DOI Artikel:
Ilkosz, Jerzy: Hala Stulecia we Wrocławiu: dzieło Maxa Berga
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.17216#0157
HALA STULECIA WE WROCŁAWIU - DZIEŁO МАХА BERGA
151
• a/3stellvnq@malle> brebl^ /-
13. Max Berg, projekt Hali Stulecia, rysunek elewacji, listopad 1910, Institut fur Regionalentwicklung
und Strukturplanung w Erkner k. Berlina
Prawdopodobnie już na początku 1910 roku Berg przystąpił do projektowania przyszłej hali wystawo-
wej, odpowiadając tym samym na toczącą się w prasie oraz we władzach miasta dyskusję. Pierwsze rysunki
hali datowane są w lutym i listopadzie 1910 roku75.
Pod koniec roku 1910 poczyniono pierwsze praktyczne kroki w kierunku zrealizowania Wystawy Stu-
lecia. 10 grudnia Spółka Akcyjna Wrocławskiego Ogrodu Zoologicznego (Aktiengesellschaft Breslauer Zoo-
logischer Garten) rozpisała wśród niemieckich architektów i projektantów ogrodów konkurs na „ideowe"
rozplanowanie przyszłych terenów wystawowych w połączeniu z ogrodem zoologicznym. Konkurs ten miał
dostarczyć inspiracji w pracy nad projektem realizacyjnym. Termin dostarczenia prac wyznaczono na 1 kwietnia
1911 roku, rozstrzygnięcie konkursu miało nastąpić w ciągu 14 dni76. W założeniach podano, że południowa
część dawnego toru wyścigów konnych ma być przeznaczona na powiększenie terenów ogrodu zoologicznego,
wybudowanie nowych pawilonów dla zwierząt oraz dużej restauracji; w północnej znalazłyby się na tereny
wystawowe i projektowana przez Berga hala.
Na początku 1911 roku zadecydowano, że miasto powinno być reprezentowane na organizowanej w tym
czasie Pierwszej Wschodnioniemieckiej Wystawie w Poznaniu. Zamierzano przedstawić tam model i projekty
nowo wybudowanego mostu Cesarskiego oraz model i projekty przyszłej Hali Stulecia77, a także nagrodzone
projekty konkursowe dotyczące ukształtowania terenów wystawowych78. Przygotowania do wystawy w Po-
znaniu były początkiem batalii propagandowej prowadzonej wśród mieszkańców Wrocławia w celu pozyska-
nia środków, a także sprzymierzeńców dla wystawy i hali.
Na początku stycznia 1911 г., na posiedzeniu Breslauer Verein zur Hebung des Fremdenverkehrs, orga-
nizatora Breslauer Festwoche, Max Berg zaprezentował po raz pierwszy publicznie projekt Hali Stulecia,
pokazując na diapozytywach rysunki projektowe oraz rysunki perspektywiczne79. 26 stycznia odbyło się
ъ Pierwsze szkice Hali Stulecia znajdują się w Institut fur Regionalentwicklung und Strukturplanung w Erkner pod
Berlinem.
76 Wyznaczono trzy nagrody: I - 2500 marek; II - 1500 marek; III - 1000 marek; zakupy po 500 marek. Jako materiały
konkursowe zainteresowanym architektom przekazano: 1. Opis założeń konkursu. 2. Plan ogólny miasta w skali 1: 10000. 3. Plan
całego założenia będącego przedmiotem konkursu w skali 1:1500. 4. Plan nowych terenów ZOO i przyszłych terenów wystawo-
wych z rzutem nowej hali wystawowej w skali 1:500. „Zentralblatt der Bauverwaltung" Jg. 30, 1910 s. 658 i 671; Die Verwendung
des alten Scheitniger Rennplatzes, „Schlesische Zeitung", 11.12.1910; Wettbewerb, „Ostdeutsche Bauzeitung", Jg. 8, 1910,
Nr 101, s. 768.
77 Na zorganizowanie wystawy w ramach Ostdeutsche Ausstellung wrocławscy radni wyasygnowali 20 000 marek. 9000
marek przeznaczono na wykonanie drewnianego modelu Hali Stulecia, który miał być prezentowany w Poznaniu, notka w „Schle-
sische Zeitung", 6 I 1911.
7X Breslau auf der Posener Ausstellung, „Schlesische Zeitung", 3 I 1911.
