DOI article:
Woziński, Andrzej: Michał z Augsburga, Mistrz Paweł i epilog gotyckiej rzeźby gdańskiej
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.14536#0077
MIC HAŁ Z AUGSBURGA, MISTRZ PAWEŁ I EPILOG GOTYCKIEJ RZF.ŻBY GDAŃSKIH.I
71
88. Matka Boska Bolesna, 89. Sw. /ал Ewangelista,
kościół św. Marcina w Barłożnie kościół św. Marcina w Barłożnie
B. 84, B. 85 i B. 87) z Żywota Marii292. Według rycin z Małej Pasji na jedynym zachowanym skrzydle
zewnętrznym namalowane zostały sceny, które pod względem stylistycznym są zbliżone do prac malarskich
warsztatu Michała z Augsburga293. Niezbyt wyrafinowany styl partii rzeźbiarskich nastawy z Ostrowitego
nie ma natomiast nic wspólnego z retabulum gdańskim. Wyobrażenia są płaskie, brak im ekspresji, ekono-
mia środków wyrazu jest tutaj daleko posunięta. Sądzie można, iż retabulum powstało po 1517 r.
Drugim dziełem, wykonanym w tym samym warsztacie, jest nastawa baldachimowa, mieszcząca Pięk-
ną Madonnę z 1420-1430 (il. 92-94)294, która niegdyś stała w chórze kościoła Mariackiego w Gdańsku.
Stanowi ona kolejny, po retabulum Michała z Augsburga, przykład tendencji retrospektywnych w plastyce
gdańskiej początku XVI w., w tym wypadku, być może, dodatkowo podbudowanych kultem figury. Szafa
nastawy miała wystrój malarsko-snycerski - widniały na niej malowane wizerunki: Ecce Homo, śś. Eryka,
Klary, Antoniego Padewskiego, Brygidy, Elżbiety, Katarzyny Szwedzkiej i Bernardyna ze Sieny. Maria
otoczona była reliefowymi medalionami różańca ze scenami Ostatniej Wieczerzy, Modlitwy w Ogrójcu,
Biczowania, Koronowania cierniem (il. 94), Ecce Homo (il. 93), Przybicia Chrystusa do Krzyża i Złożenia
do Grobu. Nad głową Marii znajdował się medalion z przedstawieniem Trójcy Świętej pod postacią trzech
osób, po bokach, u dołu płaskorzeźbione grupy adorantów duchownych (il. 95) i świeckich, u góry nato-
Diirer. Des Meisters..., passim. Zależność od drzeworytów Diirera dostrzegli Drost, Danziger Małe rei vom Mittelalter...,
s. 98 i Wal 1er and, op. cit., s. 22.
293 Drost, Danziger Malerei vom Mittelalter..., s. 98; Wal 1er and, op. cit., s. 22.
294 Drewno nieokreślonego gatunku, relief polichromowany; wym. szafy: 260 x 90 x 60 cm; stan zachowania: z pierwotnego
figuralnego programu rzeźbiarskiego szafy wojnę przetrwały dwie grupy adorantów, popiersie św. Franciszka oraz dwa medaliony
z Ostatnią Wieczerzą i Biczowaniem; reliefy mają ubytki formy oraz polichromii; niezachowane przedstawienia zrekonstruowano.
Drost, Kunstdenkmdler..., Bd. 4, Die Marienkirche..., s. 91, tabl. 42^3.
71
88. Matka Boska Bolesna, 89. Sw. /ал Ewangelista,
kościół św. Marcina w Barłożnie kościół św. Marcina w Barłożnie
B. 84, B. 85 i B. 87) z Żywota Marii292. Według rycin z Małej Pasji na jedynym zachowanym skrzydle
zewnętrznym namalowane zostały sceny, które pod względem stylistycznym są zbliżone do prac malarskich
warsztatu Michała z Augsburga293. Niezbyt wyrafinowany styl partii rzeźbiarskich nastawy z Ostrowitego
nie ma natomiast nic wspólnego z retabulum gdańskim. Wyobrażenia są płaskie, brak im ekspresji, ekono-
mia środków wyrazu jest tutaj daleko posunięta. Sądzie można, iż retabulum powstało po 1517 r.
Drugim dziełem, wykonanym w tym samym warsztacie, jest nastawa baldachimowa, mieszcząca Pięk-
ną Madonnę z 1420-1430 (il. 92-94)294, która niegdyś stała w chórze kościoła Mariackiego w Gdańsku.
Stanowi ona kolejny, po retabulum Michała z Augsburga, przykład tendencji retrospektywnych w plastyce
gdańskiej początku XVI w., w tym wypadku, być może, dodatkowo podbudowanych kultem figury. Szafa
nastawy miała wystrój malarsko-snycerski - widniały na niej malowane wizerunki: Ecce Homo, śś. Eryka,
Klary, Antoniego Padewskiego, Brygidy, Elżbiety, Katarzyny Szwedzkiej i Bernardyna ze Sieny. Maria
otoczona była reliefowymi medalionami różańca ze scenami Ostatniej Wieczerzy, Modlitwy w Ogrójcu,
Biczowania, Koronowania cierniem (il. 94), Ecce Homo (il. 93), Przybicia Chrystusa do Krzyża i Złożenia
do Grobu. Nad głową Marii znajdował się medalion z przedstawieniem Trójcy Świętej pod postacią trzech
osób, po bokach, u dołu płaskorzeźbione grupy adorantów duchownych (il. 95) i świeckich, u góry nato-
Diirer. Des Meisters..., passim. Zależność od drzeworytów Diirera dostrzegli Drost, Danziger Małe rei vom Mittelalter...,
s. 98 i Wal 1er and, op. cit., s. 22.
293 Drost, Danziger Malerei vom Mittelalter..., s. 98; Wal 1er and, op. cit., s. 22.
294 Drewno nieokreślonego gatunku, relief polichromowany; wym. szafy: 260 x 90 x 60 cm; stan zachowania: z pierwotnego
figuralnego programu rzeźbiarskiego szafy wojnę przetrwały dwie grupy adorantów, popiersie św. Franciszka oraz dwa medaliony
z Ostatnią Wieczerzą i Biczowaniem; reliefy mają ubytki formy oraz polichromii; niezachowane przedstawienia zrekonstruowano.
Drost, Kunstdenkmdler..., Bd. 4, Die Marienkirche..., s. 91, tabl. 42^3.