DOI Artikel:
Jurkowlaniec, Grażyna: Geneza i recepcja drzeworytów na kartach tytułowych kazań Lutra o sakramentach z 1519 roku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.39128#0029
GENEZA I RECEPCJA DRZEWORYTÓW NA KARTACH TYTUŁOWYCH KAZAN LUTRA O SAKRAMENTACH...
29
Üipfi mijncl
miincn. f.f \ 4
'oiMcemmttßioc
Confutatio:;
fcnpturc rilfo t'nfcripri:ac! illuftrifìimù pndpcm Jgfcttgium :
Sajconie Ducè ?c : a /Dagiftro IBhcronymo DungcrljbCYm
Dc i^cbrtciifaitt^acrctbcDlogicpjofcirpJC edita,
kiv * ylvWVV -
et ^dmenjn'um«
-3&L^
Soćko
pO. 8 Ti
DircrSt
vcnlw ol
fpcrdiuf
(oe ó gć>
terrnon
memo:«
tur vitra
nomć If#
rabeUfl
dellum.
?bq Ju
da
po.8t.
Om co>
gicjuefr
vruniml
ter fnnul
odueifuj
tettami*
tum ol *
fpofucft
taberna»
cula idu*
meo:ù t
3fmidi
hf?"*
P0.S--
Suppo
pulfi mil
maligna^—«
umie ccyy TZ<
fillu5:covr
gitauerc '
aducrful
fetóa tu»
os. £t
bq De»
mones.
pp.Sr.
Ucce Ini* **. *
mici tul>r^
fonnerùt^ Ty
et 4 ode;
rùtteer» r£Cy!
rulertca» *
put. tt
bq 'De»
read. *-
‘S»
6. Hieronymus Dungersheim, Confutatio apologetici cuiusdafm] sacre scripture falso inscripti (Lipsk: Stöckel, 1514),
VD16: D 2947, karta tytułowa, strona recto, Ratyzbona, Staatliche Bibliothek, sygn. 999/4Theol.syst. 130,
um:nbn:de:bvb:12-bsbll069876-7
czone na sąsiednich stronach, tworzą rodzaj dyptyku, którego tematem jest przeciwstawienie Kościoła
Chrystusowego i papieskiego, o tyle w drzeworycie Steinera konfrontacja Kościoła z jego przeciwnikami
dokonuje się w obrębie jednej kompozycji. W Confutatio Dungersheima została ona zestawiona z drugą
sceną, umieszczoną jednak nie na sąsiedniej karcie, lecz na stronie verso.
Ważną cechą Kościoła Chrystusowego okazuje się siedem sakramentów wypływających z rany Męża
Boleści (ił. 7). Temat Chrystusa jako źródła sakramentów można odnaleźć w późnośredniowiecznej litera-
turze44, a także w ikonografii, gdzie pojawia się on w dwóch zasadniczych wariantach: z przedstawieniem
Ukrzyżowanego lub Męża Boleści. Pierwsza odmiana wykształciła się wcześniej, bo na przełomie XIV
czego najlepszym przykładem jest figura okrętu; ostatnio na ten temat: S. Leibfried, W. Winter, Ships of Church and State in the
Sixteenth-Century Reformation and Count erreformati on: Setting Sail for the Modern State, Badia Fiesolana 2014 (Max Weber Lectures
Series) on-line: http://hdl.handle.net/1814/33411).
44 J. Brantley, Reading in the Wilderness. Private Devotion and Public Performance in Late Medieval England, Chicago 2008,
s. 204 wspomina w tym kontekście Theologia mystica Hemicusa Harphiusa (zm. 1478), określającego ranę w boku Chrystusa jako wrota
sakramentów.
29
Üipfi mijncl
miincn. f.f \ 4
'oiMcemmttßioc
Confutatio:;
fcnpturc rilfo t'nfcripri:ac! illuftrifìimù pndpcm Jgfcttgium :
Sajconie Ducè ?c : a /Dagiftro IBhcronymo DungcrljbCYm
Dc i^cbrtciifaitt^acrctbcDlogicpjofcirpJC edita,
kiv * ylvWVV -
et ^dmenjn'um«
-3&L^
Soćko
pO. 8 Ti
DircrSt
vcnlw ol
fpcrdiuf
(oe ó gć>
terrnon
memo:«
tur vitra
nomć If#
rabeUfl
dellum.
?bq Ju
da
po.8t.
Om co>
gicjuefr
vruniml
ter fnnul
odueifuj
tettami*
tum ol *
fpofucft
taberna»
cula idu*
meo:ù t
3fmidi
hf?"*
P0.S--
Suppo
pulfi mil
maligna^—«
umie ccyy TZ<
fillu5:covr
gitauerc '
aducrful
fetóa tu»
os. £t
bq De»
mones.
pp.Sr.
Ucce Ini* **. *
mici tul>r^
fonnerùt^ Ty
et 4 ode;
rùtteer» r£Cy!
rulertca» *
put. tt
bq 'De»
read. *-
‘S»
6. Hieronymus Dungersheim, Confutatio apologetici cuiusdafm] sacre scripture falso inscripti (Lipsk: Stöckel, 1514),
VD16: D 2947, karta tytułowa, strona recto, Ratyzbona, Staatliche Bibliothek, sygn. 999/4Theol.syst. 130,
um:nbn:de:bvb:12-bsbll069876-7
czone na sąsiednich stronach, tworzą rodzaj dyptyku, którego tematem jest przeciwstawienie Kościoła
Chrystusowego i papieskiego, o tyle w drzeworycie Steinera konfrontacja Kościoła z jego przeciwnikami
dokonuje się w obrębie jednej kompozycji. W Confutatio Dungersheima została ona zestawiona z drugą
sceną, umieszczoną jednak nie na sąsiedniej karcie, lecz na stronie verso.
Ważną cechą Kościoła Chrystusowego okazuje się siedem sakramentów wypływających z rany Męża
Boleści (ił. 7). Temat Chrystusa jako źródła sakramentów można odnaleźć w późnośredniowiecznej litera-
turze44, a także w ikonografii, gdzie pojawia się on w dwóch zasadniczych wariantach: z przedstawieniem
Ukrzyżowanego lub Męża Boleści. Pierwsza odmiana wykształciła się wcześniej, bo na przełomie XIV
czego najlepszym przykładem jest figura okrętu; ostatnio na ten temat: S. Leibfried, W. Winter, Ships of Church and State in the
Sixteenth-Century Reformation and Count erreformati on: Setting Sail for the Modern State, Badia Fiesolana 2014 (Max Weber Lectures
Series) on-line: http://hdl.handle.net/1814/33411).
44 J. Brantley, Reading in the Wilderness. Private Devotion and Public Performance in Late Medieval England, Chicago 2008,
s. 204 wspomina w tym kontekście Theologia mystica Hemicusa Harphiusa (zm. 1478), określającego ranę w boku Chrystusa jako wrota
sakramentów.