74 Ausstellungshalle und Jahrhundertfeier 1913, „Schlesische Zeitung", 12 I 1911.
151
• a/3stellvnq@malle> brebl^ /-
13. Max Berg, projekt Hali Stulecia, rysunek elewacji, listopad 1910, Institut fur Regionalentwicklung
und Strukturplanung w Erkner k. Berlina
Prawdopodobnie już na początku 1910 roku Berg przystąpił do projektowania przyszłej hali wystawo-
wej, odpowiadając tym samym na toczącą się w prasie oraz we władzach miasta dyskusję. Pierwsze rysunki
hali datowane są w lutym i listopadzie 1910 roku75.
Pod koniec roku 1910 poczyniono pierwsze praktyczne kroki w kierunku zrealizowania Wystawy Stu-
lecia. 10 grudnia Spółka Akcyjna Wrocławskiego Ogrodu Zoologicznego (Aktiengesellschaft Breslauer Zoo-
logischer Garten) rozpisała wśród niemieckich architektów i projektantów ogrodów konkurs na „ideowe"
rozplanowanie przyszłych terenów wystawowych w połączeniu z ogrodem zoologicznym. Konkurs ten miał
dostarczyć inspiracji w pracy nad projektem realizacyjnym. Termin dostarczenia prac wyznaczono na 1 kwietnia
1911 roku, rozstrzygnięcie konkursu miało nastąpić w ciągu 14 dni76. W założeniach podano, że południowa
część dawnego toru wyścigów konnych ma być przeznaczona na powiększenie terenów ogrodu zoologicznego,
wybudowanie nowych pawilonów dla zwierząt oraz dużej restauracji; w północnej znalazłyby się na tereny
wystawowe i projektowana przez Berga hala.
Na początku 1911 roku zadecydowano, że miasto powinno być reprezentowane na organizowanej w tym
czasie Pierwszej Wschodnioniemieckiej Wystawie w Poznaniu. Zamierzano przedstawić tam model i projekty
nowo wybudowanego mostu Cesarskiego oraz model i projekty przyszłej Hali Stulecia77, a także nagrodzone
projekty konkursowe dotyczące ukształtowania terenów wystawowych78. Przygotowania do wystawy w Po-
znaniu były początkiem batalii propagandowej prowadzonej wśród mieszkańców Wrocławia w celu pozyska-
nia środków, a także sprzymierzeńców dla wystawy i hali.
Na początku stycznia 1911 г., na posiedzeniu Breslauer Verein zur Hebung des Fremdenverkehrs, orga-
nizatora Breslauer Festwoche, Max Berg zaprezentował po raz pierwszy publicznie projekt Hali Stulecia,
pokazując na diapozytywach rysunki projektowe oraz rysunki perspektywiczne79. 26 stycznia odbyło się
ъ Pierwsze szkice Hali Stulecia znajdują się w Institut fur Regionalentwicklung und Strukturplanung w Erkner pod
Berlinem.
76 Wyznaczono trzy nagrody: I - 2500 marek; II - 1500 marek; III - 1000 marek; zakupy po 500 marek. Jako materiały
konkursowe zainteresowanym architektom przekazano: 1. Opis założeń konkursu. 2. Plan ogólny miasta w skali 1: 10000. 3. Plan
całego założenia będącego przedmiotem konkursu w skali 1:1500. 4. Plan nowych terenów ZOO i przyszłych terenów wystawo-
wych z rzutem nowej hali wystawowej w skali 1:500. „Zentralblatt der Bauverwaltung" Jg. 30, 1910 s. 658 i 671; Die Verwendung
des alten Scheitniger Rennplatzes, „Schlesische Zeitung", 11.12.1910; Wettbewerb, „Ostdeutsche Bauzeitung", Jg. 8, 1910,
Nr 101, s. 768.
77 Na zorganizowanie wystawy w ramach Ostdeutsche Ausstellung wrocławscy radni wyasygnowali 20 000 marek. 9000
marek przeznaczono na wykonanie drewnianego modelu Hali Stulecia, który miał być prezentowany w Poznaniu, notka w „Schle-
sische Zeitung", 6 I 1911.
7X Breslau auf der Posener Ausstellung, „Schlesische Zeitung", 3 I 1911.
74 Ausstellungshalle und Jahrhundertfeier 1913, „Schlesische Zeitung", 12 I 1911.