DOI Artikel:
Dobrowolski, Witold: Świa̜tynia Diany w Arkadii koło Nieborowa: Świa̜tynia̜ Natury
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.34225#0116
110
WITOLD DOBROWOLSKl
15. Izyda-Diana-Fortuna z Harpokratesem-Horusem i Hesperosem (?).
fresk z Pompejów (budynek IX.3.15?, pomieszczenie C?), 62-79 n.e.
Ex-voto na cześć Słońca (Ozyrysa?). Museo Archeoiogico
Nazionaie di Napoti. Fot. Soprintendenza Archeoiogica di Napoii
16. Wenus z pompejańskiego îseum, rzymska kopia wczesnohellenistycznego
posągu Afrodyly Anadyomene. Pompeje, 62-79 n.e. Museo Archeologico
Nazionale di Napoli. Fot. Soprintendenza Archeologica di Napoli
ską, łucznikowie Kreteńczycy zwią mnie Dianą Diktynną ci zasię, na których wschodzącego słońca
promienie naprzód padają: Etiopowie, Ariowie i prastarą mądrość przechowujący Egipcjanie - właściwymi
mnie czczą obrzędami i prawdziwym oznaczają imieniem: Izydy krółowej"^.
Ta sama tendencja przebija z marmurowej iapidarnej inskrypcji Arriusa Bałbinusa z przełomu III
i IV w., znaiezionej w Kapui i popułarnej w XVIII stuleciu, o treści: „Te tibi una quae es omnia dea
Isis Arrius Balbinus v(ir) c(!arissimus)", to jest „Tobie która jesteś jedną i wszystkim bogini Isis, Arrius
Bałbinus vir cłarissimus" (ofiarowuje twą podobiznę). Cechy paleograticzne i opuszczenie
częste zwłaszcza od III w„ przemawiają za stosunkowo późnym datowaniem tej inskrypcji^^.
Swiadectwa Płutarcha, Apuiejusza i Makrobiusza przeważyły nad informacjami pisarzy wczesno-
chrześcijańskich, i renesansowi tudzież barokowi artyści czy uczeni, u!egając nasdającej się fascynacji
Egiptem, dostrzegłi w statycznym obrazie bogini z wietoma piersiami, Izydę, Ziemię lub Naturę, której
mityczne zasługi tłumaczyły w pewnym stopniu racjonatnie i euhemerystycznie początki cywilizacji i kultu
^ Apulejusz, ATctowo^/oTr n/ńo Z/o(g oy;'o/, tłum. E. Jędrkiewicz, Warszawa 1999, ks. XI, 3, 5, s. 210, 211.
95 Tran Tam Tinh, o/z cń., s. 77.
WITOLD DOBROWOLSKl
15. Izyda-Diana-Fortuna z Harpokratesem-Horusem i Hesperosem (?).
fresk z Pompejów (budynek IX.3.15?, pomieszczenie C?), 62-79 n.e.
Ex-voto na cześć Słońca (Ozyrysa?). Museo Archeoiogico
Nazionaie di Napoti. Fot. Soprintendenza Archeoiogica di Napoii
16. Wenus z pompejańskiego îseum, rzymska kopia wczesnohellenistycznego
posągu Afrodyly Anadyomene. Pompeje, 62-79 n.e. Museo Archeologico
Nazionale di Napoli. Fot. Soprintendenza Archeologica di Napoli
ską, łucznikowie Kreteńczycy zwią mnie Dianą Diktynną ci zasię, na których wschodzącego słońca
promienie naprzód padają: Etiopowie, Ariowie i prastarą mądrość przechowujący Egipcjanie - właściwymi
mnie czczą obrzędami i prawdziwym oznaczają imieniem: Izydy krółowej"^.
Ta sama tendencja przebija z marmurowej iapidarnej inskrypcji Arriusa Bałbinusa z przełomu III
i IV w., znaiezionej w Kapui i popułarnej w XVIII stuleciu, o treści: „Te tibi una quae es omnia dea
Isis Arrius Balbinus v(ir) c(!arissimus)", to jest „Tobie która jesteś jedną i wszystkim bogini Isis, Arrius
Bałbinus vir cłarissimus" (ofiarowuje twą podobiznę). Cechy paleograticzne i opuszczenie
częste zwłaszcza od III w„ przemawiają za stosunkowo późnym datowaniem tej inskrypcji^^.
Swiadectwa Płutarcha, Apuiejusza i Makrobiusza przeważyły nad informacjami pisarzy wczesno-
chrześcijańskich, i renesansowi tudzież barokowi artyści czy uczeni, u!egając nasdającej się fascynacji
Egiptem, dostrzegłi w statycznym obrazie bogini z wietoma piersiami, Izydę, Ziemię lub Naturę, której
mityczne zasługi tłumaczyły w pewnym stopniu racjonatnie i euhemerystycznie początki cywilizacji i kultu
^ Apulejusz, ATctowo^/oTr n/ńo Z/o(g oy;'o/, tłum. E. Jędrkiewicz, Warszawa 1999, ks. XI, 3, 5, s. 210, 211.
95 Tran Tam Tinh, o/z cń., s. 77.