DOI Heft:
II. Z zagadnień sztuki przełomu XIX i XX w.
DOI Artikel:Jaworska, Władysława: Ze studiów nad Szkołą Pont-Aven
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13220#0242
236
WŁADYSŁAWA JAWORSKA
Brzmi to trochę jak
przechwałka, pium deside-
rium, jak coś, czego by sobie
Gauguin życzył, ale czego
właśnie jeszcze nie miał, tj.
audytorium. Wiadomo bo-
wiem, że właśnie grupa ma-
larzy spod znaku Beaux-
-Arts, których Gauguin na-
zywał „pompierami", prze-
bywająca wtedy w Pont-
-Aven, z największą deza-
probatą odnosiła się do
Gauguinai jego najbliższych,
nazywając ich z pogardą
„impresjonistami". Pogarda
„pompierów" dochodziła
do tego stopnia, że za-
strzegli sobie oddzielny stół
i godzinę posiłku w jadalni,
żeby nie mieć żadnego kon-
taktu z „impresjonistami".
A któż to byli, prócz
Gauguina, ci „impresjoniści"
w pensjonacie pani Gloanec?
Aczkolwiek dokumentacja
odnosząca się do pierwszego
pobytu Gauguina w Pont-
-Aven z 1886 r. nie jest ani
bogata, ani — co gorsza —
precyzyjna, wiemy na pew-
no, że tego lata przebywał
w Bretanii Emile Schuffe-
ВЩИИМШ1ШМ necker, kolega Gauguina
6. Paul Sćrusicr, Zapaśnicy, 1895 z firmy Bertin, i choć brak
przekazów stwierdzających
jego pobyt w pensjonacie Gloanec, są podstawy, aby sądzić, że mieszkając albo w Pont-Aven, albo
w sąsiednim Concarneau, kontaktował się z Gauguinem codziennie.
Również w lecie 1886 r. nastąpiło w Pont-Aven pierwsze spotkanie Gauguina z Lavalem13. Młod-
szy od Gauguina o czternaście lat utalentowany malarz z pracowni Bonnata Charles Laval był, obok
Schuffcncckcra, jednym z pierwszych jego przyjaciół-malarzy w Bretanii oraz towarzyszem podróży
w jego trudnej awanturniczej wyprawie do Panamy, a potem na Martynikę. Laval był również tym ar-
tystą w kręgu Gauguina, który może najbardziej uległ jego wpływowi. „Ślepym uczniem Gauguina"
nazwie go jeden z artystów14.
Autorem tych słów był młody malarz, liczący wówczas lat 19, który prezentował się kartą wizy-
tową z nadrukiem: Emile Bernard—impressionniste. On również pewnego sierpniowego wieczoru
1886 r. zjawił się, zdrożony pieszą wędrówką, w gościnnych progach pensjonatu Gloanec.
Ten niezwykle obiecujący młodzieniec łączył w sobie uzdolnienia malarskie, pisarskie, poetyckie,
dramaturgiczne, które ujawniał już od najwcześniejszego dzieciństwa. Nad jego dziecinnym łóżkiem
13 Wspomina o tym zarówno E. Bernard w L'Aventure de ma vie, s. 13, jak również Ch. Chassé w wywiadzie
udzielonym mu przez malarza Delavallé, który miał poznać Gauguina i Lavala w pensjonacie Gloanec w 1886 r. i często
z nimi obcować („L'Amour de l'Art", kwiecień 1938).
14 E. Bernard, L'Aventure de ma vie, s. 31.
WŁADYSŁAWA JAWORSKA
Brzmi to trochę jak
przechwałka, pium deside-
rium, jak coś, czego by sobie
Gauguin życzył, ale czego
właśnie jeszcze nie miał, tj.
audytorium. Wiadomo bo-
wiem, że właśnie grupa ma-
larzy spod znaku Beaux-
-Arts, których Gauguin na-
zywał „pompierami", prze-
bywająca wtedy w Pont-
-Aven, z największą deza-
probatą odnosiła się do
Gauguinai jego najbliższych,
nazywając ich z pogardą
„impresjonistami". Pogarda
„pompierów" dochodziła
do tego stopnia, że za-
strzegli sobie oddzielny stół
i godzinę posiłku w jadalni,
żeby nie mieć żadnego kon-
taktu z „impresjonistami".
A któż to byli, prócz
Gauguina, ci „impresjoniści"
w pensjonacie pani Gloanec?
Aczkolwiek dokumentacja
odnosząca się do pierwszego
pobytu Gauguina w Pont-
-Aven z 1886 r. nie jest ani
bogata, ani — co gorsza —
precyzyjna, wiemy na pew-
no, że tego lata przebywał
w Bretanii Emile Schuffe-
ВЩИИМШ1ШМ necker, kolega Gauguina
6. Paul Sćrusicr, Zapaśnicy, 1895 z firmy Bertin, i choć brak
przekazów stwierdzających
jego pobyt w pensjonacie Gloanec, są podstawy, aby sądzić, że mieszkając albo w Pont-Aven, albo
w sąsiednim Concarneau, kontaktował się z Gauguinem codziennie.
Również w lecie 1886 r. nastąpiło w Pont-Aven pierwsze spotkanie Gauguina z Lavalem13. Młod-
szy od Gauguina o czternaście lat utalentowany malarz z pracowni Bonnata Charles Laval był, obok
Schuffcncckcra, jednym z pierwszych jego przyjaciół-malarzy w Bretanii oraz towarzyszem podróży
w jego trudnej awanturniczej wyprawie do Panamy, a potem na Martynikę. Laval był również tym ar-
tystą w kręgu Gauguina, który może najbardziej uległ jego wpływowi. „Ślepym uczniem Gauguina"
nazwie go jeden z artystów14.
Autorem tych słów był młody malarz, liczący wówczas lat 19, który prezentował się kartą wizy-
tową z nadrukiem: Emile Bernard—impressionniste. On również pewnego sierpniowego wieczoru
1886 r. zjawił się, zdrożony pieszą wędrówką, w gościnnych progach pensjonatu Gloanec.
Ten niezwykle obiecujący młodzieniec łączył w sobie uzdolnienia malarskie, pisarskie, poetyckie,
dramaturgiczne, które ujawniał już od najwcześniejszego dzieciństwa. Nad jego dziecinnym łóżkiem
13 Wspomina o tym zarówno E. Bernard w L'Aventure de ma vie, s. 13, jak również Ch. Chassé w wywiadzie
udzielonym mu przez malarza Delavallé, który miał poznać Gauguina i Lavala w pensjonacie Gloanec w 1886 r. i często
z nimi obcować („L'Amour de l'Art", kwiecień 1938).
14 E. Bernard, L'Aventure de ma vie, s. 31.