DOI Artikel:
Małkiewicz, Adam: Julian Pagaczewski (1874 - 1940)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.16827#0029
22
ADAM MAŁKIEWICZ
Stanisław Wyspiański, Portret Juliana Pagaczewskiego, 1904.
Kraków, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego (depozyt Muzeum Narodowe w Warszawie)
Po ukończeniu w roku 1898 studiów i po uzyskaniu absolutorium w roku 1900 Pagaczewski w roku 1901
rozpoczął pracę zawodową, najpierw na stanowisku zastępcy kustosza, potem kustosza, w Muzeum Narodo-
wym, którego dyrektorem - w miejsce zmarłego Łuszczkiewicza - został wtedy jego nieco starszy kolega Fe-
liks Kopera (1871-1952). Dziesięć lat trwający staż muzealny pozwolił mu pogłębić znajomość różnorodnych
technik artystycznych i umiejętność drobiazgowej analizy dzieła sztuki, wymagającej ciągłego bezpośredniego
z nim kontaktu, a zdobyte wówczas doświadczenie okazało się przydatne, gdy po latach objął kierownictwo
uniwersyteckiego Muzeum Sztuki i Archeologii (obecnie Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego).
Dopiero w roku 1908 Pagaczewski zakończył przewód doktorski, otwarty już w roku 1903 na podstawie
dysertacji opublikowanej rok wcześniej". Ponadpięciolctnie przewlekanie przewodu (dwugodzinny egzamin
z historii sztuki i historii powszechnej odbył się 23 1 1904; godzinne rygorozum z filozofii - dopiero 21 X
1908; promocja następnego dnia) zdaje się świadczyć o przesadnym perfekcjonizmie i zbyt krytycznej samo-
ocenie doktoranta, a może nawet o jego neurastenicznym usposobieniu". Habilitował się już w roku 1909 na
podstawie pracy o krakowskiej działalności Baltazara Fontany oraz wykładu o początkach barokowej archi-
tektury w Krakowie7. Po habilitacji wyjechał na dłuższy stypendialny pobyt w Niemczech. Francji, Szwajcarii
i Włoszech (wcześniej wyjeżdżał na krótko do Niemiec, Czech i na Węgry)8.
5 J. Pagaczewski, Jasełka krakowskie, „Rocznik Krakowski", V, 1902, s. 94-137. - Akia przewodu doktorskiego: Archiwum
Uniwersytetu Jagielońskiego, W.F. II 478 (m.in.: podanie Pagaczewskiego o otwarcie przewodu - 17 VI 1903; recenzja Sokołowskiego - 12
VII 1903; dopisek recenzyjny Wilhelma Crcizenacha - 13 X 1903; protokoły egzaminów).
6 T. Dobrowolski, Wspomnienia o Zakładzie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1917-1922 [w:] Stulecie
Katedry..., s. 154: „podejrzewałem go o zaburzenia neurasteniczne".
7 J. P a g а e z e w s к i, Baltazar Fontana w Krakowie, „Rocznik Krakowski", X, 1909, s, 1-50. - Akta przewodu habilitacyjnego:
Kraków Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, W.F. II, 121 (m.in.: podanie o dopuszczenie do habilitacji - 17 III 1909; recenzja Sokołow -
skiego 1 VI; recenzja Mycielskicgo - 4 VI; ocena kolokwium 28 X i wykładu 30 X).
K Własnoręczna autobiografia Pagaczewskiego z 4 VI 1929 (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, S. II 619).
ADAM MAŁKIEWICZ
Stanisław Wyspiański, Portret Juliana Pagaczewskiego, 1904.
Kraków, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego (depozyt Muzeum Narodowe w Warszawie)
Po ukończeniu w roku 1898 studiów i po uzyskaniu absolutorium w roku 1900 Pagaczewski w roku 1901
rozpoczął pracę zawodową, najpierw na stanowisku zastępcy kustosza, potem kustosza, w Muzeum Narodo-
wym, którego dyrektorem - w miejsce zmarłego Łuszczkiewicza - został wtedy jego nieco starszy kolega Fe-
liks Kopera (1871-1952). Dziesięć lat trwający staż muzealny pozwolił mu pogłębić znajomość różnorodnych
technik artystycznych i umiejętność drobiazgowej analizy dzieła sztuki, wymagającej ciągłego bezpośredniego
z nim kontaktu, a zdobyte wówczas doświadczenie okazało się przydatne, gdy po latach objął kierownictwo
uniwersyteckiego Muzeum Sztuki i Archeologii (obecnie Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego).
Dopiero w roku 1908 Pagaczewski zakończył przewód doktorski, otwarty już w roku 1903 na podstawie
dysertacji opublikowanej rok wcześniej". Ponadpięciolctnie przewlekanie przewodu (dwugodzinny egzamin
z historii sztuki i historii powszechnej odbył się 23 1 1904; godzinne rygorozum z filozofii - dopiero 21 X
1908; promocja następnego dnia) zdaje się świadczyć o przesadnym perfekcjonizmie i zbyt krytycznej samo-
ocenie doktoranta, a może nawet o jego neurastenicznym usposobieniu". Habilitował się już w roku 1909 na
podstawie pracy o krakowskiej działalności Baltazara Fontany oraz wykładu o początkach barokowej archi-
tektury w Krakowie7. Po habilitacji wyjechał na dłuższy stypendialny pobyt w Niemczech. Francji, Szwajcarii
i Włoszech (wcześniej wyjeżdżał na krótko do Niemiec, Czech i na Węgry)8.
5 J. Pagaczewski, Jasełka krakowskie, „Rocznik Krakowski", V, 1902, s. 94-137. - Akia przewodu doktorskiego: Archiwum
Uniwersytetu Jagielońskiego, W.F. II 478 (m.in.: podanie Pagaczewskiego o otwarcie przewodu - 17 VI 1903; recenzja Sokołowskiego - 12
VII 1903; dopisek recenzyjny Wilhelma Crcizenacha - 13 X 1903; protokoły egzaminów).
6 T. Dobrowolski, Wspomnienia o Zakładzie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1917-1922 [w:] Stulecie
Katedry..., s. 154: „podejrzewałem go o zaburzenia neurasteniczne".
7 J. P a g а e z e w s к i, Baltazar Fontana w Krakowie, „Rocznik Krakowski", X, 1909, s, 1-50. - Akta przewodu habilitacyjnego:
Kraków Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, W.F. II, 121 (m.in.: podanie o dopuszczenie do habilitacji - 17 III 1909; recenzja Sokołow -
skiego 1 VI; recenzja Mycielskicgo - 4 VI; ocena kolokwium 28 X i wykładu 30 X).
K Własnoręczna autobiografia Pagaczewskiego z 4 VI 1929 (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, S. II 619).