DOI Artikel:
Szulc, Paulina: Dekoracja rzeźbiarska fasady Teatru Wielkiego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.34225#0149
DEKORACJA RZEŹBIARSKA FASADY TEATRU WIELKIEGO W WARSZAWIE .
143
12. Konstanty Hegel. maski na kluczach arkad wejściowych, ok. 1830, gips, 40 x 3() cm. Teatr Wielki w Warszawie.
Fot. P. Szulc
^ TEATt. ЖЖ - RZBŹbY .ad ÏLBW. PŁH. %
13. Rysunek inwentaryzacyjny masek na kluczach arkad wejściowych. 1952. Warszawa. Archiwum Zakladowe TW-ON,
sygn. ODBUDOWA 0263 TECH 0263
z płótna wzmacnianego gipsem, drewna i korka, dtatego nie przetrwały do naszych czasów. łch wygiąd
znany jest z zachowanych terakotowych, brązowych i marmurowych przedstawień.
W dekoracji fasady Teatru Wielkiego maski umieszczone są na kiuczach arkad wejściowych, na
skrzydłach oraz jako eiementy fryzu pod tympanonem. W dwóch ostatnich przypadkach towarzyszą im
instrumenty, głównie iiry. Na kiuczach arkad Hegei umieścił maski tragiczne, dwie mçskie, prawdopodobnie
starców, oraz jedną kobiecą (ii. 12, 13). Ten element dekoracyjny wykorzystany został również na tryzie
pod tympanonem wykonanym przez sztukatora Ferrante Marconiego*^ (il. 14). Wyobrażone są na nim
także stylizowane liry oraz syringa (zwana inaczej fletnią Pana) z tainburynem. Między instrumentami
wiszą festony, na przemian z kwiatów i owoców. Nad każdą girlandą umieszczona jest maska. W sumie
na fryzie są trzy maski kobiet lub młodzieńców oraz pięć inasek starców.
W dekoracji wschodniego skrzydła gmachu jako element towarzyszący maskoin wykorzystano liry
(według czterech wzorów). Umieszczono pomiędzy nimi trzy różne maski. Liry były najpopulamiejszy-
mi instrumentami w kulturze śródziemnomorskiej od epoki brązu^2. Według mitologii wynalazcą liry
był Hermes, który stworzył ją ze skorupy żółwia i rogów koźlęcia. Następnie podarował ją Apollinowi.
Kozubowski, OjD. <rR., s. 480; Biegański, 7bo/r IT/e/U u* Rt/r^zow/e, s. 82; A. Melbechowska-Luty, M.I. Kwiat-
kowska, AU/'ć'o/?;' /T/roote, [w:] 57ouw'A orA.stów /ю/лТТ'/;.... t. 5, Warszawa 1993, s. 353-354.
№2 West, op. o//., s. 64-75.
143
12. Konstanty Hegel. maski na kluczach arkad wejściowych, ok. 1830, gips, 40 x 3() cm. Teatr Wielki w Warszawie.
Fot. P. Szulc
^ TEATt. ЖЖ - RZBŹbY .ad ÏLBW. PŁH. %
13. Rysunek inwentaryzacyjny masek na kluczach arkad wejściowych. 1952. Warszawa. Archiwum Zakladowe TW-ON,
sygn. ODBUDOWA 0263 TECH 0263
z płótna wzmacnianego gipsem, drewna i korka, dtatego nie przetrwały do naszych czasów. łch wygiąd
znany jest z zachowanych terakotowych, brązowych i marmurowych przedstawień.
W dekoracji fasady Teatru Wielkiego maski umieszczone są na kiuczach arkad wejściowych, na
skrzydłach oraz jako eiementy fryzu pod tympanonem. W dwóch ostatnich przypadkach towarzyszą im
instrumenty, głównie iiry. Na kiuczach arkad Hegei umieścił maski tragiczne, dwie mçskie, prawdopodobnie
starców, oraz jedną kobiecą (ii. 12, 13). Ten element dekoracyjny wykorzystany został również na tryzie
pod tympanonem wykonanym przez sztukatora Ferrante Marconiego*^ (il. 14). Wyobrażone są na nim
także stylizowane liry oraz syringa (zwana inaczej fletnią Pana) z tainburynem. Między instrumentami
wiszą festony, na przemian z kwiatów i owoców. Nad każdą girlandą umieszczona jest maska. W sumie
na fryzie są trzy maski kobiet lub młodzieńców oraz pięć inasek starców.
W dekoracji wschodniego skrzydła gmachu jako element towarzyszący maskoin wykorzystano liry
(według czterech wzorów). Umieszczono pomiędzy nimi trzy różne maski. Liry były najpopulamiejszy-
mi instrumentami w kulturze śródziemnomorskiej od epoki brązu^2. Według mitologii wynalazcą liry
był Hermes, który stworzył ją ze skorupy żółwia i rogów koźlęcia. Następnie podarował ją Apollinowi.
Kozubowski, OjD. <rR., s. 480; Biegański, 7bo/r IT/e/U u* Rt/r^zow/e, s. 82; A. Melbechowska-Luty, M.I. Kwiat-
kowska, AU/'ć'o/?;' /T/roote, [w:] 57ouw'A orA.stów /ю/лТТ'/;.... t. 5, Warszawa 1993, s. 353-354.
№2 West, op. o//., s. 64-75.