DOI Heft:
I. Z zagadnień sztuki dawnej
DOI Artikel:Świechowski, Zygmunt: Znaczenie Włoch dla polskiej architektury i rzeżby romańskiej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13221#0068
62
ZYGMUNT ŚWIECHOWSK1
19. Castelvitaldi, kościół parafialny, ornament archiwolty portalu
Gefasse1*, niewątpliwie kadzielnice. Inne jeszcze, bardziej drugorzędne
szczegóły zasługują na uwagę. W opisie swym Luchs podnosi bardzo
dużą długość poprzecznego ramienia krzyża, a na rysunku widzimy sche-
matycznie zaznaczone sęczki, symbol arbor vitae nieodzowny we wszyst-
kich wyobrażeniach drzewa krzyża, wykonanych przez Benedetta Ante-
lami7f>. Wpływ jego twórczej koncepcji nie ograniczył się do tympanonu,
ale zaważył na całym programie portalu. W myśl najnowszych badań
Francovicha parmeński relief z Ukrzyżowaniem stanowi część zespołu frag-
mentów, do którego należą jeszcze trzy głowice. Występuje tam grzech
pierwszych rodziców i ich wygnanie z raju, a więc również tematy
zewnętrznych głowic portalu wrocławskiego77. Rozważania nad ikono-
grafią i kompozycją osiowych partii programu prowadzą do określo-
nych wniosków genetycznych, stwarzając nadto dokładny terminus a quo
w postaci daty wykonania reliefu parmeńskiego — rok 1178. Powyższe
75 H. Luchs, op. cit., s. 48.
76 Motyw sęczków spotykamy jeszcze na dwimastowiecznym tympanonie
w Ribe. Forma drzewa krzyża, jak i kompozycja, w której został zastosowany, są tam
jednak diametralnie różne; por. J. Braun, Malerei und Plastik des Mittelaltcrs in Deutsch-
land, Frankreich und Britannien,) „Handbuch der Kunstwissenschaft", Potsdam 1930,
fig. 284. Na terenie Włoch północnych jest ten szczegół ikonograficzny odosobniony
i związany z osobą Antelamiego, jak to podkreślił A. K. Porter, op. cit., 2, s. 93,
przy okazji analizy porównawczej Zdjęcia z Krzyża w Bardone.
7 Por. G. de Franco vi ch, Benedetto Antelami, il. 210—213.
20. Sagra S. Michèle, Porta delio Zodiaco, ornament węgaru
ZYGMUNT ŚWIECHOWSK1
19. Castelvitaldi, kościół parafialny, ornament archiwolty portalu
Gefasse1*, niewątpliwie kadzielnice. Inne jeszcze, bardziej drugorzędne
szczegóły zasługują na uwagę. W opisie swym Luchs podnosi bardzo
dużą długość poprzecznego ramienia krzyża, a na rysunku widzimy sche-
matycznie zaznaczone sęczki, symbol arbor vitae nieodzowny we wszyst-
kich wyobrażeniach drzewa krzyża, wykonanych przez Benedetta Ante-
lami7f>. Wpływ jego twórczej koncepcji nie ograniczył się do tympanonu,
ale zaważył na całym programie portalu. W myśl najnowszych badań
Francovicha parmeński relief z Ukrzyżowaniem stanowi część zespołu frag-
mentów, do którego należą jeszcze trzy głowice. Występuje tam grzech
pierwszych rodziców i ich wygnanie z raju, a więc również tematy
zewnętrznych głowic portalu wrocławskiego77. Rozważania nad ikono-
grafią i kompozycją osiowych partii programu prowadzą do określo-
nych wniosków genetycznych, stwarzając nadto dokładny terminus a quo
w postaci daty wykonania reliefu parmeńskiego — rok 1178. Powyższe
75 H. Luchs, op. cit., s. 48.
76 Motyw sęczków spotykamy jeszcze na dwimastowiecznym tympanonie
w Ribe. Forma drzewa krzyża, jak i kompozycja, w której został zastosowany, są tam
jednak diametralnie różne; por. J. Braun, Malerei und Plastik des Mittelaltcrs in Deutsch-
land, Frankreich und Britannien,) „Handbuch der Kunstwissenschaft", Potsdam 1930,
fig. 284. Na terenie Włoch północnych jest ten szczegół ikonograficzny odosobniony
i związany z osobą Antelamiego, jak to podkreślił A. K. Porter, op. cit., 2, s. 93,
przy okazji analizy porównawczej Zdjęcia z Krzyża w Bardone.
7 Por. G. de Franco vi ch, Benedetto Antelami, il. 210—213.
20. Sagra S. Michèle, Porta delio Zodiaco, ornament węgaru