DOI Artikel:
Kowalski, Jacek: Architektoniczne fantazje Krystiana z Troyes: trzy zamki "Powieści o Graalu"
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14246#0029
24
JACEK KOWALSKI
10. Dwunastowieczne kalefactorium opactwa cysterskiego w Longpont.
Wg P. Duva], La pensée alchimique et le ,, Conte du Graal", Paris 1979
wynikała z podporządkowania się autora powszechnej tendencji opisywania symetrycznych, idealnych bu-
dowli z zaznaczonym środkiem. W grę wchodziło jeszcze ważne zamierzenie autorskie - Krystian pragnął,
jak sądzę, maksymalnie skontrastować Zamek Graala i drugi, równie ważny obiekt w powieści - Zamek
Cudów. Już ów kontrast pomiędzy nimi nasuwa myśl, że biegunowo odmienna musi być także interpretacja
ich senefiance. Jednak Zamek Graala jest nazbyt enigmatyczny, aby można było pokusić się o jego pełne
wyjaśnienie. Krystian chciał, być może, wypowiedzieć się na jego temat w końcu powieści, która usiana jest
zapowiedziami rozmaitych wydarzeń; tylko część tajemnicy poznajemy za pośrednictwem pustelnika, wuja
Persewala. Widać więc, że zaciemnienie obrazu było celowe, miało spotęgować zagadkowość zamku.
W określeniu sposobu, w jaki jego architektura odnosi się do rzeczywistości, a także w określaniu jego
symboliki, musimy zwrócić się także ku istniejącym już teoriom pochodzenia i wyjaśniania samego mitu
Ferment la nef, eisent s en tuit,
Vunt la veie qui bien les duit.
Dreit les meinet a un castel
Qui riches ert e grant e bel
E resemblout mult regal leu,
De emperur mult riche feu.
Entrèrent enz dedenz le mur
Qui tuz ert faiz de cristal dur.
Paleiz veient tuz a marbre,
N4 ont maisun faite de arbre;
Gemmes od For funt grant clarté
Dun H pareit sunt entailét.
Mais une rien mult lur desplout,
Que en la citét hume n i out.
(w. 265-278 wg Benedeit, Le voyage de Saint Brandan, texte
Statek swój przycumowali
I prosto powędrowali,
Aż ujrzeli zamek świetny
I nadobny, i szlachetny,
Niby królewskiej dziedziny
Albo cesarskiej rodziny;
Weszli za mur obwodowy,
Co twardy był, kryształowy;
Ujrzeli pałac bogaty
Z marmuru; z drewna ni chaty;
Od złota i od kamieni
Ściana pałacu się mieni.
Jedno ich nie zachwyciło:
Że łudzi w mieście nie było.
et traduction par łan Short, 10/18, «Série médiévale» 1984)
JACEK KOWALSKI
10. Dwunastowieczne kalefactorium opactwa cysterskiego w Longpont.
Wg P. Duva], La pensée alchimique et le ,, Conte du Graal", Paris 1979
wynikała z podporządkowania się autora powszechnej tendencji opisywania symetrycznych, idealnych bu-
dowli z zaznaczonym środkiem. W grę wchodziło jeszcze ważne zamierzenie autorskie - Krystian pragnął,
jak sądzę, maksymalnie skontrastować Zamek Graala i drugi, równie ważny obiekt w powieści - Zamek
Cudów. Już ów kontrast pomiędzy nimi nasuwa myśl, że biegunowo odmienna musi być także interpretacja
ich senefiance. Jednak Zamek Graala jest nazbyt enigmatyczny, aby można było pokusić się o jego pełne
wyjaśnienie. Krystian chciał, być może, wypowiedzieć się na jego temat w końcu powieści, która usiana jest
zapowiedziami rozmaitych wydarzeń; tylko część tajemnicy poznajemy za pośrednictwem pustelnika, wuja
Persewala. Widać więc, że zaciemnienie obrazu było celowe, miało spotęgować zagadkowość zamku.
W określeniu sposobu, w jaki jego architektura odnosi się do rzeczywistości, a także w określaniu jego
symboliki, musimy zwrócić się także ku istniejącym już teoriom pochodzenia i wyjaśniania samego mitu
Ferment la nef, eisent s en tuit,
Vunt la veie qui bien les duit.
Dreit les meinet a un castel
Qui riches ert e grant e bel
E resemblout mult regal leu,
De emperur mult riche feu.
Entrèrent enz dedenz le mur
Qui tuz ert faiz de cristal dur.
Paleiz veient tuz a marbre,
N4 ont maisun faite de arbre;
Gemmes od For funt grant clarté
Dun H pareit sunt entailét.
Mais une rien mult lur desplout,
Que en la citét hume n i out.
(w. 265-278 wg Benedeit, Le voyage de Saint Brandan, texte
Statek swój przycumowali
I prosto powędrowali,
Aż ujrzeli zamek świetny
I nadobny, i szlachetny,
Niby królewskiej dziedziny
Albo cesarskiej rodziny;
Weszli za mur obwodowy,
Co twardy był, kryształowy;
Ujrzeli pałac bogaty
Z marmuru; z drewna ni chaty;
Od złota i od kamieni
Ściana pałacu się mieni.
Jedno ich nie zachwyciło:
Że łudzi w mieście nie było.
et traduction par łan Short, 10/18, «Série médiévale» 1984)