DOI Artikel:
Kaleciński, Marcin: Oblicza historyzmu w malarstwie Rzymu i Bolonii w latach około 1580 - 1615
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.17216#0076
70__MARCIN KALECIŃSK]
16. Scipione Pulzone, Św. Rodzina, Rzym, Galleria Borghese,
fot. według Zeri, Pittura e Controriforma...
Postaci złotowłosego Dzieciątka Jezus i małego Jana Chrzciela uosabiają „neorafaelowską" słodycz, pogłę-
bioną melancholijnym przeczuciem Męki. We współczesnym Pulzone Trattato dell'arte delia pittura Lomaz-
za dolcezza stanowi jedną z kluczowych, preferowanych przez autora, kategorii estetycznych. W opinii Lo-
mazza czar figur dziecięcych, uosobienie słodyczy, jest wyróżnikiem dzieł doskonałych95.
Z tego samego roku pochodzi Opłakiwanie, obraz ołtarzowy namalowany przez Pulzone dla Capella
delia Passione w kościele II Gesù (il. 17). Dzieło to dopełnia pasyjnego programu ikonograficznego, stworzo-
nego przez Giuseppe Valeriana pod wpływem Ćwiczeń duchowych Ignacego Loyoli, uwzględniającego pro-
pagowaną przez założyciela jezuitów metodę tzw. compositio loci96. Zgodnie z tymi zaleceniami Pulzone
zadbał o autentyzm otoczenia sceny i o realistyczne detale. Także i w tym dziele obserwujemy uproszczenie
form, które najpełniej objawia się w geometrycznej stylizacji sztywnych draperii szat, archaicznym pojmowa-
niu koloru (operowanie lokalną, jaskrawą płaszczyzną) i statyce stypizowanych postaci.
95 Marcora, op. cit., s. 229-230.
96 The Age of Caravaggio..., s. 173; zob. także Zuccari, op. cit., s. 83-84. Compositio loci Ignacego Loyoli miało także
zastosowanie w codziennym życiu zgromadzenia: „W czasie posiłków [należy] przypatrywać się Chrystusowi Panu Naszemu, jak
wyglądał w czasie spożywania wieczerzy z apostołami, sposobowi w jaki pił, spoglądał, rozmawiał, i starać się go naśladować",
cyt. wg: I. Loyola, Esercizi Spirituali, [w:] Gli scritti di Ignazio di Loyola, oprać. M. Gioia, Torino 1977, s. 145.
16. Scipione Pulzone, Św. Rodzina, Rzym, Galleria Borghese,
fot. według Zeri, Pittura e Controriforma...
Postaci złotowłosego Dzieciątka Jezus i małego Jana Chrzciela uosabiają „neorafaelowską" słodycz, pogłę-
bioną melancholijnym przeczuciem Męki. We współczesnym Pulzone Trattato dell'arte delia pittura Lomaz-
za dolcezza stanowi jedną z kluczowych, preferowanych przez autora, kategorii estetycznych. W opinii Lo-
mazza czar figur dziecięcych, uosobienie słodyczy, jest wyróżnikiem dzieł doskonałych95.
Z tego samego roku pochodzi Opłakiwanie, obraz ołtarzowy namalowany przez Pulzone dla Capella
delia Passione w kościele II Gesù (il. 17). Dzieło to dopełnia pasyjnego programu ikonograficznego, stworzo-
nego przez Giuseppe Valeriana pod wpływem Ćwiczeń duchowych Ignacego Loyoli, uwzględniającego pro-
pagowaną przez założyciela jezuitów metodę tzw. compositio loci96. Zgodnie z tymi zaleceniami Pulzone
zadbał o autentyzm otoczenia sceny i o realistyczne detale. Także i w tym dziele obserwujemy uproszczenie
form, które najpełniej objawia się w geometrycznej stylizacji sztywnych draperii szat, archaicznym pojmowa-
niu koloru (operowanie lokalną, jaskrawą płaszczyzną) i statyce stypizowanych postaci.
95 Marcora, op. cit., s. 229-230.
96 The Age of Caravaggio..., s. 173; zob. także Zuccari, op. cit., s. 83-84. Compositio loci Ignacego Loyoli miało także
zastosowanie w codziennym życiu zgromadzenia: „W czasie posiłków [należy] przypatrywać się Chrystusowi Panu Naszemu, jak
wyglądał w czasie spożywania wieczerzy z apostołami, sposobowi w jaki pił, spoglądał, rozmawiał, i starać się go naśladować",
cyt. wg: I. Loyola, Esercizi Spirituali, [w:] Gli scritti di Ignazio di Loyola, oprać. M. Gioia, Torino 1977, s. 145.