DOI Artikel:
Sulerzyska, Teresa: Księgarnia Försterów: "Bibliopolium Forsterianum" 1617 - 1668
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14536#0167
KSIĘGARNIA FORSTERÓW „BlHl.IOPOI.UJM FORS I liRlANUM1
161
mm
ivKitt ЛНМГ.!.Г1'.\К1 M (>i>> \!Д1,ЛИ>5(1 M gt'BTDI Ui S {-H '. l'iiHiUKIA. i\ Kl_l.4olbl.USLV. сЛ> ПИ! I7VJ ! VAMtU I.Nih^iM.
-Ц . ::-T ^P*
}С««М tEk. Гг.!)**!* гЬЦ, <.**«. -**».»<««■# *•>*> y»f »»• ^."TfTiW»!»-!»!..........« -"""T'. —-".V*. wp0«»*5«Cutó«»«.»l»«««. *w»6f*a «Л« .ltU«i» Мя»»%'
ltmiM«^iif «fM>*wmM***F» члт~fc^rffa******* M j*M^w.»SMi........»..* < л «- i;..y'-!...f--4 j» ^Y^f,,-,!,,!» K>Vi8r^f*<»,1«Л«с S h.f»V,8» mm*» «v» f>w Сж-л
17. J. Bensheimer, Widok klasztoru pustelniczego karmelitów bosych w Czernej, miedzioryt
Dzięki wymienionemu zespołowi portretów nazwisko Forstera związało się z najlepszymi osiągnię-
ciami grafiki w Polsce XVII w. Poza nimi firmował on swoim nazwiskiem jeszcze trzy ryciny o charakterze
topograficzno-militarnym: Widok ogólny klasztoru pustelniczego karmelitów bosych w Czernej (il. 17) oraz
dwie plansze związane z niedawnymi wydarzeniami „potopu", rytowane w 1659 r. przez czynnego w Gdań-
sku Jana Bensheimera - Plan oblężenia Torunia w 1658 r. przez wojska polskie pod dowództwem hetmana
Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, z adresem wydawniczym „Dantisci Excudebat Georgius Fórsterus cum
Priuilegio S.R.M." i Widok oblężenia klasztoru na Jasnej Górze przez Szwedów w 1655 г., opatrzony nadru-
kiem „Dantisci Sumptibus Georgii Fórsteri". Miedzioryty Bensheimera zostały wykorzystane jako ilustracje
do prac Pastoriusa i Kobierzyckiego z 1659 r. (il. 18). Oba dużo większe od formatu tych książek, musiały
być jednocześnie szeroko rozpowszechniane jako luźne ryciny, a Oblężenie Jasnej Góry ukazało się jeszcze
znacznie później, wydane przez J. A. Gorczyna, który zużytą płytę Bensheimera przeretuszował126.
Na Widoku klasztoru w Czernej (il. 17), zatytułowanym SACRA EREMUS RRPP CARMELITARUM
DISCALCEATORUM, SUB TITULO S: ELIAE PROPHETAE IN REGNO POLONIAE EXTRUCTA, ET
MUNIFICENTISSIME DOTATA...121, rzadkiej już dziś rycinie, obok nazwiska Forstera nie widać co praw-
portretów Falcka wymaga gruntownego przebadania, tak pod względem wykorzystanych pierwowzorów, jak i edycji tych rycin -
przyp. J.T.]. Istnieje też przypuszczenie, iż portret biskupa A. Leszczyńskiego rylca Falcka (Błock, op. cit., nr 252) był również
oparty na pierwowzorze D. Schultza. Portrety Władysława IV, biskupa Karola Ferdynanda Wazy i J. Ossolińskiego są wymienione
wśród portretów Danckersa de Rij w Słowniku Artystów Polskich i w Polsce działających, t. 2, Warszawa 1975, s. 9.
126 [Istotnie zmieniając pierwotną kompozycję - przyp. J.T.].
127 Na rycinę tę zwrócił mi uwagę dr Mieczysław Morka, zaś jej fotografię zawdzięczam prof. dr Marii Brykowskiej. Egzem-
plarz ryciny znajduje się w Archiwum Prowincji Karmelitów Bosych w Czernej, zob. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. I,
Województwo krakowskie, red. J . S z a b 1 o w s k i, z. 4, Powiat chrzanowski, oprać. J . Szabłowski, Warszawa 1952. s. 12;
S с h u s t e r, op. cit., s. 172-173 (przytoczony tekst dedykacji J. Forstera), il. 19 (fragment z dedykacją); W a n a t. Zakon karmelitów
bosych w Polsce, s. 309 i 338, il. 56; o klasztorze św. Eliasza s. 301-346; A. Miłobędzki, Architektura polska XVII wieku.
