DOI Artikel:
Feliks, Anna: Kolekcja obrazów włoskich Karola Lanckorońskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14245#0229
KOLEKCJA OBRAZÓW WŁOSKICH KAROLA LANCKOROŃSKIEGO
219
12. Sala Włoska w pałacu przy Jacquingasse 18 w Wiedniu. Fotografia z rodzinnego albumu Potockich.
Fot. Biblioteka Jagiellońska, Kraków
ski uzyskał zgodę na wywóz w 1939 roku. W czasie wojny, uznane za niezwykle cenne zabytki kultury
austriackiej, zostały umieszczone daleko od linii frontu, w specjalnie przygotowanych bunkrach96. Nie ulega
wątpliwości, że właśnie dzięki takiej ochronie obrazy uniknęły tragicznego losu, jaki spotkał inne kolekcje -
w całej Europie.
Zbiór podzielony na mniejsze części został umieszczony w magazynach zaaranżowanych w wiedeń-
skich instytucjach, kościołach i klasztorach: Augustinerkeller, Bodenkreditanstalt, Neue Burg, Sankt Marx,
a także poza miastem - w Altaussee97, Steiersberg oraz w zamkach Thiirntal9*, Ebenzweier i Immendorf.
Ostatecznie obrazy ukryto w kopalni w pobliżu Salzburga99.
W 1942 roku, po zinwentaryzowaniu wszystkich zabranych obiektów - lista liczyła 3559 pozycji,
kolekcję wycenił Bruno Ritter, historyk, pracownik Bundesdenkmalamt. Tapiserie i gobeliny zostały osza-
cowane osobno przez zatrudnionego w domu aukcyjnym Dorotheum H. Reuthera, a starożytności przez
dr. Eichlera.
96 „ [...] den Hauptteil dieser Kunstgegenstànde vor einer Gefardung durch Fliegerangriffe in reichseigenen Gebauden, die
sich m minder luftempfindlichen Gebieten befinden, zu bergen. Da das Schloss Thiirntal wegen seiner Lage, seiner geringen
Sichtbarkeit und seiner verhàltnismàssig grossen Brandsicherheit [...] fur den gennanten Zweck sehr gut geeignet ist." BDA, Lanc-
koroński Sammlung, Karton 26/ 5. Pismo z dnia 25 czerwca 1943.
97 W obawie przed bombardowaniami bunkrów, w których zgromadzono dzieła sztuki latem 1943 roku rozpoczęto wywoże-
nie zabytków z magazynów w Thiirntal do Altaussee i magazynu Sankt Marx w Wiedniu. Akcja trwała jeszcze w marcu następnego
roku. BDA, Karton 26 - Restitutionsmaterialien 9 oraz Karton 26/ 1 - Ruckfuhrungen 19; Póchmiiller 1948, s. 11-13.
9b Obrazy przywiezione w listopadzie 1942 roku do Immendorf, przekazano do Thiirntal w połowie 1943 roku. W maju tego
samego roku obrazy zgromadzone w Steiersberg przetransportowano do Thiirntal, a w sierpniu do Sankt Marx w Wiedniu; pozo-
stała część obrazów została wywieziona w lipcu 1946 roku ze Steiersberg do magazynu Wollzelie w Wiedniu; obiekty z Thiirntal
powędrowały dalej w październiku 1943 roku do Altaussee (pozostały tam do marca 1944 r.) i do Salzburga (gdzie przechowywano
je do stycznia 1945 г.). BDA, Karton 26 - Restitutionsmaterialien 9 oraz Karton 26/ 1 - Riickfiihrungen.
99 W Salzburgu obiekty znalazły się dopiero na początku 1945 roku. Sammlung Lanckoroński, Karton 26 i 26/ 1. W razie
niepowodzenia kampanii wojennej obrazy, wraz ze zgromadzonymi tam zrabowanymi z Luwru dziełami sztuki, miały zostać
zniszczone. Uratował je podoficer austriacki, który nie wykonał rozkazu; Kuczman 1998 a, s. 19; tenże 1998 b, s. 122.
