analogiczne naczynia laickie,
znane z przekazów malowanych czy rzeźbionych (ryc. 12), wskazują, że w Europie zachodniej domi-
112 Zob. w tej sprawie m. in. В. Б. Пиотровский, Ванское Царство (Урарту), Москва 1959, s. 180.
113 Por. przytoczoną wyżej czarę z Hamadanu (il. 21) i piękny okaz, podobno również z Hamadanu, obecnie w Metro-
politan Muséum of Art w Nowym Jorku, zob. Ch. К. Wilkinson, Assyrian and Persian Art, „The Metropolitan Muséum
of Art Bulletin", XIII, 1955, s. 221—224.
114 Por. puklowane czary z nakrywą w rękach geniuszy nad niszą skalną w Tak-i-Bustan; zob. F. Sarre, Die Kunst
des alten Persien, Berlin 1923, il. 91.
us Государственный Эрмитаж, Памятники эпохи Руставели, Ленинград 1938, s. 261_ 274, tabl. 47
i 48; inny przykład tego typu omawiam w pracy Czara włocławska, s. 38.
и6 Смирнов, op. cit., nr 223.
117 Np. czara z Dune (il. 11).