161
mm
ivKitt ЛНМГ.!.Г1'.\К1 M (>i>> \!Д1,ЛИ>5(1 M gt'BTDI Ui S {-H '. l'iiHiUKIA. i\ Kl_l.4olbl.USLV. сЛ> ПИ! I7VJ ! VAMtU I.Nih^iM.
-Ц . ::-T ^P*
}С««М tEk. Гг.!)**!* гЬЦ, <.**«. -**».»<««■# *•>*> y»f »»• ^."TfTiW»!»-!»!..........« -"""T'. —-".V*. wp0«»*5«Cutó«»«.»l»«««. *w»6f*a «Л« .ltU«i» Мя»»%'
ltmiM«^iif «fM>*wmM***F» члт~fc^rffa******* M j*M^w.»SMi........»..* < л «- i;..y'-!...f--4 j» ^Y^f,,-,!,,!» K>Vi8r^f*<»,1«Л«с S h.f»V,8» mm*» «v» f>w Сж-л
17. J. Bensheimer, Widok klasztoru pustelniczego karmelitów bosych w Czernej, miedzioryt
Dzięki wymienionemu zespołowi portretów nazwisko Forstera związało się z najlepszymi osiągnię-
ciami grafiki w Polsce XVII w. Poza nimi firmował on swoim nazwiskiem jeszcze trzy ryciny o charakterze
topograficzno-militarnym: Widok ogólny klasztoru pustelniczego karmelitów bosych w Czernej (il. 17) oraz
dwie plansze związane z niedawnymi wydarzeniami „potopu", rytowane w 1659 r. przez czynnego w Gdań-
sku Jana Bensheimera - Plan oblężenia Torunia w 1658 r. przez wojska polskie pod dowództwem hetmana
Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, z adresem wydawniczym „Dantisci Excudebat Georgius Fórsterus cum
Priuilegio S.R.M." i Widok oblężenia klasztoru na Jasnej Górze przez Szwedów w 1655 г., opatrzony nadru-
kiem „Dantisci Sumptibus Georgii Fórsteri". Miedzioryty Bensheimera zostały wykorzystane jako ilustracje
do prac Pastoriusa i Kobierzyckiego z 1659 r. (il. 18). Oba dużo większe od formatu tych książek, musiały
być jednocześnie szeroko rozpowszechniane jako luźne ryciny, a Oblężenie Jasnej Góry ukazało się jeszcze
znacznie później, wydane przez J. A. Gorczyna, który zużytą płytę Bensheimera przeretuszował126.
Na Widoku klasztoru w Czernej (il. 17), zatytułowanym SACRA EREMUS RRPP CARMELITARUM
DISCALCEATORUM, SUB TITULO S: ELIAE PROPHETAE IN REGNO POLONIAE EXTRUCTA, ET
MUNIFICENTISSIME DOTATA...121, rzadkiej już dziś rycinie, obok nazwiska Forstera nie widać co praw-
portretów Falcka wymaga gruntownego przebadania, tak pod względem wykorzystanych pierwowzorów, jak i edycji tych rycin -
przyp. J.T.]. Istnieje też przypuszczenie, iż portret biskupa A. Leszczyńskiego rylca Falcka (Błock, op. cit., nr 252) był również
oparty na pierwowzorze D. Schultza. Portrety Władysława IV, biskupa Karola Ferdynanda Wazy i J. Ossolińskiego są wymienione
wśród portretów Danckersa de Rij w Słowniku Artystów Polskich i w Polsce działających, t. 2, Warszawa 1975, s. 9.
126 [Istotnie zmieniając pierwotną kompozycję - przyp. J.T.].
127 Na rycinę tę zwrócił mi uwagę dr Mieczysław Morka, zaś jej fotografię zawdzięczam prof. dr Marii Brykowskiej. Egzem-
plarz ryciny znajduje się w Archiwum Prowincji Karmelitów Bosych w Czernej, zob. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. I,
Województwo krakowskie, red. J . S z a b 1 o w s k i, z. 4, Powiat chrzanowski, oprać. J . Szabłowski, Warszawa 1952. s. 12;
S с h u s t e r, op. cit., s. 172-173 (przytoczony tekst dedykacji J. Forstera), il. 19 (fragment z dedykacją); W a n a t. Zakon karmelitów
bosych w Polsce, s. 309 i 338, il. 56; o klasztorze św. Eliasza s. 301-346; A. Miłobędzki, Architektura polska XVII wieku.