219
12. Sala Włoska w pałacu przy Jacquingasse 18 w Wiedniu. Fotografia z rodzinnego albumu Potockich.
Fot. Biblioteka Jagiellońska, Kraków
ski uzyskał zgodę na wywóz w 1939 roku. W czasie wojny, uznane za niezwykle cenne zabytki kultury
austriackiej, zostały umieszczone daleko od linii frontu, w specjalnie przygotowanych bunkrach96. Nie ulega
wątpliwości, że właśnie dzięki takiej ochronie obrazy uniknęły tragicznego losu, jaki spotkał inne kolekcje -
w całej Europie.
Zbiór podzielony na mniejsze części został umieszczony w magazynach zaaranżowanych w wiedeń-
skich instytucjach, kościołach i klasztorach: Augustinerkeller, Bodenkreditanstalt, Neue Burg, Sankt Marx,
a także poza miastem - w Altaussee97, Steiersberg oraz w zamkach Thiirntal9*, Ebenzweier i Immendorf.
Ostatecznie obrazy ukryto w kopalni w pobliżu Salzburga99.
W 1942 roku, po zinwentaryzowaniu wszystkich zabranych obiektów - lista liczyła 3559 pozycji,
kolekcję wycenił Bruno Ritter, historyk, pracownik Bundesdenkmalamt. Tapiserie i gobeliny zostały osza-
cowane osobno przez zatrudnionego w domu aukcyjnym Dorotheum H. Reuthera, a starożytności przez
dr. Eichlera.
96 „ [...] den Hauptteil dieser Kunstgegenstànde vor einer Gefardung durch Fliegerangriffe in reichseigenen Gebauden, die
sich m minder luftempfindlichen Gebieten befinden, zu bergen. Da das Schloss Thiirntal wegen seiner Lage, seiner geringen
Sichtbarkeit und seiner verhàltnismàssig grossen Brandsicherheit [...] fur den gennanten Zweck sehr gut geeignet ist." BDA, Lanc-
koroński Sammlung, Karton 26/ 5. Pismo z dnia 25 czerwca 1943.
97 W obawie przed bombardowaniami bunkrów, w których zgromadzono dzieła sztuki latem 1943 roku rozpoczęto wywoże-
nie zabytków z magazynów w Thiirntal do Altaussee i magazynu Sankt Marx w Wiedniu. Akcja trwała jeszcze w marcu następnego
roku. BDA, Karton 26 - Restitutionsmaterialien 9 oraz Karton 26/ 1 - Ruckfuhrungen 19; Póchmiiller 1948, s. 11-13.
9b Obrazy przywiezione w listopadzie 1942 roku do Immendorf, przekazano do Thiirntal w połowie 1943 roku. W maju tego
samego roku obrazy zgromadzone w Steiersberg przetransportowano do Thiirntal, a w sierpniu do Sankt Marx w Wiedniu; pozo-
stała część obrazów została wywieziona w lipcu 1946 roku ze Steiersberg do magazynu Wollzelie w Wiedniu; obiekty z Thiirntal
powędrowały dalej w październiku 1943 roku do Altaussee (pozostały tam do marca 1944 r.) i do Salzburga (gdzie przechowywano
je do stycznia 1945 г.). BDA, Karton 26 - Restitutionsmaterialien 9 oraz Karton 26/ 1 - Riickfiihrungen.
99 W Salzburgu obiekty znalazły się dopiero na początku 1945 roku. Sammlung Lanckoroński, Karton 26 i 26/ 1. W razie
niepowodzenia kampanii wojennej obrazy, wraz ze zgromadzonymi tam zrabowanymi z Luwru dziełami sztuki, miały zostać
zniszczone. Uratował je podoficer austriacki, który nie wykonał rozkazu; Kuczman 1998 a, s. 19; tenże 1998 b, s. 122.