DOI article:
Miziołek, Jerzy: 'Sąd Salomona, Legenda o zmarłym królu' i 'Historia Tuzji': trzy obrazy Alvise Donatiego z początku XVI wieku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.17216#0039
SĄD SALOMONA, LEGENDA O ZMARŁYM KRÓLU I HISTORIA TUZJI: TRZY OBRAZY ALVISH DONATIKUO Z POCZĄTKU XVI WIRKU 33
29. Pordenone (Giovanni Antonio de Sacchis), Historia westalki Tuzji, około 1530, fresk w tamburze
kościoła Santa Maria di Campagna w Piacenzy, fot. wg J. Biscontin, // fregio Pordenone...
naczynia przed posągiem bóstwa i stojącą obok niego niewiastą - zapewne kapłanką, o której pisze Waleriusz
Maksymus106. Ustawiony obok świątyni łuk triumfalny sugeruje, że zdarzenie miało miejsce w Rzymie.
W tym kontekście wypada przywołać jeszcze inne wyobrażenia tematu. Jedno zdobi spallierę Jacopa
del Sellaio z fiesolańskiego Museo Bandini (il. 27)107. I tym razem źródłem inspiracji był Triumphus pudi-
citiae Petrarki lub komentarz Ilicina. Westalka nie stoi tu jednak frontalnie, lecz kroczy, czy niemal biegnie,
niosąc spore sito z wodą, by zdążyć za rydwanem Castitas. Około 1530 r. Tuzja przynosząca swoje wypeł-
nione wodą sito przed oblicze kapłana czy sędziego znalazła się nawet wśród fresków, jakimi Pordenone
(Giovanni Antonio de Sacchis) ozdobił tambur kopuły kościoła Santa Maria di Campagna w Piacenzy
(il. 29)108. Tak jak na fresku tego samego malarza i współpracującego z nim Pomponia Amaltea (o czym
jeszcze mówimy niżej), w budynku komunalnym w Belluno (il. 31) westalka przynosi swoje sito przed oblicza
Val er i o Massimo, op. cit., s. 340-343 (VIII, 5).
107 S с hub ring, op. cit., nr 373; В ar ri au lt, Spalliera Paintings..., il. 7.2 do tekstu na s. 147.
m R. Guerrini, Terni profani e fonti letterarie classiche tra Pordenone e Amalteo, [w:] II Pordenone. Atti del Convegno
Internazionale di Studio, a cura di C. Furlan, Pordenone 1984, il. 8.12 do tekstu na s. 68-69; Ch. E. Cohen, The Art of Giovanni
Antonio da Pordenone, Cambridge 1996, t. 2, s. 647, 651-652, il. 441. Pierwotnie scena ta identyfikowana była jako Próba
wierności żony Orgiagone (także według Waleriusza Maksimusa, VI, 1, ext. 2), zob. J. Biscontin, IIfregio Pordenone in Santa
Maria di Campagna a Piacenza, „Prospettiva", 20, 1980, il. 11, s. 58-69, szczególnie 63-64. W nie publikowanej dotąd rzeźbio-
nej kropielnicy z 1552 r. w kościele San Francesco w Volterra sito Tuzji służy jako pojemnik na wodę, zob. J. Miziołek, Una
scultura delia vestale Tuccia nella chiesa di San Francesco a Volterra, „Fontes" (w druku).
29. Pordenone (Giovanni Antonio de Sacchis), Historia westalki Tuzji, około 1530, fresk w tamburze
kościoła Santa Maria di Campagna w Piacenzy, fot. wg J. Biscontin, // fregio Pordenone...
naczynia przed posągiem bóstwa i stojącą obok niego niewiastą - zapewne kapłanką, o której pisze Waleriusz
Maksymus106. Ustawiony obok świątyni łuk triumfalny sugeruje, że zdarzenie miało miejsce w Rzymie.
W tym kontekście wypada przywołać jeszcze inne wyobrażenia tematu. Jedno zdobi spallierę Jacopa
del Sellaio z fiesolańskiego Museo Bandini (il. 27)107. I tym razem źródłem inspiracji był Triumphus pudi-
citiae Petrarki lub komentarz Ilicina. Westalka nie stoi tu jednak frontalnie, lecz kroczy, czy niemal biegnie,
niosąc spore sito z wodą, by zdążyć za rydwanem Castitas. Około 1530 r. Tuzja przynosząca swoje wypeł-
nione wodą sito przed oblicze kapłana czy sędziego znalazła się nawet wśród fresków, jakimi Pordenone
(Giovanni Antonio de Sacchis) ozdobił tambur kopuły kościoła Santa Maria di Campagna w Piacenzy
(il. 29)108. Tak jak na fresku tego samego malarza i współpracującego z nim Pomponia Amaltea (o czym
jeszcze mówimy niżej), w budynku komunalnym w Belluno (il. 31) westalka przynosi swoje sito przed oblicza
Val er i o Massimo, op. cit., s. 340-343 (VIII, 5).
107 S с hub ring, op. cit., nr 373; В ar ri au lt, Spalliera Paintings..., il. 7.2 do tekstu na s. 147.
m R. Guerrini, Terni profani e fonti letterarie classiche tra Pordenone e Amalteo, [w:] II Pordenone. Atti del Convegno
Internazionale di Studio, a cura di C. Furlan, Pordenone 1984, il. 8.12 do tekstu na s. 68-69; Ch. E. Cohen, The Art of Giovanni
Antonio da Pordenone, Cambridge 1996, t. 2, s. 647, 651-652, il. 441. Pierwotnie scena ta identyfikowana była jako Próba
wierności żony Orgiagone (także według Waleriusza Maksimusa, VI, 1, ext. 2), zob. J. Biscontin, IIfregio Pordenone in Santa
Maria di Campagna a Piacenza, „Prospettiva", 20, 1980, il. 11, s. 58-69, szczególnie 63-64. W nie publikowanej dotąd rzeźbio-
nej kropielnicy z 1552 r. w kościele San Francesco w Volterra sito Tuzji służy jako pojemnik na wodę, zob. J. Miziołek, Una
scultura delia vestale Tuccia nella chiesa di San Francesco a Volterra, „Fontes" (w druku).